دانلود کتاب سیلاب های شهری
مولف: محمد طاهر طاهری بهبهانی، مصطفی بزرگ زاده
فرمت: PDF تعداد صفحات: 537
فهرست:
مقدمه
دستهای از حوادث قهری که انسان بر آنها انگ «بلایای طبیعی» زده است همواره و به خودی خود بلا نیستند و آنچه آنها را بلیه گردانیده طرز معیشت اختراعی ماست. هیچ محکم های نسیم را به کیفر آنکه خانه عنکبوتان را ویران کرده است به عقوبت نمی رساند. اگر بشر خود و سکونت گاه و اموال خویش را بدون دفاع در معرض هجوم سیل قرار نمی داد، این پدیده طبیعی در خاطره نوع بشر چنان تصویر هول انگیری باقی نمی گذاشت که در صدر فهرست مخاطرات طبیعی تهدید کننده حیات جمعی قرار گیرد، بدنام کردن پدیده های طبیعی ما را از مسئولیت معاف نمی کند. کدام صاحب نظر است که نداند تمدن مصر باستان تا چه پایه رونق و جلال افسانه ای خود را مدیون طغیان های پربرکت نیل علیا بوده است. پس بر ماست که با تجهیز ساختمانها و مراکز سکونتی خود در برابر سیل، زیانهای محتمل را به حداقل برسانیم و علاوه بر آن هنرمان شاید این باشد که با مهار کردن سیلابها برای مقاصد کشاورزی و تولید انرژی و نظایر آنها کمال استفاده را ببریم.
در کشور ما انجام این وظیفه سخت به تعویق افتاده است. با وجود آنکه در بسیاری از کشورهای جهان چندین سال (و در پاره ای جایها نظیر کشورهای اسکاندیناوی و مجمع الجزایر ژاپن قرنها) است که تدابیر مقابله با خطرهای سیل و طغیان آبها در طرح و اجرای ساختمانها و مکانیابی سکونتگاه ها به کار می رود و با آنکه اکثر شهرها و مراکز جمعیتی کشور ما همواره در معرض تخریب ناشی از سیلابها بوده است، هنوز هم همه ساله می توان فهرست بلندی از تکرر وقوع سیل و بزرگی خسارات ناشی از آن تهیه کرد. در این میان بجز پاره ای اقدامات پراکنده امدادرسانی و نجات آن هم بعد از وقوع حادثه و معدودی تدابیر موضعی و موقتی، هیچ گونه طرح جامعی برای تجهیز شهرها در برابر مخاطرات سیل تهیه و اجرا نشده است. ضرورت تدوین چنین طرحی واحد شهرسازی و معماری را بر آن داشت که مطالعه همه جانبه کنترل سیل در مناطق شهری کشور را در دستور کار خود قرار دهد و از آن پس کلیه مهندسان مشاور عهده دار تهیه طرحهای توسعه شهری را مکلف کند که اصول مقابله با سیل را در زمره عوامل حاکم بر طراحی قرار دهند.
بررسی های اولیه کارشناسان واحد شهرسازی و معماری نشان داد که مقابله با سیل در شهر از جنبه های متعددی مطرح است که عمده ترین آنها عبارت اند از:
برنامه ریزی و اجرای هر یک از این تدابیر اصولی در حوزه وظیفه یک یا چند دستگاه مسئول قرار می گیرد، اما بدون مطالعه همه جانبه موضوع و شناخت جامع این پدیده و روشهای مقابله با آن، تکلیف مراجع مسئول و مؤسسات ذیربط به روشنی معین نبود. به همین منظور، با کلیه مؤسسات دست اندر کار امور شهری و مهار سیل و نیز دانشگاه های کشور و اکثر مهندسان مشاور شاغل در این رشته مذاکرات وسیعی انجام شد و بالاخره در سال ۹۹ طرحی مطالعاتی با عنوان کنترل سیل در طرح ریزی شهری تعریف و اجرای آن به مهندسین مشاور توان آب واگذار شد که واجد صلاحیت لازم در این زمینه بودند.
اهداف این طرح را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:
حاصل این تحقیق در سه مبحث:
همراه با بحث تفصیلی درباره موضوع و راه حل های مربوط به هر مبحث تهیه شده است.
بر این باوریم که در این سه مبحث به مهمترین اگر نگوییم تمامی پرسش های قابل طرح در مورد کنترل سیل در شهرسازی پاسخ داده شده است. کاری که پژوهشگران محترم با وجود محدودیت امکانات و منابع در این مجموعه انجام داده اند، از حیث جامعیت، روش طرح مسائل و پاسخ به آنها، گسترش مبانی علمی مطالعات هیدرولوژیکی، روش پردازش اطلاعات و استنتاج از آنها و بالاخره واردشدن در مقوله طرح ریزی شهری در عمل، بدون تردید در کشور ما منحصر به فرد است.
با وجود اینکه این مجموعه در اصل برای هدایت مهندسان مشاور طرح ریزی شهری و کارفرمایان و مدیران برنامه ریزی شهری تهیه شده، اما این کار چنان جامع انجام گرفته که برای سایر پژوهشگران و مؤسسات علمی و پژوهشی کشور، مهندسان و دانشجویان علاقه مند به مطالعه مسائل سیل نیز قابل استفاده است. این مجموعه ظرفیت آن را دارد که به عنوان یک کتاب مرجع در دانشکده ها و رشته های مرتبط تدریس شود. افزون بر این به منظور استفاده عمومی و غیر تخصصی کلیه علاقه مندان به آشنایی با پدیده سیل در شهرها و طرز مقابله با آن، بویژه شهرداران و سایر مسؤولان و کارشناسان امور شهری و همچنین دانشجویان رشته های برنامه ریزی و طرح ریزی شهری خلاصه ای از مطالب هر سه مبحث به زبانی ساده و عاری از بحث های پیچیده فنی به اضافه فهرست کنترل کمی مطالعات جمع آوری و دفع آبهای سطحی به صورت کتاب جداگانه ای در سال ۱۳۷۱ انتشار یافت.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.