روشهای پیشرفته آزمایشگاهی در آنالیز آلاینده ها
دکتر سیمین ناصری
Advanced Instrumental Methods of Analysis
هدف:
آشنایی دانشجویان با روشهای آنالیز دستگاهی و ارتقاء مهارت آنان به گونه ای که بتوانند آلاینده های شیمیایی در محیط زیست ر استخراج، جداسازی، شناسایی و تعیین مقدار نمایند.
فایل پاورپوینت کامل و جامع کاملا کاربردی و آموزشی جهت اساتید و دانشجویان محترم با 145 اسلاید
تهیه و تنظیم: دکتر سیمین ناصری
فهرست:
این مطلب بروزرسانی شد و فایل pdf «کاربرد روش های پیشرفته دستگاهی در آنالیز آلاینده ها» در 50 صفحه با موضوعات زیر پیوست شد.
فرایند جداشازی شامل:
امتیاز روش کروماتوگرافی آن است که در این روش، علاوه بر امکان جداسازی اجزاء یک مخلوط مایع یا گازی، می توان آنالیز کیفی و کمی را نیز انجام داد. به عبارت دیگر اجزاء نمونه را می توان شناسایی و تعیین مقدار نمود.
Qualitative Analysis
Quantitative Analysis
تاریخچه کروماتوگرافی
روش کروماتوگرافی برای اولین بار در سال 1906 توسط یک دانشمند گیاهشناس روسی به نام Michail Tswett ابداع شد. این دانشمند تحقیقاتی را در زمینه انواع رنگدانه های (pigments) موجود در برگ های سبز گیاهان و دانه های گیاهی انجام می داد و هدف او جدا کردن رنگدانه ها از یکدیگر بود.
Tswett در این تحقیق از یک ستون شیشه ای استفاده نمود؛ او ستون را از ذرات ریز کربنات کلسیم (Co3Ca) پر کرد و عصاره مواد رنگی را نیز در اتر حل نمود و یک محلول بدست آورد. سپس محلول را که حاوی مخلوط مواد رنگی بود، از بالا وارد ستون نمود.
پس از مدتی مشاهده نمود که این ترکیبات هر یک منطقه خاصی را در ستون اشغال کرده اند و نواحی با رنگ های مختلف در ستون ظاهر شدند.
Tswett در بررسی نواحی مختلف ایجاد شده متوجه شد که در هر یک از آنها، یک ترکیب رنگی خالص وجود دارد که از بقیه اجزاء جدا شده است. وی دلیل این جداسازی را اختلاف در نیروهای جذب سطحی اجزاء مخلوط روی کربنات کلسیم عنوان نمود که منجر به پیشروی آنها با سرعت های متفاوت در طول ستون شده است.
Tswett روش ابداعی خود را کروماتوگرافی نامید:
این روش در زمان Tswett چندان موردتوجه قرار نگرفت و پس از مرگ او در بوته فراموشی باقی ماند. بعدها در سال 1930 از این روش در آنالیز محصولات طبیعی استفاده شد و ترکیبات رنگی متعددی مانند کاروتین Carotene با این روش شناسایی شدند.
از حدود سال 1940، کاربرد این روش در جداسازی ترکیبات غیر رنگی نیز آغاز شد و Martin و Synge سیستم های جدیدی از کروماتوگرافی را ابداع نمودند و در نهایت در سال 1952 به همین دلیل جایزه نوبل را دریافت کردند.
کاربردها:
روشهای کروماتوگرافی امروزه در تمام شاخه های علوم در زمینه های شیمیایی و بیوشیمیایی کاربرد دارند:
دلیل دامنه بسیار وسیع کاربرد روش های کروماتوگرافی، قدرت جداسازی بسیار، سادگی و سرعت عمل است. کروماتوگرافی به ویژه در مورد جداسازی مخلوط هایی که اجزاء آن هم خانواده و از نظر خواص به هم نزدیک هستند و با سایر روش ها امکان جداسازی انها فراهم نیست، مورد استفاده قرار می گیرد.
Sample (mixture of solutes) ⇒ Chromatography ⇒ Separation ⇒ Qual. Analysis ⇒ Quant. Analysis
اصول کوماتوگرافی:
در تمام روش های متنوع کروماتوگرافی، 2 فاز قابل تشخیص هستند:
فاز ساکن معمولاً دارای سطح نسبتا بزرگ در واحد حجم است. فاز متحرک از داخل (یا از روی) فاز ساکن عبور داده می شود و با آن تماس پیدا می کند.
در عمل، نمونه مورد نظر (که هدف جداسازی اجزاء آن است) همراه با جریانی از یک سیّال (که مجموعاً فاز متحرک را تشکیل می دهند)، از روی فاز ساکن عبور داده می شود و اجزاء نمونه بر اساس اختلاف در سرعت حرکت و پیشروی، از یکدیگر جدا می شوند و نهایتاً با اختلاف زمانی از سیستم خارج می شوند.
جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.