تعیین دبی و طراحی شبکه فاضلاب به صورت مجزا
با
بزرگ شدن شهرها و افزایش جمعیت آنها و گسترش صنایع و کارخانه ها از سوی
دیگر، مسئله آلودگی محیط زیست روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند.
با
گسترش زندگی ماشینی و به علت بی توجهی افراد به منابع همگانی هر روز انواع
بیشتری از آلودگی محیط زیست آدمیان و حیوانات را آلوده تر و زندگی را
تهدید می کند.
وجود فاضلاب ها یکی از عوامل آلودگی محیط زیست
هستند و لذا بایستی آنها را جمع آوری و از شهرها بیرون آورد. نخست باید
آنها را پلایش و تصفیه کرد و سپس به گردش آب در طبیعت برگرداند.
جمع آوری گنداب ها و پساب ها از شهر ها از دیدگاه های ذیل لازم و ضروری است:
- بهداشت همگانی
- نظم محیط زیست
- کاربرد مجدد فاضلاب
- تغذیه سفره های آب زیر زمینی
3-2- تعیین مقدار فاضلاب تولید شده در یک شهر (دبی طرح):
1-فاضلاب های خانگی که شامل آب حاصل از شستشو، حمام، پخت و پز و ... می باشد.
2-فاضلاب های صنعتی شامل آب حاصل از استفاده در کارخانه ها و کارگاه ها.
3-فاضلاب های ناشی از بارندگی، روان آب های سطحی
روش های مختلفی برای محاسبه دبی فاضلاب وجود دارد که یک روش استفاده از آیین نامه 3-118 سازمان برنامه و بودجه است.
به طور کلی فاضلاب شهری از چهار قسمت عمده تشکیل شده است، که عبارتند از:
الف- فاضلاب خانگی
ب- فاضلاب صنعتی
ج- فاضلاب سطحی آب باران
د- فاضلاب حاصل از نشت آب در مجاری فاضلاب
3-3- روش های جمع آوری فاضلاب به صورت کامل:
در
این روش که در آن آب باران و فاضلاب های خانگی و صنعتی به وسیله ی شبکه
هایی از شهر بیرون برده می شوند. برای اجرای جمع آوری کامل دو روش ممکن
است مورد استفاده قرار گیرند:
1-روش مجزا
2-روش درهم(جمع آوری همزمان رواناب سطحی و فاضلاب خانگی در یک مجرا)
جمع آوری فاضلاب به روش مجزا:
در
این روش فاضلاب های خانگی و صنعتی در یک شبکه ی لوله کشی به تصفیه خانه
هدایت شده و فاضلاب های ناشی از آب باران در شبکه ای دیگر و به شکل مجزا
مستقیماً به رودخانه فرستاده می گردد. در مراحل ذیل به طراحی این نوع از
شبکه جمع آوری فاضلاب می پردازیم. با توجه به مطالب فوق فاضلاب شبکه جمع
آوری مجزا شامل موارد ذیل است:
- فاضلاب خانگی
- فاضلاب صنعتی
- فاضلاب حاصل از نشت آب در مجاری فاضلاب
تعیین ضریب بهره برداری:
در
طرح شبکه ی فاضلاب شهرهای موجود و برای محاسبه ی مقدار فاضلاب باید توجه
داشت که به علل اقتصادی و فنی ممکن است برخی از خانه های شهر در مرحله های
گوناگون بهره برداری از شبکه داوطلب گرفتن انشعاب فاضلاب نگردند. به همین
علت برای تعیین مقدار فاضلاب از ضریب بهره برداری استفاده می شود به عبارت
دیگر ضریب بهره برداری عبارت است از درصد مشترکینی که در مقاطع مختلف بهره
برداری، از شبکه استفاده می نمایند و به شبکه متصل می شوند. (آیین نامه:
بند 2-6)
تعیین ضریب حداکثر جریان فاضلاب:
دبی
فاضلاب در لوله های شبکه جمع آوری تحت تاثیر نوسان هایی است که شدت آن به
تعداد جمعیت منطقه، شرایط آب و هوایی، توپوگرافی و خصوصیات شهر بستگی دارد.
در هر مورد این ضریب با توجه به اندازه گیری های محلی و یا آمار موجود در
سایر شهرهای مشابه انتخاب می گردد. در صورت عدم وجود آمار قابل ملاحظه از
میزان نوسان های فاضلاب، توصیه می شود برای جمعیت های تا یک میلیون نفر
مقدار این ضریب از رابطه ذیل محاسبه گردد(آیین نامه: بند 4-2)
kmax=5/P0.167
تعیین ضریب حداقل جریان فاضلاب:
در
صورت عدم وجود آمار قابل ملاحظه از میزان نوسان های فاضلاب توصیه می شود
که مقدار ضریب حداقل جریان از رابطه ذیل محاسبه گردد: (آیین نامه: بند 4-3)
kmin=P0.167/5
در این رابطه P جمعیت بر حسب هزار نفر می باشد.
تعیین متوسط مقدار سرانه فاضلاب خانگی:
با
در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و اجتماعی مناطق مختلف ایران، مقدار 70 تا 90
درصد آب مصرفی خانگی (بدون فضای سبز خانگی و عمومی و تلفات آب)، عمومی،
صنعتی و تجاری تبدیل به فاضلاب می گردد.
(آیین نامه: بند 4-1)
ضـریب
اخـتلاط فاضـلاب باران با فاضلاب خانـگی یا ضریب نوسانات آب که به مقدار
سرانه فاضلاب خانگی افزوده می شود(اتصال غیر مجاز) بسته به شکل ساختمانی
شبکه بین 10 تا 30 درصد متغیر است.
× ضریب تبدیل آب به فاضلاب × ضریب حداکثر (یا حداقل) جریان فاضلاب = حداکثر(یاحداقل)مقدار فاضلاب
× (مصرف سرانه تجاری آب + مصرف سرانه عمومی آب + مصرف سرانه خانگی آب) ×
ضریب اختلاط فاضلاب باران × جمعیت شهر در پایان دوره طرح × ضریب بهره برداری از شبکه ×
*در ضورت برداشتن ضرایب حداقل و حداکثر مقدار متوسط به دست می آید.
منبع :
فرآیندهای تصفیه آب و فاضلاب
جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.