سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

آئین‌نامه‌ بازرسی‌ و معاینة‌ بهداشتی‌ گوشت‌ در کشتارگاههای‌ کشور

 آئین‌نامه‌ بازرسی‌ و معاینة‌ بهداشتی‌ گوشت‌ در کشتارگاههای‌ کشور



 فصل‌ اول‌:

 ماده‌ 1ـ  در این‌ آئین‌نامه‌ کلمات‌ کشتارگاه‌ - دام‌ کشتاری‌ - فرآورده‌های‌ گوشتی‌ - ضمائم‌ لاشه‌ - بازرس‌ بهداشتی‌ و سازمان‌ دارای‌ معانی‌ زیر می‌باشد:

الف‌ـ کشتارگاه‌ ـ کشتارگاه‌ محوطه‌ای‌ از عرصه‌ و اعیان‌ است‌ که‌ در آن‌ دامها و طیوری‌ که‌ مصرف‌ غذائی‌ دارند کشتار می‌شوند و هرگونه‌ تاسیساتی‌ از قبیل‌ آزمایشگاه‌، سردخانه‌، دستگاههای‌ تهیه‌ فرآورده‌های‌ گوشتی‌ تبدیل‌ لاشه‌ و مازاد کشتار به‌ مواد خوراکی‌ حیوان‌ و یا کود، اصطبلهای‌ انتظار، میدان‌ خرید و فروش‌ دام‌ و سایر تاسیسات‌ و ساختمانهای‌ ضروری‌ که‌ در محوطه‌ مزبور بنا شده‌ و یا خواهد شد از لحاظ‌ این‌ آئین‌نامه‌ جزء کشتارگاه‌ محسوب‌ می‌شود.

 ب‌ـ دام‌ کشتاری‌ - به‌ هر نوع‌ دام‌ و طیور که‌ برای‌ مصرف‌ غدائی‌ انسان‌ کشتار می‌گردد دام‌ کشتاری‌ اطلاق‌ می‌شود.

 پ‌ـ    فرآورده‌های‌ گوشتی‌ - به‌ گوشتهائی‌ که‌ برای‌ حفظ‌ و نگهداری‌ آنها موادی‌ اضافه‌ شده‌ و یا با روشهای‌ صنعتی‌ تغییر شکل‌ داده‌اند از قبیل‌ گوشتهای‌ نمک‌سود، پخته‌ شده‌، انواع‌ کالباس‌ و سوسیس‌، کنسروها و محصولات‌ مشابه‌ آن‌ فرآورده‌های‌ گوشتی‌ اطلاق‌ می‌شود.

 ت‌ـ ضمائم‌ لاشه‌ - دل‌، جگر، قلوه‌، معده‌، روده‌، شش‌، کله‌ و پاچه‌، زبان‌، پوست‌ و سایر منضمات‌ درونی‌ مشابه‌ دیگر در لاشه‌ به‌ تنهائی‌ و یا جمعاً ضمائم‌ لاشه‌ نامیده‌ می‌شود.

 ث‌ـ بازرس‌ بهداشتی‌ - بازرس‌ بهداشتی‌ به‌ شخصی‌ اطلاق‌ می‌شود که‌ از طرف‌ سازمان‌ دامپزشکی‌ برای‌ انجام‌ خدمات‌ مربوط‌ به‌ بازرسی‌ و معاینه‌ بهداشتی‌ گوشت‌ در کشتارگاه‌ تعیین‌ می‌گردد.

 ج‌ـ سازمان‌ - منظور از سازمان‌، سازمان‌ دامپزشکی‌ کشور است‌.

 

 

 فصل‌ دوم‌ ـ بازرسی‌ و معاینه‌ بهداشتی‌ گوشت‌:

 ماده‌ 2:  هرنوع‌ دام‌ کشتاری‌ باید در کشتارگاه‌ ذبح‌ شود در غیر اینصورت‌ و همچنین‌ در صورتی‌ که‌ گوشت‌ کشف‌ شده‌ از دام‌ بیمار بدست‌ آمده‌ باشد مرتکبین‌ برابر قوانین‌ مربوط‌ تحت‌ تعقیب‌ قرار گرفته‌ و مجازات‌ خواهند شد.

 تبصره‌ یک‌ ـ  در خارج‌ از محدوده‌ شهرها و همچنین‌ در روستاهائی‌ که‌ فاقد کشتارگاه‌ می‌باشند در صورتی‌ که‌ به‌ تشخیص‌ سازمان‌ کشتارگاههای‌ مجاور نتوانند به‌ آن‌ محلها گوشت‌ برسانند کشتار دام‌ با رعایت‌ دستورهای‌ بهداشتی‌ سازمان‌ برای‌ مصرف‌ اهالی‌ محل‌ مجاز است‌.

 تبصره‌ دوـ  در روز عید قربان‌ کشتار دام‌ بمنظور قربانی‌ کردن‌ و همچنین‌ در مراسم‌ مذهبی‌ و ملی‌ در خارج‌ از کشتارگاه‌ مجاز است‌.

 ماده‌ 3:  در کشتارگاههائی‌ که‌ دارای‌ اصطبل‌ انتظار هستند کلیه‌ دامهای‌ کشتاری‌ باید قبل‌ از کشتار به‌ مدت‌ 24 ساعت‌ در اصطبلهای‌ انتظار نگهداری‌ شوند.

 ماده‌ 4:  کلیه‌ دامهای‌ کشتاری‌ باید قبل‌ و بعد از کشتار وسیله‌ بازرسان‌ بهداشتی‌ مورد بازرسی‌ و معاینه‌ لازم‌، قرار گیرند.

 ماده‌ 5:  لاشه‌ گوشت‌ و در صورت‌ امکان‌ ضمائم‌ لاشه‌ که‌ در کشتارگاه‌ پس‌ از بازرسی‌ بهداشتی‌ سالم‌ تشخیص‌ داده‌ شود بوسیلة‌ مهر مخصوص‌ سازمان‌ و با ذکر نام‌ کشتارگاه‌ محل‌ مهر می‌گردد.

 ماده‌ 6:  لاشه‌ و گوشت‌ و ضمائم‌ لاشه‌ ناسالم‌ که‌ وسیله‌ بازرسان‌ بهداشتی‌ برای‌ خوراک‌ انسان‌ غیرقابل‌ استفاده‌ تشخیص‌ داده‌ شود زیر نظر بازرسان‌ مزبور ضبط‌ و از مصرف‌ خارج‌ و امحاء می‌گردد و در صورت‌ امکان‌ خوراک‌ دام‌ و طیور و کود و غیره‌ تبدیل‌ خواهد شد.

 ماده‌ 7:  کشتار اضطراری‌ در خارج‌ از کشتارگاه‌ در مورد دامهائی‌ که‌ بر اثر تصادف‌ در حال‌ مرگ‌ باشند یا خطرات‌ مالی‌ و جانی‌ برای‌ انسان‌ داشته‌ باشند یا باعث‌ انتشار بیماری‌ بین‌ انسان‌ و دام‌ شوند طبق‌ دستورالعملی‌ که‌ سازمان‌ صادر خواهد کرد بلامانع‌ است‌ ولی‌ در صورتی‌ که‌ گوشت‌ آنها به‌ مصرف‌ تغذیة‌ عمومی‌ می‌رسد باید لاشة‌ این‌ قبیل‌ دامها بدون‌ فوت‌ وقت‌ به‌ کشتارگاه‌ حمل‌ و پس‌ از این‌ که‌ مورد بازرسی‌ بهداشتی‌ قرار گرفت‌ در صورت‌ سالم‌ بودن‌ به‌ مهر مخصوص‌ سازمان‌ ممهور شود، درباره‌ گوشتهای‌ شکار نیز که‌ به‌ مصرف‌ فروش‌ می‌رسد به‌ همین‌ نحو عمل‌ خواهد شد.

 ماده‌ 8:  دامهائیکه‌ برای‌ فروش‌ یا کشتار در شهرها عرضه‌ می‌شوند، باید در میادین‌ دام‌ و اصطبلها نگاهداری‌ شوند، گردانیدن‌ دامها در شهرها به‌ منظور فروش‌ و غیره‌ ممنوع‌ است‌.

 ماده‌ 9:  حمل‌ گوشت‌ از کشتارگاه‌ یا سردخانه‌ بدون‌ رعایت‌ دستورهای‌ بهداشتی‌ و بسته‌بندی‌ و لفاف‌ به‌ مراکز توزیع‌ و فروش‌ ممنوع‌ است‌ مگر در مواردی‌ که‌ بنا به‌ اقتضاء حمل‌ گوشت‌ را سازمان‌ بدون‌ بسته‌بندی‌ و لفاف‌ مجاز تشخیص‌ دهد.

 ماده‌ 10:  کشتار میش‌ و گاو و گاومیش‌ آبستن‌ ممنوع‌ و همچنین‌ کشتار گوساله‌ و بره‌ ماده‌ در کشتارگاهها موکول‌ به‌ اجازه‌ بازرسان‌ بهداشتی‌ وزارت‌ کشاورزی‌ و منابع‌ طبیعی‌ خواهد بود.

 

ماده‌ 11:  مسیر و ترتیب‌ حمل‌ و نقل‌ و ذبح‌ دامهای‌ کشتاری‌ که‌ از خارج‌ وارد کشور می‌شوند وسیله‌ سازمان‌ تعیین‌ می‌شوند.

 ماده‌ 12:  گوشتهائیکه‌ با رعایت‌ مقررات‌ قانونی‌ موجود از خارج‌ به‌ کشور وارد می‌شود (اعم‌ از گوشت‌ دام‌، طیور و آبزیان‌) قبل‌ از توزیع‌ برای‌ مصرف‌ باید بوسیله‌ سازمان‌ مورد بازرسی‌ بهداشتی‌ قرار گیرد.

 ماده‌ 13:  کارکنان‌ کشتارگاه‌ باید بوسیله‌ پزشک‌ معتمد کشتارگاه‌ یا بهداری‌ محل‌ در فواصلی‌ که‌ از طرف‌ سازمان‌ تعیین‌ می‌شود معاینه‌ و برای‌ آنان‌ کارت‌ بهداشتی‌ صادر گردد. سازمان‌ مکلف‌ است‌ از ادامه‌ کار افراد بیمار در کشتارگاه‌ تا بهبودی‌ کامل‌ آنان‌ جلوگیری‌ نماید.

 ماده‌ 14:  صاحبان‌ یا مسئولان‌ کشتارگاهها حسب‌ مورد مکلفند به‌ محض‌ درخواست‌ سازمان‌ کلیه‌ امور بهداشتی‌ کشتارگاه‌ مربوط‌ را ظرف‌ مدت‌ یکماه‌ در اختیار سازمان‌ قرار دهند.

 تبصره‌ـ  دستورالعمل‌های‌ مربوط‌ به‌ امور بهداشتی‌ کشتارگاهها از طرف‌ سازمان‌ تهیه‌ و به‌ کشتارگاهها ابلاغ‌ می‌شود و صاحبان‌ و مسئولان‌ کشتارگاهها موظف‌ به‌ رعایت‌ آنها می‌باشند.

 

فصل‌ سوم‌ -  تأسیس‌ کشتارگاه‌:

 ماده‌ 15:  ایجاد کشتارگاه‌ توسط‌ بخش‌ خصوصی‌ یا شهرداریها یا سازمانهای‌ دولتی‌ و یا وابسته‌ به‌ دولت‌ مستلزم‌ کسب‌ پروانه‌ از سازمان‌ است‌ و سازمان‌ به‌ ترتیبی‌ که‌ وزارت‌ کشاورزی‌ و منابع‌ طبیعی‌ تعیین‌ می‌نماید پروانه‌ لازم‌ را صادر خواهد نمود. در محدودة‌ قانونی‌ شهرها و حریم‌ آن‌ صدور پروانه‌ ایجاد کشتارگاه‌ با موافقت‌ شهرداری‌ از لحاظ‌ رعایت‌ اصول‌ شهرسازی‌ خواهد بود.

 تبصره‌ یک‌:  صاحبان‌ و مسئولین‌ کشتارگاههائی‌ که‌ قبلاً تاسیس‌ شده‌اند موظفند ظرف‌ مدت‌ شش‌ ماه‌ نسبت‌ به‌ اخذ پروانه‌ اقدام‌ نمایند.

 تبصره‌ دو:  سازمانها و مؤسسات‌ تهیه‌ و توزیع‌کننده‌ گوشت‌ و فرآورده‌های‌ گوشتی‌ اعم‌ از خصوصی‌ یا دولتی‌ وابسته‌ به‌ دولت‌ که‌ با رعایت‌ مقررات‌ قانونی‌ موجود در این‌ آئین‌نامه‌ تاسیس‌ شده‌ یا می‌شوند، مکلفند طبق‌ ضوابطی‌ که‌ از طرف‌ سازمان‌ تهیه‌ و به‌ تصویب‌ وزرات‌ کشاورزی‌ و منابع‌ طبیعی‌ می‌رسد نسبت‌ به‌ ایجاد کارگاه‌های‌ برش‌ و بسته‌بندی‌ گوشت‌ و فرآورده‌های‌ گوشتی‌ در مدتی‌ که‌ از طرف‌ سازمان‌ تعیین‌ و ابلاغ‌ می‌شود اقدام‌ نمایند.

 ماده‌ 16:  هر نوع‌ تعمیرات‌ یا تغییراتی‌ که‌ برای‌ اصلاح‌ و بهبود وضع‌ بهداشتی‌ کشتارگاه‌ از طرف‌ سازمان‌ ضروری‌ اعلام‌ شود، باید در اسرع‌ وقت‌ وسیله‌ صاحبان‌ یا مسئولان‌ کشتارگاه‌ انجام‌ گردد.

 

 فصل‌ چهارم‌ ـ امور مالی‌ و اداری‌:

 ماده‌ 17:  از تاریخ‌ تصویب‌ این‌ آئین‌نامه‌ شهرداریها و سازمانهای‌ ذیربط‌ موظفند در صورت‌ احتیاج‌ سازمان‌، پرسنلی‌ را که‌ در کشتارگاهها وظائف‌ مربوط‌ به‌ امور بهداشتی‌ را انجام‌ می‌دهند بعنوان‌ مامور در اختیار سازمان‌ دامپزشکی‌ قرار دهند. حقوق‌ و مزایای‌ این‌ مامورین‌ فقط‌ با صدور گواهی‌ سازمان‌ دامپزشکی‌ یا ادارات‌ دامپزشکی‌ محل‌ از طرف‌ شهرداریها و سازمانهای‌ ذیربط‌ قابل‌ پرداخت‌ است‌.

 تبصره ‌ـ  کلیه‌ وسایل‌ آزمایشگاهی‌ کشتارگاههای‌ شهرداریها و سازمان‌های‌ ذیربط‌ در اختیار سازمان‌ گذارده‌ می‌شود.

 ماده‌ 18:  در کشتارگاههای‌ دولتی‌ و وابسته‌ به‌ دولت‌ و شهرداریها، ریاست‌ کشتارگاه‌ منحصراً بعهده‌ دکتر دامپزشک‌ یا کارشناس‌ تغذیه‌ و بهداشت‌ موادغذائی‌ یا بازرسی‌ بهداشتی‌ گوشتی‌ است‌، ولی‌ امور بهداشتی‌ مستقیماً زیر نظر بازرس‌ بهداشتی‌ که‌ از طرف‌ سازمان‌ تعیین‌ می‌گردد اداره‌ خواهد شد.

 

 ماده‌ 19:  هرگاه‌ صاحبان‌ یا مسئولان‌ کشتارگاه‌ حسب‌ مورد در مهلتی‌ که‌ کتباً سازمان‌ ابلاغ‌ می‌کند از انجام‌ دستورات‌ مربوط‌ به‌ امور بهداشتی‌ خودداری‌ نمایند یا به‌ نحوی‌ از انحاء مانع‌ اجرای‌ هریک‌ از مواد این‌ آئین‌نامه‌ بشوند، طبق‌ مواد 4 و 12 قانون‌ سازمان‌ دامپزشکی‌ کشور از ادامة‌ کار آن‌ کشتارگاه‌ جلوگیری‌ خواهد شد.

تبصره‌ـ  هرگاه‌ در کشتارگاههای‌ دولتی‌ یا متعلق‌ به‌ شهرداریها تخلفات‌ مذکور در این‌ ماده‌ بروز کند، بنا به‌ تقاضای‌ رئیس‌ دامپزشکی‌ شهرستان‌ یا مسئول‌ امور بازرسی‌ بهداشتی‌ کشتارگاه‌ کمیسیونی‌ برای‌ رسیدگی‌ به‌ موضوع‌ با شرکت‌ شهردار، رئیس‌ بهداری‌، رئیس‌ کشاورزی‌، رئیس‌ دامپزشکی‌ و بازرس‌ بهداشتی‌ کشتارگاه‌ یک‌ نفر کارشناس‌ امور کشتارگاه‌ که‌ از طرف‌ سازمان‌ اعزام‌ خواهد شد زیر نظر فرماندار در فرمانداری‌ تشکیل‌ می‌شود. تصمیماتی‌ که‌ از طرف‌ اکثریت‌ اعضاء این‌ کمیسیون‌ اتخاذ می‌گردد لازم‌الاجراء است‌ در صورتی‌ که‌ از انجام‌ مصوبات‌ کمیسیون‌ مزبور در مهلتی‌ که‌ تعیین‌ شده‌ است‌ خودداری‌ گردد، مفاد این‌ ماده‌ اجراء خواهد شد. در مواردی‌ که‌ به‌ تشخیص‌ کمیسیون‌ مذکور شهرداری‌ محل‌ قادر به‌ سرمایه‌گذاری‌ و سالم‌سازی‌ کشتارگاه‌ نباشد و ادامه‌ کار کشتارگاه‌ از نظر تامین‌ حوائج‌ عمومی‌ اجتناب‌ناپذیر باشد، سازمان‌ گوشت‌ کشور می‌تواند کشتارگاه‌ را بطور امانی‌ تحویل‌ گرفته‌ و با استفاده‌ از اعتبارات‌ دولتی‌ در سالم‌سازی‌ و رفع‌ معایب‌ و نواقص‌ کشتارگاه‌ اقدام‌ و سپس‌ به‌ بهره‌برداری‌ اقدام‌ نماید.

 ماده‌ 20:  اجرای‌ قانون‌ در هر محل‌ موکول‌ به‌ صدور آگهی‌ با تعیین‌ مهلت‌ مناسب‌ از طرف‌ وزارت‌ کشاورزی‌ و منابع‌ طبیعی‌ خواهد بود.

 ماده‌ 21:  کلیه‌ تصویب‌نامه‌ها و آئین‌نامه‌های‌ مصوب‌ هیأت‌ وزیران‌ در آن‌ قسمت‌ که‌ مغایر با مفاد این‌ تصویب‌ نامه‌ باشد از تاریخ‌ تصویب‌ این‌ آئین‌نامه‌ ملغی‌ است‌.