سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

برنامه درسی رشته کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط


برنامه درسی رشته کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط


توجه: این برنامه ها برای اولین بار توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران با فرمت HTML تهیه و بر روی اینترنت قرار داده شده است. هرگونه استفاده تجاری یا قراردادن صفحات بر روی سایت های دیگر، بدون اجازه کتبی از معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران ممنوع است.

بسمه تعالی

برنامه آموزشی دوره کارشناسی ناپیوسته رشته بهداشت محیط

 

 

 

فصل اول:

مشخصات کلی برنامه آموزشی دوره

کارشناسی ناپیوسته رشته بهداشت محیط

 

 

 

1- تعریف رشته و مقطع مربوطه:

Environmental Health (B.Sc) کارشناسی ناپیوسته رشته بهداشت محیط شاخه‌ای از علوم بهداشتی است که به منظور حفظ و ارتقاء سلامت انسان به شناسایی، ارزشیابی، راهبری، کنترل و مدیریت عوامل آلاینده و مزاحم محیطی می‌پردازد که بر سلامت و زندگی انسان و محیط مؤثر است.

یکی از مقاطع رشته بهداشت محیط دوره کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط است که در ادامة دورة کاردانی بهداشت محیط می‌باشد. هدف این دوره تربیت دانش آموختگانی است که بتوانند در جهت حفظ و ارتقاء سلامتی انسان در جوامع شهری و روستایی نسبت به شناسایی و کنترل عوامل آلاینده محیط در زمینه‌های تصفیه و سالمسازی آب، جمع‌آوری و تصفیه و دفع فاضلاب، جمع‌آوری و دفع مواد زائد جامد خانگی و صنعتی، کنترل آلودگی هوا، نظارت بر مراکز تهیه و توزیع مواد خوردنی، آشامیدنی و بهداشتی و سایر مسائل بهداشت محیط، کنترل و ارائه راه حل های مناسب و اجرایی اقدام نمایند و قادر به همکاری در پروژه‌های تحقیقاتی در زمینه‌های مذکور باشند.

2- تاریخچه و پیشرفت های جدید رشته:

تاریخچه تأسیس این رشته در کشور ایران به حدود 40 سال قبل بر می‌گردد که با تشکیل اداره مهندسی بهداشت محیط در وزارت بهداری سابق، دورة کمک مهندسی بهسازی دایر شد و در سال 1345 کارشناسی مهندسی بهسازی محیط و در سال 1355 رشته کارشناسی علوم بهسازی دایر گردد که پس از انقلاب فرهنگی این دوره به دو مقطع کاردانی بهداشت محیط و کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط تبدیل شد.

براساس ضروت و نیاز جوامع شهری و روستایی، همچنین توسعه کشور و گسترش مسائل و مشکلات زیست محیطی و بهداشتی، مقطع کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط هم اکنون در حدود 20 مرکز دانشگاهی وابسته به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نسبت به پذیرش دانشجو اقدام می‌نمایند.

باتوجه به لزوم تناسب بین برنامه‌های درسی این مقطع با پیشرفت‌های علمی، تاکنون چندبار برنامه درسی کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط بازنگری گردیده است که آخرین بازنگری مربوط به 27/3/1375 می‌باشد.

3- (ارزش‌ها و باورها Values) فلسفه برنامه:

براساس اعتقادات دینی و قانون اساسی کشور ما همة موجودات روی کره زمین اعم از انسان، حیوان و گیاه حق دارند که از محیطی پاک و سالم برخوردار باشند. در جهت تحقق بخشیدن به این هدف کارشناسان بهداشت محیط می‌توانند در جهت شناسایی مسائل و مشکلاتی که سبب آلودگی‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی محیط می‌شوند اقدام نمایند و باتوجه به دستورالعمل‌هایی که در زمینه کنترل و بهسازی این عوامل وجود دارد اقدامات قانونی بعمل آورند تا محیط زیست را برای نسل حاضر و آیندگان سالم و دلچسب نمایند. برای رسیدن به اهداف این برنامه از استراتژیهای سخنرانی، کار گروهی، کار در گروههای کوچک، سمینار، پروژه، ارائه مقالات، یادگیری در محیط کار استفاده می‌گردد.

اصول اولیه حاکم بر رشته براساس نیازهای جامعه می‌باشد که باتوجه به نتایج حاصل از 6 طرح تحقیقاتی انجام شده در زمینه نیاز سنجی بهداشت محیط از نظر دانش آموختگان، اساتید و کارفرمایان تدوین گردیده است.

همانگونه که در ارزشیابی هر درس ذکر شده است از تجربیات یادگیری دانشجویان در حین تدریس نیز استفاده خواهد شد.

4- رسالت برنامه های آموزشی (ماموریت‌ها Mission):

تربیت دانش آموختگانی است که در جهت تأمین بهداشت محیط جامعه و توسعه پایدار در سطح شهرستان و استان اقدام نمایند.

5- چشم انداز برنامة آموزشی در تربیت نیروی انسانی :(Vision)

کارشناسان بهداشت محیط با گذراندن واحدهای برنامه درسی خواهند توانست در زمینه‌های بررسی، شناسایی، طبقه‌بندی، اولویت بندی، و ایجاد محیطی سالم و به دور از خطر اقدام نمایند. این برنامه می‌تواند امید به زندگی را در مناطق محل خدمت کارشناسان بهداشت محیط به نحو معنی‌داری افزایش دهد. با اجرای این برنامه کارشناسانی تربیت می‌شوند که قادر به حل بسیاری از مسائل و مشکلات زیست محیطی بوده و تا 10 سال آینده سطح بهداشت کشور را به بالاترین سطح در مقایسه با کشورهای پیشرفته جهان برسانند.

6- اهداف کلی :(Aims)

تربیت افرادی است که بتوانند در جهت شناسایی، بررسی، تهیه گزارش، نظارت، ارزیابی و کنترل مسائل و مشکلات بهداشت محیط و اجرای برخی از برنامه‌ها و طرح‌ها براساس دستورالعمل‌های موجود اقدام نمایند.

7- نقش‌های دانش آموختگان در برنامه آموزشی :(Roles)

نقش های دانش آموختگان در برنامه آموزشی عبارتند از:

- مراقبتی

- نظارتی

- مشاوره‌ای

- آموزشی

- طراحی و اجرایی

- پژوهشی

8- وظایف حرفه‌ای کارشناس بهداشت محیط :(Tasks)

کسانی که دورة کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط را به پایان می‌رسانند دارای وظایف حرفه‌ای زیر می‌باشند:

1-8- مراقبتی:

- اجرای مقررات و آئین‌نامه‌های مربوط به نظارت بر وضعیت بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد خوردنی، آشامیدنی و بهداشتی.

- تهیه طرح های بهسازی و استاندارد کردن مراکز تهیه و توزیع مواد خوردنی، آشامیدنی و بهداشتی.

- پیش بینی و اجرای برنامه های بهداشت محیط در جهت کنترل عوامل بیماریزای محیط

- انجام اقدامات در جهت کاهش مصرف آب و بازیابی آب

- شناسایی و اندازه گیری منابع تولید پرتوهای یون ساز

- رسیدگی به شکایات مرتبط با بهداشت محیط و ارائه پیشنهادات به مقامات مربوطه

2-8- نظارتی:

- تهیه و تنظیم گزارش از نحوة عملکرد و پیشرفت برنامه‌های بهداشت محیط در سطح منطقه تحت پوشش

- کنترل نحوه ارائه خدمات بهداشت محیط در قالب PHC و تهیه گزارش از نارسایی‌ها وتنگناها

- نظارت و کنترل کیفی منابع تأمین آب آشامیدنی

- کنترل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی آب و آزمایشات مربوط به آن

- نظارت بر مدیریت فرایند تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی

- نظارت بر جمع‌آوری، حمل و نقل، دفع، بازیابی مواد زائد جامد خانگی و صنعتی

- شناسایی و انجام اقدامات در جهت کنترل آلوده کننده‌های هوای شهرها و قطب‌های صنعتی

- شناسایی و نظارت بر منابع آلاینده محیط زیست

- نظارت بر طرحهای مبارزه با حشرات و جوندگان

3-8- مشاوره‌ای:

- همکاری های بین بخشی با سایر سازمان‌ها و مؤسسات در زمینه انجام فعالیت‌های بهداشت محیط در منطقه

- شرکت در برنامه‌های جلب مشارکت‌های مردمی جهت اقدامات بهداشت محیط

4-8- آموزشی:

- برنامه ریزی آموزش و مدیریت بهداشت محیط در شهر و روستا (جامعه)

- شرکت در برنامه های اجرایی، آموزشی روستا و شهر سالم در روابط با توسعه پایدار

- همکاری در برنامه‌های بازآموزی کارکنان بهداشت محیط

5-8- طراحی و اجرایی:

- مشارکت در برنامه ریزی فعالیت‌های اجرایی بهداشت محیط در شرایط اضطرار کشور

- طراحی شبکه‌های انتقال و توزیع آب در شهرهای کوچک

- طراحی شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب شهری

- تصفیه و بهسازی خاک

- استفاده از روشهای جدید عملیاتی به منظور افزایش بازدهی و کارآیی سیستم

- برآورد بودجه و امکانات و هزینه‌های عملیاتی بهداشت محیط

6-8- پژوهشی:

- ارزیابی و تعیین مشکلات بهداشتی شهری جهت پیش بینی برنامه های اجرایی

- شناسایی عوامل خطرساز محیطی (فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی) و برنامه ریزی در جهت کاهش وضعیت آنها

9- استراتژی های اجرایی برنامه آموزشی:

برنامه های آموزشی کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط استراتژی‌های زیر دارا می‌باشد:

- مبتنی بر نیازهای ملی و محلی می‌باشد.

- بر پیشگیری و ارتقاء سلامت تاکید دارد.

- مبتنی بر حل مشکلات سلامت جامعه می‌باشد (به شاخص‌های سلامتی در برنامه‌ریزی و تغییرات محیط و الگوهای بیماری ها توجه دارد).

- بر آموزش در محیط‌های واقعی کار تأکید نموده است.

- به مسائل نگرشی و مهارتهای ارتباطی توجه و تاکید شده است.

- به آموزش شیوه‌های مراقبت از خود توجه شده است.

- به خودآموزی و یادگیری همیشگی تاکید شده است.

10- شرایط و نحوة پذیرش دانشجو:

دانشجو بایستی علاوه بر داشتن شرایط عمومی پذیرش دانشجو، یکی از مدارک کاردانی زیر را که مورد قبول وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی است دارا باشد:

1- بهداشت محیط

2- بهداشت حرفه‌ای

3- بهداشت عمومی

4- بهداشت عمومی (گرایش مبارزه با بیماری ها)

5- تکنسین حفاظت محیط زیست

6- کمک مهندسین بهداشت

متقاضیان برحسب ظرفیت اعلام شده از سوی دانشگاه های علوم پزشکی کشور و باتوجه به رتبه کسب شده در آزمون عمومی و تخصصی و سایر شرایط اعلام شده از سوی سازمان آموزش دهنده پذیرفته می‌شوند.

مواد امتحان اختصاصی و ضرایب آنها به شرح زیر می‌باشد:

1- آب شامل: شیمی و میکروبیولوژی آب، هیدرولیک و مکانیک سیالات، توزیع و انتقال و تصفیه آب (جمعاً ضریب یک).

2- فاضلاب: شیمی و میکروبیولوژی، هیدرولیک، جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب (جمعاً ضریب یک)

3- آلودگی هوا و کنترل (ضریب یک)

4- مواد زائد و جامد (ضریب یک)

5- کلیات بهداشت محیط شامل بهداشت مواد غذائی، بهداشت مسکن و اماکن عمومی، بهداشت پرتوها، ارزیابی زیست محیطی، سر و صدا، مبارزه با ناقلین جمعاً ضریب یک

6- زبان انگلیسی: ضریب یک

11- رشته‌های مشابه در داخل کشور:

در داخل کشور رشته مشابه وجود ندارد.

12- رشته‌های مشابه در خارج کشور:

- بهداشت محیط

- علوم محیط زیست

- بهداشت محیط و حرفه‌ای

- علوم بهداشت محیط

- مهندسی محیط زیست

- مدیریت خطرات زیست محیطی

- مهندسی شیمی محیط زیست

- مسائل محیط زیست

- بیوتکنولوژی محیط زیست

- بهداشت محیط جهانی

- علوم بهداشت عمومی و محیط

- مدیریت محیط زیست

13- شرایط موردنیاز برای راه اندازی شبکه:

براساس ضوابط و شرایط شورای نظارت، ارزشیابی و گسترش دانشگاه های علوم پزشکی کشور می‌باشد.

14- موارد دیگر:

وجود ندارد.

 

فصل دوم:

مشخصات دوره برنامه آموزشی کارشناسی

ناپیوسته رشته بهداشت محیط

1- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره و نظام آموزشی دوره کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط مطابق آئین نامه آموزشی دوره‌های کاردانی، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی پیوسته مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی می‌باشد.

2- تعداد کل واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای دورة کارشناسی ناپیوسته بهداشت محیط 65 واحد به شرح زیر می‌باشد:

دروس عمومی                                                    9 واحد

دروس اختصاری اجباری (Core)                        45 واحد

دروس اختصاصی اختیاری (Non Core)            3 واحد

کارآموزی در عرصه                                           8 واحد

 

الف) جدول دروس عمومی دوره کارشناسی ناپیوسته رشته بهداشت محیط

 

کد درس

نام درس

تعدادواحد

ساعت

پیش نیاز

نظری

عملی

جمع

01

* یکی از دروس مبانی نظری اسلام

2

34

-

34

-

02

* یکی از دروس انقلاب اسلامی

2

34

-

34

-

03

یکی از دروس تاریخ و تمدن اسلامی *

2

34

-

34

-

04

* یکی از دروس آشنایی با منابع اسلامی

2

34

-

34

-

05

تربیت بدنی (2)

1

-

34

34

-

 

** جمعیت و تنظیم خانواده

2

34

-

34

-

جمع

11

 

 

 

 

*

گرایش

کد درس

نام درس

تعداد واحد

ساعت

پیش نیاز

نظری

عملی

جمع

1- مبانی نظری اسلم

011

012

013

014

اندیشه اسلامی 1 (مبداء و معاد)

اندیشه اسلامی 2 (نبوت و امامت)

انسان در اسلام

حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام

2

2

2

2

34

34

34

34

 

34

34

34

34

 

3- انقلاب اسلامی

031

032

033

انقلاب اسلامی ایران

آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)

2

2

2

34

34

34

 

34

34

34

 

4- تاریخ و تمدن اسلامی

041

042

043

تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

تاریخ تحلیلی صدر اسلام

تاریخ امامت

2

2

2

34

34

34

 

34

34

34

 

5- آشنایی با منابع اسلامی

051

052

تفسیر موضوعی قرآن

تفسیر موضوعی نهج البلاغه

2

2

34

34

 

34

34

 

**

توضیح: درصورتیکه دانشجو در دوره کاردانی درس جمعیت و تنظیم خانواده را نگذرانده باشد ملزم به اخذ 2 واحدد این درس در دوره کارشناسی ناپیوسته اضافه بر سقف واحدهای دوره می‌باشد.

ب) جدول دروس اختصاصی اجباری (Core) دوره کارشناسی ناپیوسته رشته بهداشت محیط

کد درس

نام درس

تعدادواحد

ساعت

پیش نیاز

نظری

عملی

جمع

01

ریاضیات

3

51

-

51

-

02

کاربرد کامپیوتر

1

9

17

26

-

03

کاربرد روشهای آماری در بهداشت محیط

1

-

51

51

02

04

زبان تخصصی

2

34

-

34

-

05

اصول هیدرولوژی و هیدروژئولوژی

2

34

-

34

-

06

آزمایشگاه هیدرولیک

1

-

34

34

08

07

مکانیک خاک

2

34

-

34

-

08

مکانیک سیالات

2

34

-

34

01

09

اصول مدیریت خدمات بهداشتی

1

17

-

17

-

10

شیمی محیط

2

17

34

51

-

11

میکروبیولوژی محیط

2

17

34

51

-

12

فرآیندها و عملیات در مهندسی بهداشت محیط

2

34

-

34

10 و11

13

مدیریت کیفیت آب

2

34

-

34

-

14

تصفیه آب

2

34

-

34

10و11و12

15

طرح تأسیسات انتقال و توزیع آب

2

17

51

68

08

16

شبکه جمع‌آوری فاضلاب و آب‌های سطحی

2

17

51

68

08

17

تصفیه فاضلاب شهری

2

34

-

43

11 و 12

18

بهداشت پرتوها و حفاظت

2

26

17

43

-

19

آلودگی هوا

3

34

34

68

-

20

جمع آوری و دفع مواد زائد جامد

3

34

34

68

-

21

روشهای مهندسی مبارزه با ناقلین

2

34

-

34

-

22

بازرسی و کنترل بهداشتی مواد غذایی

2

17

34

51

-

23

پروژه

2

-

102

102

-

جمع

45

 

 

 

 

 

 

ج) جدول دروس اختیاری (Non Core) * دوره کارشناسی ناپیوسته رشته

بهداشت محیط:

کد درس

نام درس

واحد

ساعت

پیش نیاز

نظری

عملی

جمع

24

تصفیه فاضلاب صنعتی

1

17

-

17

10 و 17

25

ایمنی مواد شیمیایی

1

17

-

17

-

26

انرژی و محیط زیست

1

17

-

17

-

27

کاربرد بیوتکنولوژی بهداشت محیط

2

34

-

34

10 و 11

28

انرژی‌های نو

1

17

-

17

-

29

آموزش بهداشت و مهارتهای ارتباطی

2

26

17

43

-

30

زباله های صنعتی و خطرناک

1

17

-

17

20

 

* دانشجو موظف است 3 واحد از دروس اختیاری جدول فوق را با نظر گروه بهداشت محیط انتخاب و بگذراند.

 

د) جدول کارآموزی در عرصه دوره کارشناسی ناپیوسته رشته بهداشت محیط:

 

کد درس

نام درس

تعدادواحد

ساعت

نظری

عملی

جمع

31

کارآموزی در عرصه

8

-

408

408




جهت دانلود تولبار سایت بهداشت محیط ایران روی تصویر زیر کلیک کنید





(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب مراجعه کنید)