میکرو فر ، طرز کار و نکات ایمنی :
فرهای میکروویو امروزه یک روش مناسب و راحت برای پخت و گرم کردن غذا هستند . آسانی کار کردن با آن و صرفه جویی در زمان به عنوان مزایای این وسیله باعث محبوبیت عامه ، برای مصارف خانگی و رستورانها شده است . در حالیکه بعضی از مصرف کنندگان در باره امنیت این وسیله و تاثیرات آن بر روی مواد غذایی اظهار نگرانی می کنند .
فرهای میکروویو چگونه کار می کنند ؟
میکروویو نوعی انرژی الکتریکی و مغناطیسی است که در فضا حرکت می کند . مولد این امواج یک لوله الکترونی مگنترون است . این امواج از موادی مثل شیشه ، کاغذ ، پلاستیک و مواد مشابه عبور کرده ، اما توسط فلز منعکس می شود . این امواج بعد از تولید آنقدر به دیواره های داخلی فر برخورد می کند تا توسط غذا جذب شوند و باعث می شوند که مولکول های غذایی مانند آب ( یک جاذب خیلی موثر برای این امواج است ) به حرکت درآمده و نوسان کنند و نتیجتا" حرارت تولید شده و در این پروسه غذا پخته شود .
پخت و پز با میکروویو و خواص تغذیه ای
اغلب گزارش های منتشر شده در باره ارزش تغذیه ای ، غذاهای پخته شده با میکروفر نشان دهنده این است که غذاهای آماده شده با اینروش حداقل به همان اندازه ، غذاهای آماده شده با روش های سنتی مغذی است . اغلب این مطالعات بر روی حفظ ویتامین تمرکز می کند و به طور اخص از گروه ویتامین های محلول در آب به روی ویتامین C و تیامین می پردازد . در مقایسه روشهای پخت ، روش پختن با میکروفر از نظر از دست رفتن ویتامین ها به درون آب حاصل از پخت به روش آب پز ارجحیت دارد و از این نظر شبیه بخارپز کردن مواد غذایی است . به طور معمول اطلاعات خیلی کمی درباره اثر این روش پخت بر ترکیبات غذایی مانند کربوهیدرات ها ، چربی ها و ویتامین های محلول در چربی در دسترس است . کیفیت پروتئین ها در روش فوق بهتر از پخت آنها با روش سنتی است . دلیل این امر اکسیداسیون کمتری است که در گوشت پخته با روش میکرو فر وجود دارد. گرم کردن دو مرتبه غذاها توسط میکروفر ، نسبت به گرم نگهداشتن غذاها برای مدت طولانی سریع انجام گرفته و باعث حفظ بیشتر مواد مغذی است ( اهمیت این قضیه در موسسات بزرگ و بیمارستان ها بهتر مشخص می شود ، جایی که غذا برای چند ساعت با روش های سنتی توزیع غذا گرم نگهداشته می شود )
میکروویو و غذا
تمامی غذاها بر اثر پخت و حرارت متحمل تغییراتی می شوند . هیچ دلیلی و مدرک مشخصی که نشان دهد میکروویو موجب تغییراتی بغیر از آنچه که بر اثر حرارت دادن سریع پیش می آید ، شده باشد وجود ندارد . فقط باید دقت لازم در زمینه جلوگیری از حرارت دادن بیش از نیاز صورت گیرد . غذاهای پخته شده با میکروویو خطری از نظر تشعشع نشان نمی دهند . این امواج به محض اینکه دستگاه خاموش شود ، قطع می شوند و در غذا باقی نمی مانند .
در سال 1989 بعد از انتشار یک مقاله در مجله معتبر Lancet مبنی بر اینکه ، این روش پخت منجر به تولید یک ماده سمی بالقوه فعال در غذا می شود ع نگرانی هایی را برای مصرف کنندگان بوجود آورد . این مسئله توسط یک کمیته از Health and Medical Research Council مورد بررسی مجدد قرار گرفته و مشخص شد که نتایج بدست آمده در تجربه فوق ارتباطی با روش پخت نداشته و این روش پخت برای مصارف خانگی کاملا" امن و مطمئن است .
فرهای میکرو ویو و حرارت دهی غیر یکنواخت
غذاهای پخته شده در این روش بطور یکنواختی گرم نمی شوند و احتمال اینکه میکرو ارگانیسم های ناخواسته در بخش و قسمتی از غذا که بطور مناسب حرارت ندیده است ، باقی بماند وجود دارد . برای برطرف کردن این نقیصه ، از پروانه های همزن برای هوای داخل فر و صفحات چرخنده که ظرف غذا روی آن قرار می گیرد ، استفاده می کنند و توصیه می شود برای اطمینان از زمان های مقرر شده برای غذاهای مختلف کاملا" رعایت شود . بسیاری از غذاهای قابل پخت با روش MW شامل یک دستورالعمل برای همزدن غذا در فواصلپخت است ( غذاهایی مانند لازانیا که نمی توان آنها را بهم زد باید در مدت زمان مقرر در فر باقی بماند تا تمامی محصول به یک درجه حرارت یکنواخت برسد ) .
مسئله اینکه تا چه اندازه این امواج می توانند در غذا نفوذ کنند ، بستگی به ضخامت قطعه ، ترکیب آن و مقدار رطوبت غذا دارد . تکه های ضخیم گوشت کبابی عموما" تا عمق یک اینچ ( 5/2 سانتیمتر) از سطوح خارجی پخته می شوند و حرارت بعدا" به آرامی به طرف داخل نفوذ کرده و در مسیر خود به پختن غذا ادامه می دهد .
ظروف و پوشش های قابل استفاده برای پخت با میکرو فر
اگر چه استاندارد مشخصی برای این منظور وجود ندارد و هرگونه ظروفی که با بر چسب safe – microwave وجود دارند به توجه و دقت تولید کنندگان آنها بستگی دارد . به طور کلی تنها آن دسته از ظروف پلاستیکی که بطور مشخص برای استفاده از میکرو فر طراحی شده اند باید مورد استفاده قرار گیرند ، این ظروف در زمانی که در سطوح آنها کمترین نشانه ای از ترک خوردگی یا تغییراتی در رنگ دیده شود ، باید دور ریخته شوند . در این مورد ظروف شیشه ای به ظروف پلاستیکی ارجحیت دارند . زمانی که از پوشش های نازک پلاستیکی برای پوشاندن دهانه ظروف غذا استفاده می شود باید دقت کرد این پوشش ها تماس مستقیم با غذا نداشته باشند .
بسیار اهمیت دارد که دقت کنیم ظروف غذایی که مخصوص نگهداری بعضی از مواد غذایی در فریزر است مانند ظروف حاوی مارگارین و ظروف حاوی بعضی از اقسام پنیر و ... در معرض حرارت در فرهای میکروویو قرار نگیرند . حرارت این فرها ممکن است باعث ذوب شدن این ظروف و ورود ناخواسته بعضی از مواد شیمیایی نامناسب به داخل مواد غذایی شود . احتمال ورود مواد ، در غذاهای داغ چرب بیشتر است ( ترجیحا" از ظروف شیشه ای برای این غذاها استفاده شود ) . همچنین شکل ظروف هم در توزیع یکنواخت حرارت تاثیر دارد . ظروف مربع شکل اغلب موجب ایجاد سوختگی هایی در لبه ها و زاویه ها می شود . در ظروف گرد یا بیضی شکل از سوختن غذا در لبه ها و کناره ها جلوگیری شده و گرم کردن بطور یکنواخت در سطح ظروف صورت می گیر . مطلب دیگر در مورد ظروف کم عمق به دلیل اینکه سطح وسیعی برای گرم کردن فراهم می کنند مناسب هستند .
تشعشع و نشت آن
برای اطمینان از اینکه قدرت دستگاههای تولید MW بلافاصله بعد از باز شدن درب آن قطع می شود . این درب ها با حداقل دو جدار ساخته می شوند . احتمال نشت این امواج از کناره های درب اصلی که بصورت ناقصی به هم متصل شده اند یا درب اصلی مورد صدمه واقع شده است ، وجود دارد . اگر درب فر به خوبی جا نمی افتد یا نشانه هایی از صدمه به روی آن دیده می شود ، توسط یک متخصص با کفایت در این زمینه باید بررسی شود .
به دلیل اینکه این امواج از سطوح فلزی منعکس می شوند ، استفاده از ظروف فلزی مخصوص آشپزی سنتی یا کاغذهای فویل آلومینیومی برای این دستگاه مناسب نیستند . سطوح فلزی هم باعث پخش نا متعارف گرما شده و هم احتمال صدمه به دنه خود فر وجود دارد .
برای استفاده بهتر از این روش پخت به موارد زیر توجه کنید :