سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

مواد زائد

۳ 2 ـ 2 ـ زباله های صنعتی زباله های صنعتی، مواد زاید ناشی از فعالیت‌های صنعتی هستند ومعمولا شامل فلزات، مواد پلاستیکی، مواد شیمیایی و بالاخره زباله های ویژه و زباله های خطرناک هستند. که عمل جمع آوری، حمل و نقل و دفع آن‌ها ضوابط خاص و مقررات ویژه ای را به خود اختصاص داده است.

2 ـ 3 ـ زباله های خطرناک مواد زاید خطرناک، مواد زاید جامد یا مایعی هستند که به علت کمّیت، غلظت و یا کیفیت فیزیکی، شیمیایی و یا بیولوژیکی می‌توانند باعث افزایش میزان مرگ و میر و یا بیماری‌های بسیار جدی شوند. براساس تعریف آژانس حفاظت محیط زیست Environmental Protection Agency : EPA)) زباله های خطرناک به مواد زاید جامدی اطلاق می‌شود که بالقوه خطرناک بوده و یا اینکه پس از طی مدت زمانی موجبات خطر را برای محیط زیست، فراهم می‌کنند. زباله های خطرناک معمولا یکی از مشخصات قابلیت انفجار، احتراق، خوردگی، واکنش پذیری و سمی را دارا بوده و اغلب تحت عنوان مواد زاید رادیواکتیو، پس مانده های شیمیایی، زایدات قابل اشتعال، زایدات بیولوژیکی و مواد منفجره دسته بندی می‌شوند :

از منابع عمده زایدات بیولوژیکی، بیمارستان‌ها، آزمایشگاه ها و مراکز تحقیقات پزشکی هستند. زباله های بیمارستانی به دلیل آنکه حاوی زایدات پاتولوژیکی، مواد زاید رادیواکتیو، زایدات دارویی، مواد زاید عفونی، مواد زاید شیمیایی و بعضا ظروف مستعمل تحت فشار هستند، از منابع عمده، زباله های خطرناک در شهرها محسوب می‌شوند. تکنولوژی جمع آوری، دفع و یا احیای این مواد در مقایسه با زباله های شهری و خانگی تفاوت بسیار دارد و باید جداگانه مورد توجه قرار گیرد.

2 ـ 4 ـ زباله ها بیمارستانی زباله های بیمارستانی شامل موادی هستند که با توجه به نوع کار و وظیفه در هر بخش بیمارستانی، متفاوت می‌باشند. مثلا زباله بخش عفونی یا اطاق عمل، با مواد زاید آزمایشگاه یا بخش رادیولوژی، تفاوت محسوسی دارد و طبق یک بررسی، زباله بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها به هفت گروه تقسیم می‌شوند (4):

الف ـ زباله های معمولی بیمارستان عموماً شامل زباله های مربوط به بسته بندی مواد و دیگر زباله های پرسنل شاغل در بیمارستان و خوابگاه های آن‌هاست.

ب ـ زباله های پاتولوژیکی شامل بافت‌ها، ارگان‌ها، قسمت‌های مختلف بدن، پنبه های آغشته به خون و چرک و مواد دفعی بدن همچون نمونه های مدفوع و ادرار و غیره جزو این گروه از مواد زاید، محسوب می‌شوند.

ج ـ مواد زاید رادیواکتیو شامل جامدات، مایعات و گازها بوده و در برخی از بخش‌ها و آزمایشگاه های بیمارستان‌ها وجود دارند که جمع آوری و دفع آن‌ها دارای خصوصیات ویژه ای است.

د ـ مواد زاید شیمیایی شامل جامدات، مایعات و گازهای زاید می‌باشد که به وفور در بیمارستان‌ها وجود دارد، در بخش‌های تشخیص و آزمایشگاه ها ماحصل نظافت و ضدعفونی بیمارستان، وسایل و ابزار تنظیف و ضدعفونی به انضمام داروها و وسایل دور ریختنی اطاق عمل بخش دیگری از این فضولات را تشکیل می‌دهند. مواد زاید شیمیایی ممکن است خطرناک باشند. فضولات شیمیایی خطرناک در سه بخش زیر، طبقه بندی می‌شوند:

· فضولات سمی : این فضولات با PH کمتر از 2 (به شکل اسیدی) و بالاتر از 12 (به حالت قلیایی) در زباله های بیمارستانی وجود دارند. بخشی از داروهای اضافی و یا فاسد شده، جزو اینگونه فضولات به حساب می‌آیند

· مواد قابل احتراق : شامل ترکیبات جامد، مایع و گازی شکل

· مواد واکنش دهنده و موثر : در سایر فضولات که تا حدودی در زباله های بیمارستانی، قابل تشخیص هستند.

از فضولات شیمیایی بی‌خطر می‌توان قندها، اسیدهای آمینه و برخی از نمک‌های آلی و معدنی را نام برد. اسیدهای آمینه و نمک‌های شیمیایی نظیر نمک‌های سدیم، منیزیم، کلسیم، اسید لاکتیک، انواع اکسیدها، کربنات‌ها، سولفات‌ها و فسفات‌ها قسمتی از مواد زاید شیمیایی هستند.

ه ـ مواد زاید عفونی این مواد، شامل جِرم‌های پاتوژن در غلظت‌های مختلف هستند که می‌توانند به سادگی منجربه بیماری شوند. منشاء آن‌ها ممکن است پس‌مانده های آزمایشگاهی، جراحی و اتوپسی بیماران عفونی باشد. وسایل آغشته به جرم‌های عفونی در بیمارستان، شامل دستکش، وسایل جراحی، روپوش، لباس‌های بلند جراحی، ملحفه و غیره است. این زباله ها تقریباً 10% کل زباله های بیمارستانی را تشکیل می‌دهند. از وسایل جراحی سرنگ‌ها، اره های جراحی، شیشه های شکسته، کاردهای کوچک جراحی و غیره را می‌توان در یک دسته بندی خاص منظور کرد.

و ـ مواد زاید دارویی شامل داروهای پس مانده، محصولات جانبی درمان و داروهای فاسد شده یا مواد شیمیایی هستند که تا حدود زیادی در زباله های بیمارستانی وجود دارد.

ز ـ ظروف مستعمل تحت فشار ظروفی مثل قوطی‌های افشانه (آئروسُل)، گازهای کپسوله شده و غیره که اگر برای از بین بردن آن‌ها از دستگاه های زباله سوز، استفاده گردد موجب بروز خطر می‌شود زیرا در پاره ای از موارد دارای قابلیت انفجار هستند.

3 ـ منبع تولید زباله های شهری توجه به منابع تولید همراه با آگاهی از ترکیب و نرخ تولید زباله، اساس مدیریت مواد زاید جامد را تشکیل می‌دهد. از بررسی‌های انجام شده در این زمینه چنین نتیجه گیری می‌شود که نوع زباله تولید شده در هر شهر و منطقه در ارتباط مستقیم سیستم فعالیت، اماکن تولید و نحوه زندگی مردم است. وجود قطب‌های صنعتی، ساخت و سازها و دیگر عوامل تولید زباله تاثیر اساسی مدفوع و ترکیبات مختلف مواد زاید جامد و در نتیجه سیستم‌های مدیریتی آن دارد (3).

4 ـ جمع آوری و حمل و نقل زباله های شهری جمع آوری و حمل و نقل زباله یکی از مهمترین عملیات مدیریت مواد زاید جامد است. طبق محاسبات انجام شده حدود 80 درصد کل مخارج مدیریت مواد زاید جامد مربوط به جمع آوری زباله است. که درصد بالایی از این مقدار مربوط به حقوق کارگران و نیروی انسانی است. به عبارت دیگر اکثریت مخارج سیستم مدیریت مواد زاید جامد فقط صرف حقوق و دستمزد می‌شود. به همین جهت اصلاح، بهینه سازی و مکانیزه کردن سیستم جمع آوری و حمل زباله، ضمن تسریع در عملیات، هزینه و نیروی انسانی کمتری را نیاز خواهد داشت. ذیلا چند مورد از سیستم‌های مختلف جمع آوری و حمل و نقل زباله که هم اکنون در کشور ما رایج بوده و به عبارتی مناسب تشخیص داده شده است، به اختصار، بیان می‌شود.

الف ـ جمع آوری زباله از کیسه های پلاستیکی و یا بشکه های مستعمل که به عنوان ظروف نگهداری زباله مورد استفاده قرار گرفته و مبادرت به تخلیه آن‌ها در کامیون‌های زباله کش می‌گردد. این روش که در حال حاضر در اغلب شهرهای کشور انجام می‌گیرد. در صورتیکه در خطوط جمع آوری مناسب قرار گیرد یکی از روش‌های متناسب و مفید به حساب می‌آید.

ب ـ حمل زباله از منازل بوسیله گاری‌های دستی و انتقال مستقیم آن‌ها به کامیون‌های سرپوشیده. در این روش زباله های خانگی طبق برنامه های پیش بینی شده توسط کارگران تنظیف شهری از منازل جمع آوری و بوسیله چرخ‌های زباله با حجم کافی به ایستگاه های مشخص شده در سیستم منتقل گردیده و مستقیماً در کامیون‌های زباله کش، بارگیری می‌شوند.

ج ـ جمع آوری زباله از منازل و مراکز تولید و انتقال آن به جایگاه های موقت شهری. استفاده از این روش عموماً در شهرهای قدیمی به علت وجود کوچه های تنگ و باریک، عدم دسترسی به ماشین آلات ویژه حمل و نقل و یا کمبود پرسنل تنظیف، معمول است. در این روش زباله های خانگی بوسیله مامورین شهرداری با استفاده از چرخ‌های زباله که عموماً غیربهداشتی است به جایگاه های موقت حمل گردیده و بر روی هم تلنبار می‌شوند تا بوسیله کامیون‌های زباله کش و یا هر وسیله دیگر به ترمینال‌های زباله و یا محل دفع حمل شوند.

د ـ کاربرد وانت‌ها در حمل و نقل زباله : استفاده از وانت‌های حمل زباله که طی چند سال اخیر در بسیاری از شهرهای کشور معمول گردیده روشی است که زباله مستقیماً از کوچه و خیابان‌های باریک برداشته شده و به ایستگاه های انتقال، حمل می‌گردد. توصیه صریح در استفاده از وانت‌ها منحصر به نواحی و محله هایی از شهر است که امکان تردد برای کامیون‌های بزرگتر نباشد.

ه ـ سیستم‌های جمع آوری زباله با کانتینرهای ثابت : (S.C.S (Stationary Container System : در این روش کانتینرهای مستقر در اماکن تولید زباله بوسیله مردم و یا مامورین شهرداری بارگیری می‌شوند. سپس کامیون‌های ویژه حمل زباله، طبق برنامه از پیش تعیین شده به محل استقرار کانتینر حرکت نموده و پس از تخلیه زباله در مخزن خود، کانتینر را در محل اصلی مستقر می‌نمایند. زباله های تخلیه شده از کانتینرها به ایستگاه انتقال، ترمینال‌های زباله و یا محل‌های دفع منتقل می‌شوند (2).

4 ـ 1 ـ ایستگاههای انتقال یا ترمینال‌های زباله ایستگاههای انتقال یا ترمینال‌های زباله که عموماً در شهرهای بزرگ احداث می‌شوند فضاهای مسطح و حصارکشی شده ای هستند که در اصل برای بارگیری زباله از ماشین آلات کوچک به کامیون‌های بزرگ زباله کش مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این تاسیسات زمانی بکار گرفته می‌شوند که محل دفع نهایی از محل جمع آوری زباله فاصله زیادی داشته باشد. در چنین شرایطی حمل مستقیم زباله با ماشین آلات کوچک و کم حجم از اماکن تولید به محل اصلی دفع غیر اقتصادی بوده و هزینه های گزافی را در بر خواهد داشت، کنترل کامل ایستگاه های انتقال زباله از نظر آلودگی، انتقال سریع زباله از محل به کمک روش‌های پیشرفته و نیز ترتیب فضای سبز و گل کاری الزامی خواهد بود.

5 ـ کمیت زباله های شهری

۲ 1 ـ 2 ـ جوندگان سالم سازی محیط بخصوص کنترل زباله ها چه در امر جمع آوری و چه در دفع بهداشتی آن‌ها مفیدترین راه مبارزه با جوندگان می‌باشد و بدیهی است که یکی از خطرناکترین مضرات عدم توجه به دفع زباله نشو و نما و انتشار موش در شهرها است. خطر ازدیاد موش در شهرها را نمی‌توان به سادگی با هیچ بودجه ای جبران نمود. موش‌های خانگی و جوندگان دیگر به طرز وسیع و دامنه داری در جهان پراکنده و در جوار انسان‌ها زندگی می‌کنند. از این نظر اینگونه موجودات بالقوه ناقل بسیاری از بیماری‌های انسانی هستند. ناراحتی‌های حاصل از موش‌ها از یک گاز گرفتگی ساده تا تب تیفوس و طاعون متفاوت است. بیماری لپتوسپیروز در نتیجه تغذیه مواد غذایی آلوده به مدفوع موش بیمار و با استحمام در آب آلوده و یا در تماس مستقیم با موش آلوده، به وجود می‌آید. موش می‌تواند در انتقال بیماری‌هایی چون اسهال آمیبی و انتقال کرم کدو و تریشین نیز به طور غیرمستقیم، نقش مهمی ایفاء کند. موش و سایر جوندگان برای تولید مثل و ازدیاد جمعیت خویش به سه چیز احتیاج دارند، غذا، آب و پناهگاه که هر سه در اغلب موارد در زباله های شهری وجود دارد.

1 ـ 3 ـ آلودگی‌های آب آب شرط اصلی ادامه حیات در جهان است، کلمه آبادانی در زبان فارسی از آب گرفته شده که خود عامل مهمی در جهت عمران و بهسازی مناطق کشور به شمار می‌رود. سرعت افزایش جمعیت، بهبود سطح بهداشت و پیشرفت‌های صنعتی در سطح جهان بیش از پیش باعث محدود شدن منابع آب شده است، اما باید قبول کرد که دنیا تشنه است و این تشنگی یک تصور شاعرانه و خیال نیست بلکه یک حقیقت مسلم است.

در کشور ما مسئله کمبود آب مخصوصاً چه در امر صنعت و چه در امر کشاورزی مشکلات فراوانی را به بار آورده است. مصرف زیاد از حدّ آب در شهرها و اسراف‌های بی رویه در هر زمینه نیز تشدید کننده این مشکل است. گرمسیر بودن مناطق مختلف کشور و عدم وجود منابع آب کافی از یک سو و عدم کنترل آلودگی آب به وسیله تخلیه فاضلاب‌ها و زباله های شهری و صنعتی از سوی دیگر تاثیر زیانبخشی در اقتصاد و بهداشت جامعه ما دارد. همچنین تخلیه مواد زاید جامد و مایع (زباله و فاضلاب‌ها) در محیط به وسیله جاری شدن آب‌های سطحی اعم از جویبارها، رودخانه ها و دیگر آب‌های حاصل از بارندگی به نقاط مختلف موجب انتشار آلودگی می‌گردند و این در حالیست که متاسفانه در بعضی از شهرهای ما دفع بی رویه زباله اکثرا به وسیله تخلیه مواد به جویبارها صورت می‌گیرد و یا دفن غیر بهداشتی آن در سراشیبی‌ها و دیگر اماکن که مخالف ضوابط حفاظت آب‌های زیرزمینی است انجام می‌شود که از نظر بهداشت محیط کاملاً خطرناک است. مخصوصاً اینکه محل تخلیه و یا دفن در خاک‌های سبک شنی و یا در حوالی رودخانه ها و چشمه سارها باشد.

1 ـ 4 ـ آلودگی خاک زباله های شهری که خود ترکیبی از فضولات انسانی و حیوانی و بسیاری دیگر از مواد زائد صنعتی و کشاورزی است، متاسفانه در آخرین مرحله دفع به خاک و یا آب منتقل می‌شوند. کالاهای مصنوعی که از مواد پلاستیکی ساخته شده اند پس از استعمال به صورت مواد زائد تجزیه نشدنی در زباله انباشته و در خاک باقی می‌مانند زیرا پلیمرهای مصنوعی (نایلون) بر عکس پلیمرهای طبیعی موجود در پشم و پنبه به علت نبودن آنزیم ویژه، سال‌ها جهت تجزیه در طبیعت به صورت خام و بدون تغییر باقی می‌ماند. این مواد خود خللی در تبادل آب و هوا و دیگر عکس‌العمل‌های فیزیکی و شیمیایی خاک بوجود می‌آورند. مجاورت و یا احاطه شدن ریشه گیاهان بوسیله مواد پلاستیکی در خاک سبب نرسیدن آب و غذا به ریشه گیاه شده و در طی زمان در اطراف ریشه حرارت، رطوبت و خواص شیمیایی کاملاً غیرمتعادلی بوجود می‌آورند که موجب ضعف رشد و یا خشکی گیاه می‌شوند. وجود انواع مختلف قوطی‌های کنسرو، لاستیک‌های مستعمل، لاشه های اتومبیل، فضولات بیمارستان‌ها و مواد شیمیایی کارخانه ها که هم اکنون در اغلب شهرها جزو لاینفک زباله های شهری هستند به خارج از شهر در دامان طبیعت پراکنده و یا دفن می‌شوند. نتیجه این عمل، تجزیه هایی است که طی سالیان دراز خطرات مهیبی را در آب و خاک منطقه بوجود آورده و موجب بیماری‌های گوناگونی در انسان و حیوان و کلیه موجوداتی که در آن منطقه زندگی می‌کنند می‌شود.

ازجمله امور متداول در استفاده مجدد از زباله های شهری، تهیه کمپوست است که هم اکنون در بسیاری از شهرهای پیشرفته دنیا معمول است. در ایران متاسفانه بدون مطالعه در سیستم تهیه کمپوست، نوع کمپوست و امکانات مصرف، اقدام به تاسیس کارخانه هایی شده است که نتایج حاصل، مطلوب نبوده و آلودگی‌های محیط جامعه شهری و روستایی ما را تشدید می‌نماید. امروزه به علت پیشرفت صنایع سنگین و مصرف زیاده از حد فلزات سنگین که از راه هوا و زمین و آب وارد و خسارات زیادی را به بار می‌آورند. Lenihan و Wainered عقیده دارند که امروزه بیش از 60 ماده شیمیایی در صنایع، مورد استفاده قرار می‌گیرند که نقش آنها در سیستم‌های حیاتی گیاه و حیوان، ناشناخته است. ازدیاد فلزات سنگین مثل جیوه، سرب، کادمیوم و آرسنیک در کمپوست و در نتیجه در خاک، باعث مسمومیت‌های زیاد و بیماری‌های گوناگونی در انسان می‌شود.

1 ـ 5 ـ آلودگی هوا در این زمینه گفته می‌شود احتراق مواد پلاستیکی که متاسفانه امروزه به میزان فراوانی در زباله ها وجود دارند صرفنظر از تولید دیوکسین‌ها گازهایی همچون گاز کربنیک، انیدرید سولفوره، گازهای سمّی کلره و غیره می‌نماید که فوق‌العاده خطرناک بوده و موجب آلودگی شدید هوا می‌گردند.

شایان ذکر است که در مناطقی که مبادرت به ایجاد زباله سوز می‌شود تعبیه هواکش‌های طویل و فیلترهای ویژه ای که طبق ضوابط محیط زیست قادر به جلوگیری از آلودگی‌های هوا باشند از ضروریات امر است.

گازهای حاصل از تخمیرهای هوازی و غیر هوازی در مراکز دفن زباله قادرند به طبقات زیرین خاک نفوذ کرده و اختلالاتی در خاک‌های زراعی به وجود آورند. طبق مطالعات انجام شده در نواحی نزدیک به جایگاه های دفن زباله میزان گاز متان (CH4) تا حدود 60 درصد و گاز کربنیک (CO2) حداکثر تا 30 درصد تایید شده است که قطعا در جلوگیری از رشد و نمو صحیح گیاهان منطقه بی تاثیر نیست.

2 ـ طبقه بندی مواد زاید جامد عبارت مواد زاید جامد (solid wastes) به مجموعه مواد ناشی از فعالیت‌های انسان و حیوان که معمولا جامد بوده و به صورت ناخواسته و یا غیر قابل استفاده دور ریخته می‌شوند اطلاق می‌گردد. این تعریف به صورت کلی در برگیرنده همه منابع، انواع طبقه بندی‌ها، ترکیب و خصوصیات مواد زاید بوده و به سه دسته کلی زباله های شهری، زباله های صنعتی و زباله های خطرناک تقسیم می‌گردند :

2 ـ 1 ـ زباله های شهری در نشریات و کتب از تعاریف و طبقه بندی‌های مختلفی برای توضیح اجزاء مواد زاید جامد شهری استفاده شده است. تعاریف ارائه شده در زیر می‌تواند به عنوان یک راهنما برای شناسایی اجزاء مواد زاید شهری مورد استفاده قرار گیرد (2).

زایدات غذایی به قسمت فسادپذیر زباله که معمولا از زایدات گیاهی، تهیه و طبخ و یا انبار کردن مواد غذایی به دست می‌آید، اطلاق می‌شود. کمّیت پس مانده های غذایی در طول سال متغیر بوده و در ماه های تابستان، که مصرف میوه و سبزی بیشتر است، به حداکثر می‌رسد. پس مانده های غذایی مهمترین قسمت زباله است، چرا که از یک سو به دلیل تخمیر و فساد سریع، بوهای نامطبوع تولید کرده و محل مناسبی برای رشد و تکثیر مگس و سایر حشرات و جوندگان است و از سوی دیگر به دلیل قابلیت تهیه کود از آن (کمپوست) حائز اهمیت است. قابل ذکر است که میزان پس مانده های فسادپذیر در زباله های شهری ایران بین 35 تا 76 درصد گزارش شده است.

آشغال به قسمت فساد ناپذیر زباله به جز خاکستر گفته می‌شود. آشغال در زباله معمولا شامل کاغذ، پلاستیک، قطعات فلزی، شیشه، چوب و موادی از این قبیل می‌شود. آشغال را می‌توان به دو بخش قابل اشتعال و غیرقابل اشتعال تقسیم کرد.

خاکستر باقیمانده حاصل از سوزاندن زغال، چوب و دیگر مواد سوختنی که برای مقاصد صنعتی، پخت و پز و یا گرم کردن منازل بکار می‌رود گفته می‌شود.

زایدات ناشی از تخریب و ساختمان سازی به زایدات حاصل از تخریب ساختمان، تعمیر اماکن مسکونی، تجاری، صنعتی، و یا سایر فعالیت‌های ساختمان سازی اطلاق می‌شود.

زایدات ویژه این قسمت از زباله ها شامل مواد حاصل از جاروب کردن خیابان‌ها و معابر، برگ درختان، اجساد حیوانات مرده و موادی که از وسایل نقلیه به جای مانده است می‌شود.

2 ـ 2 ـ زباله های صنعتی

دکتر قاسم‌علی عمرانی

دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تهران

اهداف درس

انتظار می‌رود فراگیرنده، پس از گذراندن این درس، بتواند :  Ø خطرات و زیان‌های ناشی از عدم کنترل زباله های شهری، صنعتی و روستایی را شناسایی کند Ø با نوع میزان و ترکیبات مختلف زباله های شهری، صنعتی، بیمارستانی آشنا گردد Ø سیستم‌های جدید جمع آوری، حمل و نقل را شناسایی کند Ø به روش‌های دفع زباله از قبیل سوزاندن، کمپوست و دفن بهداشتی، توجه خاص نماید  Ø در زمینه بازیافت، آگاهی کامل داشته باشد

واژه های کلیدی بهداشت محیط، مدیریت، زباله

بیان مسئله توجه به محیط زیست و حفظ سلامتی انسان و کلیه موجودات کره زمین یکی از اصول اساسی در بقای زندگی و استفاده از مواهب خدادادی است که به وفور در اختیار ما قرار دارد. کنترل آلودگی‌های محیط ازجمله مواد زاید جامد، بخش مهمی از این وظیفه را تشکیل می‌دهد که با توجه به اصول و موازین بهداشتی اقتصادی جایگاه ویژه ای را در علوم و فنون جدید به خود اختصاص داده است. بدین لحاظ در این مجموعه سعی خواهد شد تا در حد امکان مواردی همچون اهمیت مسئله، شناخت و طبقه بندی مواد، سیستم‌های جمع آوری و حمل و نقل و روش‌های دفع مواد به وضوح مورد توجه قرارگرفته و در اختتام، مبادرت به ارائه راه کارهای اساسی در جهت بهبود

شرایط و بهینه سازی تکنولوژی موجود در مدیریت مواد زاید جامد کشور نماید که در صورت اعمال، بازتاب آن تاثیر اساسی در حفظ بهداشت و سلامت محیط زیست جامعه ما خواهد داشت.

مقدمه در کشور ما ایران با محاسبه 800 گرم زباله سرانه، هر روزه بالغ بر 50000 تُن مواد زاید جامد تولید می‌شود که در مقایسه با سایر کشورهای جهان با 292 کیلوگرم زباله هر نفر در سال در حد متعادلی قرار گرفته است، لکن ازدیاد جمعیت و توسعه صنعت به گونه ای که در برنامه سوم جمهوری اسلامی ایران مطرح است موجبات ازدیاد مواد زاید جامد و بالطبع تغییرات فیزیکی ـ شیمیایی آن‌ها را بوجود می‌آورد به طوریکه برنامه های جمع آوری و دفع زباله موجود جوابگوی نیازهای این بخش از کار نخواهد بود. امر جمع آوری، دفع، بازیافت و اصولا مدیریت مواد زاید جامد در ایران با توجه به نوع و کیفیت زباله های ایران تفاوت فاحشی با سایر کشورهای جهان دارد، لذا بکارگیری هر گونه تکنولوژی بدون شناخت مواد و سازگاری عوامل محلی کار ارزنده ای نیست. وجود 70 درصد مواد آلی قابل کمپوست و بیش از 40 درصد رطوبت در زباله های خانگی از یک سو و تفاوت فاحش آب و هوا و شرایط زیست در مناطق مختلف کشور با سبک و فرهنگ منحصر به خود از سوی دیگر خود دلیلی بر عدم استفاده بی رویه از تکنولوژی‌های وابسته به خارج است، تجربه سال‌ها رکود در عمل آوردن کمپوست و پرداخت هزینه های گزاف جمع آوری و دفع زباله که تنها برای شهرهای مختلف کشور روزانه حدود 20% بودجه شهرداری‌ها را تشکیل می‌دهد نشانگر اهمیت این مسئله در برنامه های محیط زیست کشور است.

توجه به امر بهداشت و سلامت جامعه و رعایت جنبه های پیش‌گیری قبل از درمان بدون توجه به سیستم‌های جمع آوری و دفع مواد زاید که مسبب اصلی آلودگی در شهرها و روستاهای کشور است، امکان پذیر نیست. اشاعه بیماری کیست هیداتیک، بروز گهگاه وبا، انواع بیماری‌های پوستی همچون لیشمانیوز و سلسله بیماری‌های سرطان‌زا و سکته های نابهنگام در جوامع کنونی که معمولا به مواد فساد پذیر و پس مانده های شیمیایی محیط زیست نسبت داده می‌شود ماحصل تداخل صدها نوع مواد سمی و عفونت‌زا با زباله های شهری و انتشار آن‌ها در آب، خاک و هوای زندگی روزمره ماست. علیهذا به منزله بهبود مدیریت مواد زاید جامد و اجرای اهداف بهداشتی اقتصادی کشور گفتار حاضر به صورت فشرده، کلیاتی از موارد آلودگی و طبقه بندی مواد زاید جامد را با توجه خاص به سیستم‌های جمع آوری، دفع و بازیافت مواد، مورد بحث قرار می‌دهد که امیدوار است مورد توجه علاقمندان بویژه دانشجویان عزیز و مسئولین محترم بهداشت محیط کشور قرار گیرد.

1 ـ خطرات ناشی از دفع زباله به طریق غیر بهداشتی اصول بهداشت و بهسازی محیط، در هر شهر ایجاب می‌کند که زباله ها در حداقل زمان از منازل و محیط زندگی انسان دور شده و در اسرع وقت دفع گردند. پیدایش این ایده (دفع بهداشتی زباله در محیط زیست) در قرن نوزدهم میلادی به مشابه یک دستورالعمل بهداشتی، شهروندان را به رعایت آن ملزوم می‌ساخت.

اهمیت دفع بهداشتی زباله ها موقعی بر همه روشن خواهد شد که خطرات ناشی از آن‌ها بخوبی شناخته شود. زباله ها نه فقط باعث تولید بیماری، تعفّن و زشتی مناظر می‌گردند، بلکه می‌توانند به وسیله آلوده کردن خاک، آب و هوا خسارات فراوانی را ببار آورند. به همان اندازه که ترکیبات زباله مختلف است، خطرات ناشی از مواد تشکیل دهنده آن‌ها نیز می‌توانند متفاوت باشند. جمع آوری، حمل و نقل و آخرین مرحله دفع این مواد بایستی به طریقی باشد که خطرات ناشی از آن‌ها در سلامتی انسان به حداقل ممکن کاهش یابد.

راجع به خطرات حاصل از زباله های شهری و صنعتی باید گفت که در کلیه منابع علمی و کتب مربوطه همواره اشاره به ابتلای انسان‌ها به بیماری‌های گوناگون شده است. در کتب علمی تعداد باکتری‌های مختلف موجود در خاکروبه خیابان‌ها از 2 تا 40 میلیون به صورت خاص و از 50000 تا 10 میلیون بطور عموم در هر گرم برآورده شده است. این تعداد باکتری می‌توانند به سادگی موجب بروز بیماری‌های گوناگونی گردند. مخصوصاً اینکه در این مواد انواعی از باکتری‌های مولد وبا، تیفوس و کزاز بطور مسلّم و صریح تشخیص داده شده است. شایان ذکر است که سابقا فضولات حیوانی (پهن گاو و اسب) قسمت عمده ای از خاکروبه های خیابانی را تشکیل می‌داد. این حالت هم اکنون نیز در پاره ای از روستاها و شهرهای کوچک مشاهده می‌شود.

1 ـ 1 ـ مگس خطرات ناشی از وجود مگس برای انسان و عموم حیوانات اهلی بر همه روشن است، مگس خانگی (Mussca domestica) مخصوصاً از نظر انتشار بسیاری از باکتری‌های بیماریزا قابل اهمیت می‌باشد. اصولا بیش از 50-40 هزار نوع مگس در این زمان شناسایی شده ولی نام گذاری همه آن‌ها به اتمام نرسیده است. بر اساس مطالعات انجام شده در صحرا و آزمایشگاه انتشار بسیاری از امراض همچون اسهال‌های آمیبی و باسیلی، تراخم، حصبه و شبه حصبه، وبا، سِل، جذام، طاعون و سیاه زخم به وسیله مگس امکان پذیر است. این حشره به وسیله پُرزهای چسبنده و مژک‌های فراوان بدن خود با نشستن بر روی مدفوع انسان و حیوان و بسیاری از کثافات و زباله ها میکروب‌های مختلف را از طریق تماس مستقیم بدن انسان و یا اغذیه مورد نیاز او به محیط زندگی وارد نموده و به طور مکانیکی باعث انتقال بیماری‌ها به موجود زنده دیگری می‌گردد.

ساختن مستراح‌های بهداشتی در شهر و روستا و حفظ محیط زیست از پِهِن و دیگر فضولات فساد پذیر انسانی و حیوانی نیز از جمله عواملی است که باعث جلوگیری از تولید و رشد لارو مگس خواهد شد. مواد زاید صنعتی اعم از فرآورده های گیاهی، میوه ها، فضولات کشتارگاه ها و غیره چه در شهرها و چه در مراکز تولید و مصرف می‌تواند محل پرورش لارو (کرمینه) مگس قرار گیرد. در صورتی که روش دفع زباله به صورت تلنبار کردن در فضای آزاد باشد کرمینه مگس در داخل زباله که از نشر حرارت، رطوبت و مواد غذایی مناسب ترین محیط به شمار می‌رود رشد و نمو کرده و پس از رسیدن زمان بلوغ به منازل و اماکن مجاور پرواز می‌نماید. قدرت پرواز مگس تا حدود 20 کیلومتر مشخص شده است (2).

1 ـ 2 ـ جوندگان


بازیافت باتری

بازیافت باتری به دلیل وجود فلزات سنگین درساختار آنها و نقش این فلزات در آلودگی محیط زیست از اهمیت ویژه ای برخوردار است. متن زیر که برگرفته از سایت سازمان EPA است. اهمیت ونقش عوامل مختلف در بازیافت را نشان می دهد.

باتری ها

زمانی که شما به یک منبع انرژی قابل حمل و راحت نیاز دارید. می توانید به باتریها اطمینان کنید.

باتریها در شکل و اندازه های مختلف انرژی مورد نیاز شما را تامین می نمایند. معمولا" باتریها

در جایی کار میکنند که ما آنها را نمی بینیم .باتریها نوسان برق را کنترل می کنند همچنین به عنوان ت_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________h د – سرب ) برای اتومبیل ها ساخته می شود .

باتریهای تر حاوی الکترولیت مایع هستند و معمولا" منبع انرژی برای موتور سیکلت و اتومبیل ها هستند. در امریکا %90 باتریهای اسید سرب بازیافت می شوند.

تقریبا" بیشتر فروشندگان باتری، باتریهای فرسوده را جمع آوری می کنند و برای بازیافت به محلهای مخصوص می فرستند.

پلاستیک و سرب از یکدیگر جدا می شوند. پلاستیک به کارخانه های بازیافت پلاستیک فرستاده می شود و سرب خالص برای کارخانه های باتریسازی و دیگر صنایع مرتبط فرستاده می شود.

به صورت معمول 60تا 80 درصد سرب و پلاستیک به کار رفته در باتریهای جدید بازیافتی هستند.

باتریهای دیگر از این نوع که برای موارد مصرف غیر از خودرو ها استفاده می شود باتری با سلول ژلی و سرب اسید پک شده است . که همانند چرخه باتریهای اتومبیل بازیافت می شوند

باتریهای خشک

امریکاییها در سال نزدیک به 3 بیلیون سلول باتری خشک. برای اسباب بازی ، ساعت ، لپ تاپ ، تلفن های قابل حمل، ابزار مکانیکی قابل حمل و کامپیوتر خریداری می کنند. باتریهای الکالین ، زینک کربن، اکسید جیوه ، اکسید نقره ، زینک هوا، لیتیم

هر امریکایی به طور متوسط در سال هشت باتری خشک مصرف می کند

باتریهای آلکالین ،

هر روز در خانه ها در ریموت ( کنترل ها ) چراغ های چشمک زن و دیگر کاربردها استفاده میشوند

یکی از راههای کاهش تعدا د باتریهای زائد ( مستعمل ) خرید باتریهای قابل شارژ است . علاوه بر دوره طولانی مصرف ( یعنی زمان نگه داشتن شارژ ) این باتریها به اندازه یکصد باترییکبار مصرف کار میکنند. تقریبا" از هر پنج باتریخریداری شده در امریکا یکی قابل شارژ است

باتریهای دکمه ای

این نوع باتریها در ساعت ، وسایل کمک شنوایی استفاده میشود که جیوه ، نقره ، کادمیوم ، لیتیم ، یا دیگر فلزات سنگین محتویات اصلی این باتریها هستند

از آنجا که محتویات این باتریها قابل بازیافت هستند . و حجم آنها کوچک است و حمل و نقل آنها آسان است توجه و هدف گذاری خاصی برای بازیافت آنها انجام شده است.

معرفی و محصولات

به علت گسترش شهر و شهر نشینی و افزایش جمعیت و در نتیجه ازدیاد زباله های خانگی ، صنعتی ، بیمارستانی و ایجاد آلودگی شدید منابع آب و خاک و هوا و به طور کلی محیط زیست که از انباشته شدن زباله در داخل شهر ها و در بعضی موارد حاشیه شهرها به وجود می آید و به منظور جلوگیری از به هدر رفتن زمین های حاشیه شهرها و جلوگیری از آلودگی شدید آب وقت آن رسیده تا فکری اساسی غیر از دفن زباله برای امحاء آن شود.

امروزه بحث زباله ، این مواد تمام نشدنی از زباله صرف فراتر رفته و قدم به عرصه جدیدی به نام بازیافت در ابعاد مختلف گذاشته ، شکی نیست که دفن زباله های شهری علاوه بر معضلات بهداشتی فراوان در حقیقت دفن بخشی از سرمایه ملی است.

تبدیل درصدی از زبالهای شهری به کود کمپوست در شرایط بهداشتی ( به وسیله کارخانه) می تواند علاوه بر جلوگیری از دفن زباله و مشکلات آن نقش عمده ای در تامین کود مورد نیاز کشاورزان و ... باشد و در حقیقت از مصرف کودهای شیمیایی بکاهد.

بازیافت زباله در ایران به سالهای بسیار دور بر میگردد بطوریکه مردم ایران ازهمه امکانات موجود بطور احسن استفاده مینمودند و حداقل دور ریز را داشته اند شیخ بهایی از فاضلاب مسجد جامع اصفهان تولید بیوگاز نمود و روستائیان از پوسته بادام و گردو برای گرم کردن خانه های خود و از پوسته سبزآن در رنگرزی استفاده می نمودند و در خانواده ها نیز برای امرار معاش، طیور نگهداری می نمودند وازاین طریق از باقیمانده غذاها استفاده بهینه میگردید، با شروع عصر صنعت و توسعه شهرنشینی، زباله یکی ازمشکلات جوامع بشری شده است بطوریکه برای حل این مشکل راهکارهای مختلفی در نظر گرفته اند در ایران نیز همزمان با اروپا در شهر اصفهان کارخانه بازیافت زباله به ظرفیت یکصد تن در جنوب شرقی و در کنار کشتارگاه و فاضلاب شهر در سال1348تاسیس ودومین کارخانه بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی در سال 1368 دراصفهان، با ظرفیت پانصد تن زباله در یک شیفت 8 ساعته کاری مشغول به کار گردید . این کارخانه هم اکنون با دریافت 850-800 تن در دوشیفت 6 ساعته تمامی زباله خانگی شهر اصفهان را دریافت و محصولاتی به شرح ذیل تولید می نماید.

1- کود کمپوست درشت

2- کود کمپوست نرم

3- کودکمپوست دیستاینر

 

برای دفع صحیح و بهداشتی زباله ها، بایستی زباله ها را با توجه به جنس اجزاء تشکیل دهنده آن جدا سازی کرد. زباله ها شامل زباله های تر و خشک است.زباله های تر مثل پوست میوه، سبزیجات، پسمانده های فضای سبز و ... زباله های خشک و فساد ناپذیر مانند انواع فلزات، پلاستیکها، پارچه، شیشه، چوب و کاغذ است.

پس مانده های گیاهی و حیوانی برای ساخت کود و کمپوست استفاده می شود. به کود تهیه شده از مواد آلی موجود در زباله، کمپوست گفته می شود. شیشه را برای تبدیل و بازیافت آن، کاغذ را برای استفاده مجدد در ساخت کاغذ و مقوا باید در محل های جداگانه گذاشت. از این مواد بی مصرف می توان با انجام اعمال و تغییراتی بر روی آنها، دوباره استفاده کرد.

بازیافت ضایعاتی مثل آلومینیم، شیشه و کاغذ و لحاظ اقتصادی بسیار با صرفه است.

بازیافت کاغذ

معمولاً به نامه ها و دست نوشته های به درد نخور و آگهی های تبلیغاتی به عنوان خطری زیست محیطی فکر نمی کنیم، فقط وجود آنها را مزاحم به حساب می آوریم. ولی اگر یک سال تمام کاغذهای ناخواسته (به ازای هر نفر) جمع آوری شود معادل 5/1 اصله درخت خواهد بود اگر همه این کار را انجام دهند مجموع کل آن به 100 میلیون اصله درخت در سال می رسد. کاغذ بازیافت شده می تواند به سهولت و بدون افت کیفیت، جانشین کاغذ تازه شود.

روزنامه ها، راحت ترین مواد برای بازیافت کاغذ هستند. کاغذهای بازیافتی که معمولاً در رنگ های تیره تر موجود هستند از نظر بهداشتی با کاغذهای سفید تفاوتی ندارند.

کاغذهای تحریر سفید، کاغذ روزنامه، دفتر مشق، کاغذ دستگاه تکثیر، مجله و مقوا برای بازیافت مناسب هستند. کاغذهایی مانند کاغذهای قدیمی زرد شده، کاغذ فاکس، کاغذ کاربن، کاغذ گلاسه و براق، کاغذ برچسب دار از کاغذهای نامناسب برای بازیافت هستند.

آیا می دانید برای تولید یک تن کاغذ جدید باید پانزده درخت تنومند را قطع کنیم، در حالی که برای تهیه همین مقدار کاغذ از کاغذ بازیافتی احتیاج به چوب نیست. در روش بازیافتی، میزان انرژی مورد نیاز به یک چهارم کاهش می یابد و همچنین آب مورد نیاز در این فرآیند به کمتر از یک صدم تقلیل می یابد.  

بازیافت پلاستیک و شیشه

در حال حاضر می توان مانند گذشته به جای کیسه های پلاستیکی از کیسه های پارچه ای و یا کیف های با دوام برای خرید کردن استفاده کرد. برای صرفه جویی در مصرف کیسه پلاستیک، می توان از کیسه پلاستیکهای مصرف شده به جای کیسه زباله استفاده کرد.

برای نگاهداری مواد غذایی می توانیم از ظروف آلومینیومی، لعابی و یا پلاستیکی در دار به جای کیسه های فریزر و یا طلق های پلاستیکی چسبان استفاده کنیم.

بهتر است بطری ها و شیشه ها پس از مصرف محتویات آن شسته شود.

در موقع خریدن وسایل پلاستیکی، هرگز پلاستیک های رنگی را انتخاب نکنید و تا آن جایی که ممکن است از مصرف ظروف یک بار مصرف اجتناب کنید.

آیا می دانید با به کاربردن شیوه های صحیح و ساده زندگی، می توان مصرف پلاستیکها را محدود کرد. پلاستیک ها از نفت که منبعی غیر قابل تجدید است، ساخته می شود. پلاستیکها به علت اینکه غیر قابل تجزیه هستند از زباله های پایدار آلودة محیط زیست محسوب می شوند.

در ضمن یادتان باشد شیشه های حاوی مواد شیمیایی، داروها و ... را در داخل جعبه های مخصوص جمع آوری شیشه برای بازیافت قرار ندهید.

شیشه ای که امروز دور انداخته می شود، ممکن است پس از هزار سال دیگر هم روی زمین قرار داشته باشد. برای تولید شیشه مقدار زیادی انرژی به مصرف می رسد و این در حالی است که با بازیافت شیشه های قدیمی علاوه بر استفاده از شن و ماسة کمتر، انرژی کمتر نیز مصرف خواهد شد.  

بازیافت آلومینیم

برای حفظ بهداشت محل نگهداری قوطی های مصرف شده آلومینیمی و بازیافت صحیح تر وبهداشتی تر می توان آنها را شسته و در جایی معین جمع آوری نمود. ظروف وضایعات آلومینیم به هر شکلی که باشد قابل بازیافت است، بنابراین فویل آلومینیمی قوطی های نوشابه و کنسرو، بشقاب، چارچوب پنجره ها و حتی تراشه های آلومینیم در کارگاهها و حلقه های بازکننده قوطی نوشابه ها را می توان جمع آوری و بازیافت کرد.

آیا می دانید تولید آلومینیم از آلومینیم بازیافت شده به 90 درصد انرژی کمتری از تولید آن از سنگ معدن نیاز دارد و همچنین بازیابی آلومینیم، آلودگی های مربوطه را 95 درصد کاهش می دهد.

بیایید با جمع آوری و بازیافت آلومینیم، آلودگی های زیست محیطی را به مقدار زیاد کاهش داد و در مصرف انرژی صرفه جویی نماییم.

کاهش زباله از طریق پیروی از الگوی صحیح مصرف و بهبود رفتارهاچگونه؟

1- حتی الامکان باید از مصرف نایلون خودداری کنیم زیرا پلاستیک هایی که مورد استفاده ما هستند اغلب قابل استفادة مجدد نیستند. پلاستیک ها از مواد غیر قابل تجزیه هستند و محیط زیست را به شدت آلوده می کنند.

2- تا جایی که امکان دارد باید از ظروف یک بار مصرف استفاده نکنیم.

3- بهتر است خریدهای هفتگی یا روزانه را محاسبه کرده و به اندازه نیاز خود و خانواده خرید کنیم تا مواد غذایی سالم را به خاطر کهنه شدن و فساد به زباله تبدیل نکنیم.

4- در خریدهای روزانه، غالباً بیش از حد لزوم از پاکت، نایلکس، مقوا و ... برای حمل جنس های خریداری شده استفاده می شود. باید از مصرف بی مورد این موارد خودداری کنیم.

5- از ظروف پلاستیکی با دوام و در دار برای نگهداری مواد غذایی در یخچال و یا مواد غذایی خشک مانند قند و شکر و یا ادویه استفاده کنیم.

6- از تمام قسمتهایی کاغذ و همین طور دوروی کاغذ استفاده کنیم.

7- بهتر است به همراه دستمال کاغذی، یک یا دو دستمال پارچه ای نرم وقابل شستشو به همراه داشته باشیم تا به این ترتیب مصرف دستمال کاغذی را کاهش دهیم.

8- از لامپ های کم مصرف و یا لامپ های مهتابی که برق کمتری نسبت به لامپ های معمولی مصرف می کنند، استفاده کنیم.

9- باید غذا را به اندازه ای که می خواهیم بخوریم در ظرف بریزیم تا به این ترتیب مواد غذایی را تبدیل به زباله نکنیم.

10- از خرده نان، پس مانده های سبزی ها، می توانیم برای تغذیه طیور خانگی و پرندگان استفاده کنیم.

11- به پس مانده های غذایی، آب اضافه نکنیم و آنها را به صورت خشک در ظرف مخصوص زباله و پس مانده مواد غذایی <

از زباله تا طلای سیاه
کارتاژ کجاست؟

هنگامی که از کارتاژ صحبت می شود بی اختیار ذهن ما به دوران باستان و امپراتوری کارتاژ در مکانی که اکنون کشور های تونس و الجزایر قرار دارد سفر می کند.
اما حقیقتا ان کارتاژی که از ان صحبت می کنیم شهر کوچکی در ایالت میسوری واقع در امریکاست و نه تنها به دوران باستان تعلق ندارد بلکه یکی از مدرنترین و
اعجاب انگیز ترین پدیده های تکنولوژی در ان به وقوع پیوسته است.
در کارتاژ همه درباره یک دستگاه جدید سخن می گویند.دستگاهی که هر گونه عنصر زائدو بی مصرف و یا حتی زباله از یکطرف داخل ان گذاشته می شود و از طرفی دیگر نفت تازه خالص و صاف از ان خارج می شود.نفتی که طلای سیاه نام گرفت و امروز ما می دانیم که بدون ان اکثر فعالیتهای صنعتی بشر ناممکن است .شرکتی که این پروسه خارق العاده را ایجاد کرده:c-w-t(changing world technologies)
نام دارد .این پروسه که پروسه تغییر دما شناخته شده است می تواند کوه زباله و مواد زایدی که در پیرامون زندگی ادمی به شکل تصاعدی رو به افزایش است را به کلید حل معمای بحران انرژی و حتی از ان مهمتر به راهی برای اجتناب از مشکل عظیم افزایش دمای کره زمین تبدیل کند.
در این مکان دانشمندان انواع و اقسام و مواد زاید را داخل دستگاه تغییر دما قرار می دهند از کامپیوتر های کهنه تا اتومبیلهای قراضه لاستیکهای کهنه و یا حتی لاشه حیوانات تلف شده .شاید نکته مهم در این رابطه زمان تولید نفت باشد به طوری که نیم ساعت بعد کلیه مواد زائدی که شرح ان رفت به مخلوطی از پودر های معدنی و زغال کربن و البته نفت تبدیل می شود.این دستگاه برای ایجاد 85 واحدانرژی فقط 15 واحد سوخت مصرف می کند.و به جای میلیونها سال از نیم ساعت زمان بهره میگیرد ونفت تولید میکند.
نفتی را که بشر امروزه در نتیجه حفاری و ایجاد چاههای عمیق استخراج میکند که به مهمترین منبع سوخت و انرژی برای جهان مدرن تبدیل شده است .در حقیقت بقایای گیاهان و جانوران و پلانگتونهایی ست که به تدریج در اعماق زمین مدفون شده و بر اثر گرمای شدیدی که در اعماق زمین جریان دارد و فشارهای متعددی که بر انها وارد می شود له شده و به صورت اجسام در هم امیخته ای در می ایند که سرانجام به توده ای گل الود و سیاهرنگ تبدیل می شوند.اهسته اهسته روغن سیاه و غلیظ توسط عوامل کربنی تجزیه شده و سرانجام در مدتی بین 10 تا 600 میلیون سال این پروسه طبیعی در دمایی متغیر نفت و گاز را در اعماق زمین پدید می اورد.
حال این پروسه از همان تکنیک و مراحل اساسی که طبیعت به کار می گیرد استفاده می کند اما فقط ان را به مراتب مطمئن تر و بسیار بسیار سریع تر انجام می دهد و به جای بقایای جانوان و گیاهان وزائده های طبیعی این عملیات می تواند از کلیه زباله ها و مواد زائد بهره گیرد و تنها شرط مهم ان است که مواد مذکور حاوی مقداری کربن باشد.مهمترین ماده خمیری ایجاد شده هیدروترمال است که بسیار مهم است.دما در این دستگاه معادل 250 درجه سانتی گراد است و در همان حال ان را زیر فشاری معادل 50 برابر فشار معمولی که در جو وجود دارد قرار می دهند ضمن اینکه اب هم به انتقال حرارت به نقاط مختلف خمیر مواد کمک می کند .
پس از 15 دقیقه مواد زاید تجزیه می شوند.
نکته جالب ان است که در تمامی طول این مراحل هیچ مواد زائدی خارج نمی شود و تمام اضافات دوباره به مرحله اول عملیات منتقل می شوند.
در انتهای کار مرحله خالص سازی وجود دارد که نفت را با قرار دادن درحرارتی معادل 500درجه سانتی گراد خالص می کنند
و نکته مهم دیگر انکه در هر مرحله انرژی خاصی تولید می شود که کارایی بالایی دارد.
این اولین باری است که چنین سیستم کامل و مقرون به صرفه ای در ایجاد این ماده مهم استفاده می شود.
بنابراین طبق عملیاتی که در کارتاژ صورت می گیرد در مدت 30 دقیقه می توان صاحب انرژ ی حیاتی شد که در طبیعت حداقل 10 و حداکثر 660 میلیون سال برای بدست اوردن ان باید صبر و تامل به خرج داد.
نفت به عنوان یک ماده مهم برای ایجاد سوخت و انرژی به چنان ارزشی دست یافته که به ان طلای سیاه می گویند و حال اگر از انواع زباله در 30 دقیقه به نفت می توان دست یافت پس گفتن این نکته که از زباله می توان به طلا رسید سخنی گزاف نخواهد بود.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد