واحد SBR
واحد
SBR از یک راکتور پر و خالی شونده تشکیل شده که در آن اختلاط کامل صورت می
گیرد و علاوه بر آن هوادهی و ته نشینی که بعد از مرحله واکنش می باشد،در
یک تانک انجام می شود. در تمام سیستمهای SBR عمل تصفیه در قالب 5 مرحله ای
که در ادامه می آید، بصورت متوالی انجام می شود.
1- پرشدن،
2- واکنش(هوادهی)،
3- ته نشینی،
4- تخلیه ،
5- آزاد.
در
طی مرحله پرشدن، فاضلاب به سیستم وارد می شود. در طی فرایند پر شدن سطح
مایع موجود در راکتور از 75درصد در انتهای مرحله آزاد به 100درصد می رسد.
در خلال پرشدن، محتویات راکتور در حال مخلوط شدن و یا مخلوط و هوادهی شدن
توامان هستند تا به واکنشهای بیولوژیکی در حال انجام در داخل راکتور سرعت
ببخشند.
در طی فرایند واکنش، واکنشهای آلی تحت شرایط کنترل شده محیطی بر روی مواد آلی موجود در فاضلاب انجام می شود.
در
طی فرایند ته نشینی، مواد جامد تحت شرایط سکون شروع به ته نشینی می کنند و
نتیجه آن پساب تصفیه شده ایست که آماده تخلیه از سیستم SBR است.
پساب
تصفیه شده در طی مرحله تخلیه از سیستم خارج می شود. برای تخلیه پساب تصفیه
شده از مکانیزمهای متعددی از جمله دریچه های سرریز می توان استفاده نمود.
مرحله
آزاد در یک سیستم SBR که از چند تانک استفاده می کند، زمان لازم را برای
پرشدن یک تانک قبل از اینکه مرحله بعدی (واکنش) شروع شود، فراهم می سازد.
به دلیل اینکه این مرحله چندان ضروری نیست، گاهی از سیستم SBR حذف می شود.
در
مورد فاضلابهای با جریان دائمی، حداقل به 2 تانک نیاز است تا زمانی که یک
تانک در حال پرشدن است، تانک دیگر در حال انجام مرحله تصفیه باشد.
واحد UASB
ویژگی اصلی سیستمهای UASB که به آن این امکان را می دهد تا در مقایسه با سایر فرایندهای بی هوازی از فاضلاب با بار COD بسیاربالاتری استفاده کند، تولید لجن به صورت گرانوله می باشد. تولید لجن بصورت دانه دانه در سیستمهای UASB به چندماه زمان احتیاج دارد که این زمان را با برخی افزودنی ها به آن، می توان کاهش داد.
مزایای راکتورهای UASB:
عدم نیاز به هوا دهی :
هوادهی یکی پر هزینه ترین و دشوارترین عملیات تصفیه فاضلاب به روش هوازی
است. این مشکلات بخصوص در ایران به جهت ارزبری ورود تجهیزات هوا دهی محسوس
تر می باشد. این در حلی است که سیستم UASB بواسطه عملکرد بی هوازی در تصفیه
انواع فاضلاب، نیازی به هوا دهی نداشته و متعاقبا" هزینه های مربوطه در
مورد آن اعمال نمی گردد.
تولید بسیار کم لجن:
مجموعه سرانه تولید لجن اولیه و ثانویه در فرآیند متعارف لجن فعال
(Conventional Activated sludge Process ) معمولا" بیش از 2 لیتر در روز و
غلظت متوسط آن کمتر از 2% می باشد. در حالی که مقدار تولید لجن در راکتور
UASB ، کمتر از 2 لیتر به ازاء هر متر مکعب فاضلاب تصفیه شده بوده و غلظت
این لجن حدود 5 تا 10% می باشد. لذا از آنجائیکه دفع لجن اساسا" عملیاتی
پر هزینه و دشوار می باشد، تولید بسیار اندک لجن یعنی حدود یک دهم مقدار
لجن مازاد تولید شده در فرآیند لجن فعال متعارف، از مزایای راکتور UASB
بشمار می آید.
تولید لجن غلیظ و تثبیت شده: از آنجائیکه زمان ماند لجن در راکتور UASB بسیار طولانی است، لجن مازاد خروجی از سیستم غلیظ و تثبیت شده است و در صورت ضد عفونی کردن آن مسی توان آن را مستقیما" در کشاورزی استفاده نمود.
-مصرف بسیار کم انرژی و تولید بیوگاز: به دلیل عدم نیاز به هوا دهی ، مصرف انرژی در راکتور UASB بسیار کم می باشد. در فرآیندهای مانند لجن فعال برای زدایش هر کیلوگرم اکسیژن خواهی شیمیایی (COD) حدود 20 تا 30 وات انرژی برای هوا دهی مصرف می شود، در حالی که در سیستم UASB از هر کیلوگرم اکسیژن خواهی شیمیایی که در شرایط بی هوازی تجزیه می شود حدود 250 لیتر گاز متان با ظرفیتی معادل 35 وات انرژی به دست می آید که بیشتر آن به راحتی قابل استحصال می باشد.
-مقاومت نسبت به بی غذائی: چنانچه ورود مواد غذایی به راکتور UASB قطع می شود، میکروارگانیسمهای بی هوازی تا مدت بسیار طولانی زنده می ماند و بلافاصله پس از ورود مواد غذائی، فعالیت خود را شروع می کنند. این زمان ممکن است به چند سال هم برسد، در حالیکه در سیستم های هوازی مانند لجن فعال این مدت به ندرت به بیشتر از چند روز می رسد. بنابراین استفاده از فرآیندهای بی هوازی برای فاضلابهایی که جریان دائم دارند ( مثل فاضلاب کارخانه های چغندر قند، کنسرو و کمپوت سازی ) بسیار مناسب است.
معایب راکتورهای UASB :
1-بازده نسبتا" کم: زدایش BOD به ندرت از 80% تجاوز می نماید. البته زدایش بیش از 80% عملی می باشد، اما به دلیل پایین بودن میزان رشد ویژه باکتریها در غلظتهای پایین، زمان ماند بسیار طولانی خواهد شد و توجیه اقتصادی نخواهد داشت.
2-تولید بو: در راکتور UASB مانند سایر فرآیندهای بی هوازی احتمال تولید بو همراه وجود دارد. اما چون این سیستم سر پوشیده است و گازها بطور کنترل شده تخلیه می شود، مسئله کنترل بوجه به راحتی قابل حل می باشد.
3- را اندازی نسبتا" طولانی: اگر لجن بطور دستی به راکتور اضافه شود به دلیل کم بودن ضریب تولید میکرو ارگانیسم در شرایط بی هوازی برای اینکه حجم میکروارگانیسمها به د مورد نیاز برسد زمانی نسبتا" طولانی لازم است. این زمان حداقل 3 تا 4 ماه است که با اضافه کرد لجن به طور دستی به کمتر از یک ماه قابل تقلیل است
جهت دانلود تولبار سایت بهداشت محیط ایران روی تصویر زیر کلیک کنید