سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

روشهای گندزدایی آب استخر





۱-کلر زنی

نگهداری آب استخر

 استفاده از کلر و مشتقات آن بیش از سایر مواد مشابه در روند گندزدایی آب استخرها مورد استفاده قرار می گیرد. این مواد عبارت است از گاز کلرین، هیپوکلریت سدیم، هیپوکلریت کلسیم یا قرص های تری کلروسیانوریک سدیم. مقدار کلرین توصیه شده برابر ۲۸ کیلوگرم در هفته است اما این مقدار می تواند بر حسب شمار شناگران و هزینه پیش بینی شده تغییر نماید. مقدار ذکر شده برای استخرهای سرپوشیده است، برای استخرهای روباز، به علت متلاشی شدن کلرین به وسیله نور آفتاب، ۵ تا ۱۰ بار بیشتر کلرین لازم است. اما اگر کلر و ایزو سیانورات به کار برده شود، اثر نور خورشید بر آن کمتر است و مقدار کلرین به کار برده شده کمتر خواهد بود.

ثابت شده است که کلر مطلوبترین ماده ضدعفونی کننده آب استخر است. این ماده کیفیتی دارد که برای ضد عفونی ایده آل است. کلر به باکتریهای موجود در آب استخر حمله نموده آنها را نابود می کند و قادر است باقیمانده معلق لازم جهت مقابله با آلودگیهای فردی شناگران را داخل استخر ایجاد نماید.(میزان این باقیمانده باید بین ۳/۰ تا ppm 5/0 بوده و از این حدود تجاوز نکند. افزایش بیش از حد باقیمانده معلق کلر موجب افزونی خاصیت اسیدی آب گردیده، PH آن را پایین می آورد و باعث تحریک اعضاء مخاطی بدن می شود، مگر این که PH آب کنترل گردد.)

نگهداری آب استخر

مقدار کلر مورد نیاز برای ابقاء باقیمانده معلق مطلوب در داخل استخر، بستگی به مقدار کلر لازم برای ضد عفونی کردن آب جبرانی و آب و موقعیت استخر دارد(استخر سرپوشیده یا روباز).

در زمان پیک بار استحمامی در استخر، مقدار مصرف کلر بیش از بار استحمامی متوسط است. چرا که، میزان باکتریها و مواد ارگانیک ورودی به آب، بیشتر است. چنانچه استخر در فضای باز باشد، تجربه نشان داده است که تابش نیرومند انوار خورشید موجب هدر رفتن سریع کلر باقیمانده شده و استفاده از یک دستگاه کلرزنی با ظرفبت بزرگتر را ایجاب می نماید. دستگاه های کلرزنی عموماً باید در استخرهای سرپوشیده برای دراژ حداکثر ppm 2 و در استخرهای روباز برای دزاژ حداکثرppm 4 ظرفیت داشته باشند. کلرزنی معمولاً با استفاده از کلرین های گازی یا هیپوکلریت ها صورت می گیرد. گرچه استعمال مستقیم گاز یا هیپوکلریت، ضد عفونی مورد لزوم را انجام می دهد، اما روش مرجع این است که ابتدا کلر را در مقداری آب حل نموده وسپس محلول غلیظ را به جریان اب استخر، از طربق ورودیها فراهم می آورد. لوله ای که برای انتقال محلول کلر مورد استفاده قرار می گیرد می تواندیک شلنگ لاستیکی که بخوبی تقویت شده و یا لوله ای از جنس پلی وینیل کلراید باشد. به لحاظ اینکه کلر بعنوان یک ماده ضدعفونی کننده امتحان خود را پس داده و مورد قبول قرار گرفته است، کارخانجات سازنده روشهای اتوماتیکی را برای وارد کردن دزاژ مورد نیازجهت ابقائ میزان دقیق باقیمانده کلر در آب استخر، ابداع کرده اند.


نگهداری آب استخر

۲- هیپوکلریت زنها

دستگاههای هیپوکلریت زنی عموماً یک نوع پمپ دیاگفرامی یا پیستونی کوچک می باشند که به راحتی نگهداری وبه سادگی تنظیم می شوند. مقدار محلول را می توان باجابجایی دیاگفرام یا پیستون تنظیم نموده و و بدین ترتیب دزاژ دقیقی را به داخل آب استخر تزریق کرد. محلول هیپوکلریت را می توان در استخرهایی که روزانه به یک پاوند کلر نیاز دارند، به گونه ای اقتصادی مورد استفاده قرار داد.گرچه از دستگاههای هیپوکلریت زنی برای ظرفیت های بیشتر نیز می توان استفاده کرد، اما معمولاً توصیه می گرددکه ظرفیتهای زیاد از گاز کلرزنها استفاده نمود. بیشتر محلولهای مورد استفاده در چنین تأسیساتی تقریباً ۱% هستند، بنابراین برای حصول دزاژ بهتر می توان به راحتی درصد مذکور را افزایش داد. این دستگاهها را می توان در هر جایی نصب کرده وبه سایر تجهیزات مرتبط نمود، اما در مورد فاصله افقی بین آنها باید دقت نمود چرا که هر چه این فاصله بیشتر باشد افت فشار افزونتر خواهد شد.

۳– کلر مایع

چنانچه گاز کلر در داخل سیلندرهای آهنی سنگین تحت فشار قرار گیرد تبدیل به مایع می شود. معلوم شده است که برای استخرهایی که به بیش از یک پاوند در روز کلر نیاز دارند، این سیلندرها اقتصادی ترین شیوه تهیه کلر می باشند. اما با وجودی که خود سیلندرها هیچ خطری ندارند، نمی توان از خطرات کلر در حالت گازی چشم پوشید.

مطابق قوانین، لازم است در جایی که قرار است از سیلندرهای کلر استفاده شود، یک اتاق مجزای کاملاً گازبندی شده برای تجهیزات کلرزنی پیش بینی شود. این اتاق باید به نحو مناسبی تحویه شود تا گاز کلر نشت کرده در اثر شکستن سیلندر و یا انفجار، به خارج دفع گردد. همچنین باید در جایی بیرون از اتاق، ماسکهای گاز در دسترس باشند. علاوه بر این جهت کاستن از خطرات احتمالی، باید در اتاق از کلیدهای برق و لامپهای ضدانفجار استفاده نمود. به لحاظ بالا بودن قابلیت انحلال کلر در آب، اغلب توصیه می شود که بر فراز سیلندرها یک آبپاش اضطراری نصب گردد. این آبپاش باید دارای شیری در بیرون اتاق مذکور باشد تا در زمان نشت گاز کلر بتوان با بارش آب، گاز را جذب و به سیستم فاضلاب دفع نمود.

۴- کلر ـ آمونیاک

نگهداری آب استخر

به لحاظ شرایط متغیر عملیاتی، ممکن است استفاده تنها از کلر برای ابقاء میزان مطلوب باقیمانده در داخل آب استخر، کافی نباشد. به عنوان مثال، یک نوسان سریع در بار ایتحمامی استخر نگهداری یک میزان مطلوب باقیمانده کلر در داخل آب را دشوار می سازد. از موجب طرفی چنانچه باقیمانده کلر تحت از میزان ppm 6/0 تجاوز نماید تحریک چشم می شود ممکن است که همان ppm 6/0 نیز با هجوم ناگهانی شناگران به داخل آب، سریعاً زایل شود. جهت تثبیت میزان باقیمانده کلر تحت بار استحمامی متغیر، افزودن محلول آمونیاک به آب قبل از اضافه نمودن کلر، ممکن است نتیجه مطلوبی داشته باشد. از ترکیب یون کلرـ آمونیاک، یون کلرامین تشکیل می شود که یک ضدعفونی کننده مؤثر بوده و از پایداری بیشتری برخوردار است. آمونیاک زنی و آزمایش مربوطه به همان شیوه کلرزنی صورت می گیرد، اما در آزمایش میزان باقی مانده مطلوب، باید دقت نمود. آمونیاک زیاده از حد، می تواند در اثر کنشهای بیولوژیک، با اکسیژن ترکیب شده و به نیترات تبدیل شود که به طور جدی صحت آزمایش اورتوتولیدین را تحت تأثیر قرار می دهد. کلر و کلرامین همچنین موجب فساد و تجزیه جلبکها می شوند و از این رو شمار دفعات تمیز کردن ضروری کف استخر از جلبکها را کاهش می دهند. حال بیایید به عنوان مثال، مقدار کلر مورد نیاز استخری با گنجایش ۱۲۰۳۷۵ گالن و سه بار گردش کامل آب در شبانه روز را تعیین نماییم.

آزمایشات:

نگهداری آب استخر

آب استخر باید جهت تعیین میزان کلر باقیمانده، از طریق آزمایش اورتوتولیدین و به منظور بررسی تغییرات مقدار کلر باقیمانده توسط یک دستگاه سنجش که مقدار استاندارد کلر باقی مانده را با استاندارد مقایسه می کند، مرتباً تحت آزمایش قرار گیرد. آزمایشی که برای تعیین میزان کلر، کلرامین و باریم باقیمانده در آب صورت می گیرد یک آزمایش کلرومتریک استاندارد با استفاده از اورتوولین است. برای نیتراتها و همچنین عناصر ترکیبی که ممکن است در آب استخر موجود باشند نیز باید حدود مجازی را منظور نمود.

۵- بروم

این ماده به عنوان ضد عفونی کننده با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته و دارای همان کیفیت کلر است. بروم، حتی به صورت مایع، از خاصیت خورندگی بالایی برخوردار بوده و گازهای سنگینی آزاد می کند که کنترل آن ا دشوار می سازد. برم زنی از طریق تزریق محلول به خط گردش آب استخر و به صورت جوشان در آب استخر، انجام می گیرد. با توجه به این واقعیت که در بسیاری از استخرها از بروم استفاده نمی شود، کارخانجات سازنده هیچ نوع دستگاه برم زنی اتوماتیک را نمی سازند. این امر ایجاب می کند که جهت تهیه محلول بروم برای تزریق به خط گردش آب، از وسایل موقتی استفاده شود.

۶– اوزن

اوزن گران ترین ماده برای گند زدایی استخر اوزن است . اگر سیستم گندزدایی را به یک دستگاه رطوبت زدایی مجهز نموده و هوا را دوباره به جریان بیاندازیم ، هزینه زیاد اولیه را به سرعت می توان بازیابی نمود. با وجودی که اوزن ماده مسموم کننده ای قویتر از کلر است ، به نظر می رسد که اشکالات دستگاه تنفسی و سوزش چشم ناشی از به کار گیری کلر ، در مورد اوزن کمتر باشد . شاید به این دلیل است که به علت خطرناک تر بودن آن ،احتیاط های بیشتری در گزینه و نصب دستگاه ها به عمل آمده است .

استفاده از برومین و بیوسید نیز برای گندزدایی متداول است. در این روش برای نگهداشتن PH سیستم ( که در اثر بکارگیری کلرین افزایش می یابد) بین ۲/۷ و۸ ، از کربنات کلسیم استفاده می شود.اوزن برای این که مؤثر باشد باید به نحو صحیحی مورد استفاده قرار گیرد و جهت حصول یک تصفیه کامل آب، باید به مقدار کافی مصرف شود. یک مولکول اوزن به جای دو اتم، از سه اتم اکسیژن تشکیل شده که این سبب ناپایداری شدید آن می باشد. این مولکول از طریق اکسید کردن باکتریها به سمت ثبات میل می کند. اگر اکسیژن در داخل یک ظرف مخصوص مولد حرارت و در معرض هوای آزاد تحت شارژ الکتریکی قرار گیرد، ازن ناپایدار حاصل می شود. هوای آزاد ابتدا باید از بخار آب عاری گردد. چرا که بخار آب با نیتروژن ضمن شارژ الکتریکی واکنش شیمیایی صورت داده و تولید اسید می نماید.پس از تهیه اوزن، آن را بصورت محلول در آورده و به داخل آب استخر تزریق می کنند. ازن به دلیل ناپایداری زیاد، یک میکروب کش بسیار مؤثر بوده و نگهداری یک باقیمانده ثابت از آن در داخل آب استخر، به هر شکل غیر ممکن است. ازن هیچ بوی بدی نداشته و تحریک کنندگی آن نیز حداقل است.

نگهداری آب استخر

۷– پرتو ماوراء بنفش

استفاده از پرتو ماوراء بنفش به عنوان ضدعفونی کننده، مستلزم ساخت یک اتاقک مخصوص است که آب تصفیه شده از آنجا به داخل استخر وارد شود. این اتاقک در مسیر لامپهای ماوراء بنفش که پرتوهای مورد نیاز برای ضد عفونی را ساطع می کنند، قرار دارد. خواص ضد عفونی کننده این پرتو در آب باقی نمی ماند و از این رو تأثیر آن محدود به اتاقک مذکور است. چنانچه آب گل آلود باشد، از شدت تأثیر پرتو ماوراء بنفش کاسته شده و لذا خاصیت ضد عفونی کنندگی آن کاهش می یابد. لامپهای ماوراء بنفش گران بوده و به مراقبت زیادی نیاز دارند بدون این که نسبت به کار و هزینه صرف شده، باقیمانده ای در آب بر جای گذارند.