سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

بهداشت مواد غذایی


بهداشت مواد غذایی

علم بهداشت مواد غذایی عبارت است از (( کلیه موازینی که رعایت آنها در تولید ، فرآیند ، نگهداری ، عرضه و تهیه مواد غذایی ضروری است تا به صورت سالم و با کیفیت بالای بهداشتی استفاده شود ))

مهم ترین میکروارگانیسم هایی که در بهداشت مواد غذایی اهمیت دارند عبارتند از :


الف – ویروسها
ب – تک سلولی
ج – قارچها
د – مخمرها
هـ - کپکها
و – باکتری ها

شرایط رشد باکتری ها
الف – مواد مغذی موجود در غذاها : باکتری ها دارای آنزیم های لازم برای هضم مواد مغذی اساسی قندها ، پروتئین ها ، چربیها و در برخی باکتری های خاص سلولز هستند .
ب – آب : آب برای موجودات زنده حیاتی است و باعث انتقال مواد غذایی به باکتری می شود .
ج – pH : بیشتر باکتری ها ، pH نزدیک به خنثی ( 4/7 = pH ) را ترجیح می دهند .
د – اکسیژن : برخی باکتری ها هوازی و برخی دیگر غیر هوازی هستند .
هـ - دما : باکتری ها در دماهای مختلف رشد می کنند .



عوامل مؤثر در تخریب باکتریها :
الف – ماده غذایی : با حفظ بهداشت مواد غذایی و وسایل و لوازم مورد استفاده و نیز بهداشت فردی می توان باکتری ها را از دسترسی به مواد غذایی دور نگه داشت .
ب - آب : در صورت نبودن آب باکتری قادر به دریافت غذا نیست و در نتیجه نمی تواند تکثیر یابد .
ج – pH : محلول های اسیدی قوی اکثر باکتری ها را از بین می برد به استثنای باکتری های اسید دوست .
د – اکسیژن : باکتری های هوازی در صورت محرومیت از اکسیژن مانند غذاهای بسته بندی شده در خلأ و یا غذاهای کنسروی از بین می روند .
هـ - دما : حرارت مرطوب آب جوش یا بخار یا فشار دیگ های زودپز و حرارت خشک ناشی از چراغ ها ، لامپ مادون قرمز هستند که بر باکتری ها اثر می گذارند .
و – تشعشع : نور خورشید رشد باکتری را کم میکند .
ز – مواد شیمیایی : ضد عفونی کننده ها هستند .


فساد غیر میکروبی مواد غذایی
1- عوامل فیزیکی شامل :ضربه ، اکسیژن ، حرارت ، نور ، رطوب میباشد.
2- هوامل شیمیایی شامل :سموم طبیعی ، افزودنیها ، آفت کشها ، آنتی سیرتیک ها و هورمونها ها ، فلزات سنگین می باشد .
3-عوامل فیولوژیکی که شامل : اکسید اسیون ، حشرات ، انگل ها می باشد .

پیشنهاد هایی در تهیه و طبخ مواد غذایی :
1- غذا راحتی الامکان به مقدار مصرف تهیه نموده و با آب کم طبخ نمایید .
2- در ظرف پخت را کاملاً بسته نگه دارید تا ویتامین های محلول در آب تبخیر نشود .
3- از سرخ کردن زیاد مواد غذایی بپرهیزید .
4- حرارت پخت غذا بهتر است کم باشد . وقتی الامکان از زود پز استفاده نکنید زیرا فشار زیاد موجب از بین رفتن مواد مغذی می شود .
5- به محض پختته شدن غذا ، از حرارت دادن اضافی آن بپرهیزید . زیر این کار موجب از بین رفتن مواد مغذی می گردد .
6- برای پختن سبزیها بهتر است ابتدا آب را جوش آورده ، سپس سبزی ها را در آن بریزید . 7- سبزی ها را به هنگام شستن ، مدت زیاد در آب نگذارید و پس از شستشو آنها را در مقابل نور و هوای آزاد قرار ندهید .
8- برنج را که به صورت کته درست کنید . در صورت آبکش نمودن آن ، آب آن را دور نریزید و برای پختن سوپ یا آش مصرف نمائید .
9- برنج را با آب کم و به دفعات کم بشوئید تا ویتامین های B آن از بین نرود .
10- برای پختن سیب زمینی آنها را شسته و با پوست در آب که قبلاً جوش آمده قرار داده و بپزید.


پیشنهاد هایی در تهیه و طبخ مواد غذایی :
1- غذا راحتی الامکان به مقدار مصرف تهیه نموده و با آب کم طبخ نمایید .
2- در ظرف پخت را کاملاً بسته نگه دارید تا ویتامین های محلول در آب تبخیر نشود .
3- از سرخ کردن زیاد مواد غذایی بپرهیزید .
4- حرارت پخت غذا بهتر است کم باشد . وقتی الامکان از زود پز استفاده نکنید زیرا فشار زیاد موجب از بین رفتن مواد مغذی می شود .
5- به محض پختته شدن غذا ، از حرارت دادن اضافی آن بپرهیزید . زیر این کار موجب از بین رفتن مواد مغذی می گردد .
6- برای پختن سبزیها بهتر است ابتدا آب را جوش آورده ، سپس سبزی ها را در آن بریزید . 7- سبزی ها را به هنگام شستن ، مدت زیاد در آب نگذارید و پس از شستشو آنها را در مقابل نور و هوای آزاد قرار ندهید .
8- برنج را که به صورت کته درست کنید . در صورت آبکش نمودن آن ، آب آن را دور نریزید و برای پختن سوپ یا آش مصرف نمائید .
9- برنج را با آب کم و به دفعات کم بشوئید تا ویتامین های B آن از بین نرود .

10- برای پختن سیب زمینی آنها را شسته و با پوست در آب که قبلاً جوش آمده قرار داده و بپزید.


جهت دانلود تولبار سایت بهداشت محیط ایران روی تصویر زیر کلیک کنید





(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب مراجعه کنید)