توجه: این برنامه ها برای اولین بار توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران با فرمت HTML تهیه و بر روی اینترنت قرار داده شده است. هرگونه استفاده تجاری یا قراردادن صفحات بر روی سایت های دیگر، بدون اجازه کتبی از معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران ممنوع است.
بسمه تعالی
برنامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته مهندسی بهداشت محیط
1- تعریف رشته و مقطع مربوطه:
کارشناسی ارشد ناپیوسته مهندسی بهداشت محیط Engineerig Of Environmental Health (M.Sc)
یکی از دورههای آموزش عالی است که طی آن دانش آموختگان قادر میگردند به منظور حفظ و ارتقاء سلامت انسان و محیط زیست، در شناسایی و کنترل عوامل آلاینده و مزاحم محیطی که بر سلامتی و زندگی بهتر انسان مؤثر است از طریق فعالیتهای آموزشی، پژوهشی و مدیریتی مطابق معیارهای علمی رشته مشارکت نمایند و خدمات مشاورتی را برای سایر مؤسسات مرتبط با بهداشت محیط انجام دهند.
2- تاریخچه رشته:
مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته مهندسی بهداشت محیط از سال 1345 با نام مهندسی بهسازی در دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی دانشگاه تهران تأسیس گردید. پس از انقلاب فرهنگی و از سال 1364 رشته بهداشت محیط در مقاطع کاردانی، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد و با برنامههای آموزشی جداگانه به تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی رسید.
آخرین بازنگری کارشناسی ارشد ناپیوسته مهندسی بهداشت محیط در تاریخ 18/11/1374 انجام گردیده است.
3- فلسفه رشته (ارزشها و باورها :(Values
سلامتی موهبتی است الهی که به تمام موجودات روی کره زمین عرضه گردیده است و هیچ انسانی حق ندارد بر اساس باورهای خود آنرا از دیگران سلب نماید. سلامتی متأثر از عواملی نظیر آب، هوا، خاک، گیاه، حیوانات و نظایر آن میباشد که در بهداشت محیط مورد توجه و بررسی قرار میگیرد و عواملی که میتوانند سبب بهم خوردن تعادل محیطی شود شناسایی و روابط مطلوب و غیر مطلوب آنها را بررسی مینماید بنابراین بهداشت محیط در جهت عدالت اجتماعی و برابری انسانها در قبال بهره گیری از مواهب طبیعی و خدادادی، توجه به حیات رو به رشد انسانها، توجه به محیط به عنوان یک وظیفه ملی و امانت الهی، جلب مشارکت و مداخلة مردمی در فعالیتهای مرتبط با رشته، پیشگیری از فعالیتهای مغایر با توسعه پایدار تأکید مینماید. بهداشت محیط بدون توجه به فرهنگ، نژاد، جنس، سن، گروه اجتماعی انسانها شرایط محیطی را به گونهای فراهم میسازد که همه انسانها، حیوانات و گیاهان از زندگی مطلوبی بهرهگیری نمایند و بدون بهرهجوییهای نادرست به زندگی مفید خود ادامه دهند.
برای رسیدن به اهداف این برنامه از استراتژیهای سخنرانی، سمینار، پروژه، ارائه مقالات، کار در عرصه، PBL استفاده میشود.
4- مأموریت برنامه آموزشی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط (رسالت :(Missionمأموریت برنامه آموزشی رشته بهداشت محیط در مقطع کارشناسی ارشد تربیت دانش آموختگانی است که با رعایت ارزشها، باورها، تواناییها و محدودیتهای اقتصادی و اجتماعی قادر به تولید و تجزیه و تحلیل دادهها، برنامهریزی، تصمیمسازی و مدیریت در زمینههای گوناگون بهداشت و محیط شامل آب، فاضلاب، مواد زائد جامد، هوا، مواد غذایی، ارزیابی خطر و شناخت و ارتباط بین عوامل محیطی و بیماریها باشند.
اصول اولیه حاکم بر رشته کارشناسی ارشد بهداشت محیط نیاز جامعه میباشد که باتوجه به نتایج حاصل از 5 طرح تحقیقاتی انجام شده تدوین گردیده است که در زمینه نیاز سنجی بهداشت محیط از نقطه نظر دانش آموختگان، اساتید و کارفرمایان میباشد. از نظر روانشناسی یادگیری از تجربیات یادگیری دانشجویان در حین تدریس نیز استفاده میشود.
5- چشم انداز برنامه آموزشی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط :(Vision)
برنامه آموزشی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط میخواهد با پرورش خلاقیت، بالا بردن دانش، پژوهش و فنآوری، بهبود فرهنگ جامعه و گسترش توانمندیها در جهت فراهم ساختن محیطی سالم برای همه نقش به سزایی ایفا نماید. و تا ده سال آینده سطح بهداشت محیط زیست کشور را به سطح کشورهای پیشرفته جهان برساند.
6- هدف کلی :(Amis)
تربیت دانش آموختگانی است که بتوانند در حل مشکلات و مسائل بهداشت محیط از قبیل آبرسانی، تصفیه آب، جمعآوری فاضلابهای شهری و روستایی، تصفیه فاضلابها، مدیریت جمعآوری و دفع مواد زائد جامد، کنترل آلودگی هوا اقدام نمایند.
7- نقشهای دانش آموختگان در برنامه آموزشی:
نقشهای دانش آموختگان در برنامه آموزشی عبارتند از:
آموزشی – پژوهش – مدیریتی – مشاورهای و طراحی
8- وظایف حرفهای :(Role)
کسانی که دوره کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط را به پایان میرسانند دارای وظایف حرفهای زیر میباشند:
1-8- نقش آموزشی
درصورت داشتن صلاحیت لازم میتوانند به امر تدریس در یکی از زمینههای بهداشت محیط اشتغال ورزند.
2-8- نقش پژوهشی
ارائه و انجام برنامههای تحقیقاتی در یکی از زمینههای بهداشت محیط
3-8- نقش مدیریتی
بررسی و تصمیم گیری درمورد اجرایی برنامههای ارائه شده با در نظر گرفتن جنبههای فنی و اقتصادی آن مدیریت امور اجرایی بهداشت محیط
4-8- نقش مشاورهای
مشاور در طراحی واحدهای تصفیه آب، تصفیه فاضلاب، دفع مواد زائد جامد، کنترل آلودگیهوا
5-8- نقش طراحی
مشارکت در ارائه طرح کانالهای جمعآوری فاضلاب و سیلابهای شهری
مشارکت در ارائه طرح سیستمهای جمعآوری زباله
مشارکت در ارائه طرح سیستمهای انتقال و توزیع آب آشامیدنی
9- استراتژی های اجرایی برنامه آموزشی:
- مبتنی بر نیازهای جامعه میباشد
- در جهت پیشگیری و ارتقاء سلامت جامعه است
- بر آموزش عملی تاکید دارد
- مبتنی بر وظایف حرفهای در آینده است
10- شرایط و نحوه پذیرش دانشجو:
داوطلبین باید علاوه بر شرایط عمومی پذیرش دانشجو، دارای دانشنامه کارشناسی در یکی از رشتههای بهداشت محیط، بهداشت عمومی، شیمی، مهندسی شیمی، مکانیک، آبیاری، مهندسی عمران، فیزیک، خاک شناسی، آب شناسی، زمین شناسی و مهندسی کامپیوتر (نرم افزار)، مهندسی محیط زیست نیز باشند.
مواد امتحانی و ضرایب هریک از دروس عبارتند از:
1- آب شامل: شیمی و میکروبیولوژی آب، هیدرولیک و مکانیک سیالات، توزیع و انتقال و تصفیه آب (جمعاً ضریب یک).
2- فاضلاب: شیمی و میکروبیولوژی، هیدرولیک، جمعآوری و تصفیه فاضلاب (جمعاً ضریب یک)
3- آلودگی هوا و کنترل (ضریب یک)
4- مواد زائد و جامد (ضریب یک)
5- کلیات بهداشت محیط شامل بهداشت مواد غذائی، بهداشت مسکن و اماکن عمومی، بهداشت پرتوها، ارزیابی زیست محیطی، سر و صدا، مبارزه با ناقلین جمعاً ضریب یک
6- زبان انگلیسی عمومی: ضریب یک
11- رشتههای مشابه در داخل کشور
در داخل کشور رشته مشابه وجود ندارد
12- رشتههای مشابه در خارج کشور:
- علوم بهداشت محیط
- مهندسی محیط زیست
- بهداشت محیط و حرفهای
- تکنولوژی بهداشت محیط
- علوم بهداشت عمومی و محیط
- علوم کیفیت محیط زیست
- مدیریت خطرات زیست محیطی
- مدیریت محیط زیست
13- شرایط موردنیاز برای راه اندازی رشته:
طبق ضوابط و شرایط شورای نظارت، ارزشیابی و گسترش دانشگاههای علوم پزشکی کشور
14- موارد دیگر (بورسیه): وجود ندارد
فصل دوم
مشخصات دوره
برنامه آموزشی کارشناسی ارشد ناپیوسته
رشته مهندسی بهداشت محیط
* جدول الف) دروس کمبود یا جبرانی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته مهندسی بهداشت محیط
کد درس | نام درس | تعداد واحد | ساعت | ||
نظری | عملی | جمع | |||
01 | سیستم های اطلاع رسانی پزشکی ** | 1 | 9 | 17 | 26 |
02 | کاربرد روش های آماری در بهداشت محیط | 2 | 17 | 34 | 51 |
03 | تصفیه فاضلابهای صنعتی | 1 | 17 | - | 17 |
04 | اصول هیدرولوژی و هیدروژئولوژی | 2 | 34 | - | 34 |
05 | فرآیندها و عملیات در مهندسی بهداشت محیط | 2 | 34 | - | 34 |
06 | اکولوژی محیط | 1 | 17 | - | 17 |
07 | زبان تخصصی | 3 | 51 | - | 51 |
08 | روشها و فنون تدریس | 2 | 34 | - | 34 |
09 | روش تحقیق در علوم بهداشتی | 2 | 34 | - | 34 |
جمع | 16 |
** کلیه دانشجویان ملزم به گذراندن درس سیستمهای اطلاع رسانی پزشکی میباشند.
* دانشجو موظف است با تشخیص گروه آموزشی و تأیید شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه، تمامی یا تعدادی از دروس کمبود و جبرانی (جدول الف) را بگذراند.
سرفصل دروس جبرانی از کد 02 تا 05 باید از سرفصلهای مصوب مقطع کارشناسی ناپیوسته و یا پیوسته بهداشت محیط و سرفصل درس کد 06 از مقطع کاردانی استفاده میشود.
جدول ب: دروس اختصاصی اجباری (Core) دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته مهندسی بهداشت محیط
کد درس | نام درس | تعداد واحد | ساعت | پیش نیاز | ||
نظری | عملی | جمع | ||||
10 | کنترل آلودگی هوا | 2 | 34 | - | 34 | - |
11 | طراحی تصفیه خانه فاضلاب | 2 | 34 | - | 34 | 03 |
12 | طراحی تصفیه خانه آب | 2 | 34 | - | 34 | - |
13 | مدیریت مواد زائد جامد | 2 | 34 | - | 34 | - |
14 | مدیریت توسعه منابع آب | 2 | 34 | - | 34 | 04 |
15 | مدیریت فاضلابهای صنعتی | 2 | 34 | - | 34 | 03 |
16 | ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست | 2 | 34 | - | 34 | - |
17 | کاربرد روشهای پیشرفته دستگاهی در آنالیز آلایندهها | 2 | 17 | 34 | 51 | - |
18 | کارآموزی | 2 | - | 102 | 102 | - |
19 | پروژه | 2 | - | 34 | 34 | - |
جمع | 20 |
جدول 2- دروس اختصاصی اختیاری (Non core) دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته مهندسی بهداشت محیط
گروه | کد درس | نام درس | تعداد واحد | ساعت | ||
نظری | عملی | جمع | ||||
آب و فاضلاب | 20 | مدیریت فاضلاب در اجتماعات کوچک | 2 | 34 | - | 34 |
21 | مدیریت صرفه جویی استفاده مجدد و بازچرخش آب | 2 | 34 | - | 34 | |
22 | هیدرولیک تصفیه خانههای آب و فاضلاب | 2 | 17 | 34 | 51 | |
23 | سیستم های طبیعی تصفیه فاضلاب | 2 | 34 | - | 34 | |
هوا و پرتو | 24 | مدیریت حفاظت در مقابل پرتوها | 2 | 34 | - | 34 |
25 | اثرات جهانی آلودگی هوا | 2 | 34 | - | 34 | |
26 | اثرات آلودگی هوا در محیط های بسته و باز | 2 | 34 | - | 34 | |
بازیافت و پسماندهها | 27 | بازیافت مواد و انرژی | 2 | 34 | - | 34 |
28 | فنآوری تولید کمپوست | 2 | 34 | - | 34 | |
کلیات بهداشت محیط | 29 | ارزیابی و مدیریت خطر | 2 | 34 | - | 34 |
30 | آلودگی خاک | 2 | 34 | - | 34 | |
31 | سم شناسی محیط | 2 | 34 | - | 34 | |
32 | آلودگی محیطی مواد غذایی | 2 | 34 | - | 34 | |
33 | آلودگی صوتی در محیط | 2 | 34 | - | 34 | |
34 | اقتصاد مهندسی | 2 | 34 | - | 34 | |
35 | اپیدمیولوژی محیط | 2 | 34 | - | 34 |
دانشجو باید با راهنمایی گروه مهندسی بهداشت محیط 6 واحد از این دروس را بگذراند.
جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.
(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب مراجعه کنید)