مقررات بهداشی نانوایی ها
1.متصدیان وکارگران نانوایی ها بایددوره ویگه بهداشت عمومی را گذرانده وگواهینامه معتبر دریافت نمایند.
2.متصدیان نانوایی ها باید دارای کارت مهارت فنی وحرفه ای مطابق با نوع پخت خود باشند.
3. داشتن کارت معاینه پزشگی معتبر برای متصدی وکلیه کارگران نانوایی الزامی است.
4.اعتبار کارت معاینه پزشگی برای کارگران نانوایی ها 6 ماه بوده ومیبایست بموقع تمدید گردد.
5. رعایت بهداشت فردی وعمومی برای کلیه کارکنان نانوایی الزامیست.
6. پوشیدن روپوش وکلاه بهداشتی تمیز برای کارکنان نانوایی الزامیست.
7. متصدیان باید برای کارکنان خود کمدلباس مخصوص ومناسب مهیا کنند.
8. ورودافراد متفرقه فاقدکارت وروپوش بهداشتی به داخل نانوایی ودخالت در امرپخت نان مخل موازین بهداشتی می باشد.
9. کارکنان نانوایی باید وسایل نظافت،شستشو واستحمام اختصاصی داشته باشند.
10. جعبه کمکهای اولیه بایددارای موادووسایل موردنیازبوده ودرجای مناسب ودسترس نصب گردد.
11. استعمال دخانیات در داخل نانوایی نقض آشکار مقررات بهداشتی است.
12. داشتن دمپایی برای کلیه کارکنان ودمپایی جداگانه برای سرویس بهداشتی ضرورت دارد.
13. کف ساختمان نانوایی باید ازجنس مقاوم مانند سرامیک یا موزائیک صاف ، بدون درز و شکاف وقابل شستشوبوده باشد.
14. کف ساختمان نانوایی باید دارای کف شور به تعدادمورد نیاز بوده زیر کف شورها تور مناسب نصب شده باشد.
15. کف ساختمان باید دارای شیب مناسب به طرف کف شورها بوده وهیچ مانعی درجلوی آب هنگام شستشو نداشته باشد.
16. ساختمان نانوایی بایددارای سیستم جمع آوری ودفع بهداشتی فاضلاب باشد.
17. هدایت وتخلیه هرگونه فاضلاب وپساب تصفیه نشده به معابر، جوی وانهار عمومی ممنوع است.
18. دیوارساختمان نانوایی بایدازکف تازیر سقف از مصالح مقاوم وقابل شستشو مانند کاشی، سرامیک یا سنگ صیقلی باشد.
19. سقف ساختمان باید از جنس قابل شستشو وبه رنگ روشن باشد.
20. در وپنجره نانوایی باید ازجنس مقاوم ،بدون ترک ،بدون شکستگی،بدون زنگ زدگی ،قابل شستشو ،همیشه تمیزباشد.
21. نصب تورمناسب به در وپنجره نانوایی برای جلوگیری ازورود پرندگان وحشرات الزامی است.
22. شیشه درب نانوایی باید ازنوع ساده بوده وهمواره تمیز نگهداری شود.
23. وجود درب وپنجره مشرف به غیر ازمعبراصلی ممنوع میباشد.
24. درب نانوایی ها در شهرستان پارس آباد از بیرون مزین به سه رنگ پرچم جمهوری اسلامی ایران وازداخل به رنگ روشن میباشد.
25. ایجاد دستشویی ، توالت وحمام بهداشتی مناسب در نانوایی ها ضرورت دارد.
26. دستشویی ها باید مجهزبه صابون مایع بوده و وجود زباله دان با کیسه زباله در کنارآن الزامیست.
27. دوش گرفتن برای کلیه کارکنان نانوایی ها بعداز پایان کار ضرورت دارد.
28. دستگاه سوخت ونوع مواد سوختنی باید از نوعی باشد که احتراق به صورت کامل انجام گیرد.
29. سرویس کلیه دستگاههای پخت نان ازجمله مشعلها واتصالات آنها بسیار ضرورت دارد.
30. نصب هواکش باقدرت مکش کافی بالای دستگاه پخت نان ضروریست.
31. باتوجه به معلق بودن ذرات آرد و دوده حاصل از سوخت مواد سوختنی ، استفاده ازماسک برای کارکنان نانوایی ها واجب میباشد.
32. کارکنان نانوایی باید موی سر وناخن خودرا کوتاه نگهدارند.
33. شستن دستها قبل وبعداز استفاده از سرویس بهداشتی الزامیست .
34. میز کارنانوایی باید سالم ، مناسب و قابل شستشو باشد.
35. انبارآرد باید دارای فضای کافی ، نورگیر ،تمیز و تهویه مناسب باشد.
36. پالت گذاری در انبار آرد باید بنحومطلوب ومناسب بوده وزیر آن براحتی قابل جاروکشی وشستشوباشد.
37. ساختمان نانوایی باید دارای تهویه مناسب باشد تا هوای داخل آن سالم ، تازه ، کافی وعاری از بو باشد.
38. دمای داخل نانوایی نباید بیش از 30 درجه سانتی گراد باشد.
39. شدت نور طبیعی یا مصنوعی خبازیها باید مناسب باشد.
40. وجود زباله دان درپوش دار، زنگ نزن ، قابل شستشو ، قابل حمل با حجم مناسب و تعدادکافی باکیسه زباله الزامیست.
41. از ورود حیواناتی مانند گربه ،موش،پرنده ،پشه ،مورچه و . . .به داخل نانوایی باید شدیدا جلوگیری کرد.
42. باید از نگهداری هر گونه وسایل اضافی ،مستهلک ،مستعمل ،موادغذایی ،کیسه های خالی آرد وضایعات نان در نانوایی خودداری کرد.
43. دستگاه خمیر هم زن باید صاف ،تمیزوبدون درزباشد ونصب شیر آب سرد وگرم روی آن الزامیست.
44. آشنایی کلیه کارکنان نانوایی ها با نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی ضروری است .
45. آشنایی کارکنان با کمکهای اولیه برای کمک به مصدومین ناشی ازبرق گرفتگی ، گازگرفتگی وگرمازدگی الزامیست .
46 . نصب تور از بیرون به دریچه های هواکش ضروریست .
47. الک کردن آرد برای رعایت کامل موارد بهداشتی بسیار حائز اهمیت است .
48. نمک مصرفی باید بهداشتی بوده وبر روی بسته آن نام کارخانه تولید کننده ، شماره پروانه بهره برداری و بهداشتی ،تاریخ تولید وانقضای مصرف درج شده باشد .مقدار مصرف نمک بطور معمول یک درصد آرد مصرفی بوده ونباید میزان مصرف آن از دو درصد تجاوز نماید .
بهداشت کارگران نانوایی
- با حمام کردن روزانه یا یک روز در میان در فصل تابستان، نظافت و تمیزی پوست و موی خود را حفظ نمایید.
- با شستشوی مرتب موهای سر از ریزش موی خود جلوگیری نمایید.
- استفاده از کلاه هنگام کار (کلاه باید مرتباً شسته شود چون کلاه کثیف سبب ایجاد بیماری پوست مو و ریزش مو می گردد)
- کوتاه نگه داشتن موی سر
- تمیز بودن دست ها و ناخن ها ( زیر ناخن ها باید تمیز باشد)
- بعد از هر بار استفاده از سرویس بهداشتی دستها را با آب و صابون بشویید، بهتر است از صابون مایع استفاده کنید استفاده از آب به تنهایی کافی نیست.
- برای پاک کردن عرق دست وصورت از دستمال یا حوله شخصی استفاده کنید.
- در صورت مشاهده هر گونه زخم، دمل، یا لکه مشکوک بر روی پوست بدن به خصوص دستها حتما به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت مبتلا شدن به سرماخوردگی یا بیماری واگیردار از کار کردن در نانوایی خودداری کنید یا در صورت اجبار از ماسک استفاده کنید.
- لباس کثیف ونامناسب نه تنها باعث بیماری نانوا بلکه محیط نانوایی را هم آلوده می کند.
- از پیراهن و لباس با رنگ روشن (سفید) و پیشبند سفید استفاده کنید (لباس ها را هر دو روز یکبار با مواد شوینده بشویید)
- کفش یا دمپایی بایدمناسب با محیط نانوایی باشد از پوشیدن دمپایی مخصوص کار در سرویس بهداشتی خود داری کنید.
بهداشت محیط نانواخانه
- استفاده از سطل زباله درب دار به جهت جلوگیری از ورود حشرات موذی.
- عدم استفاده از جاروهای دسته دار به دلیل جلوگیری از انتشار گرد وغبار درمحیط، می توان از تی نمور استفاده کرد.
- شستشو و ضدعفونی هفتگی دربها، شیشه ها، توریها ودیوارها.
- دقت در نظافت سرویس بهداشتی نانوایی و محل استراحت کارکنان از ایجاد بیماری عفونی جلوگیری می کند.
- عدم استفاده از سیگار در نانوایی
- حشره کش ها جزء مواد سمی هستند که بر دستگاه اعصاب و سیستم جریان خون تاثیر منفی دارند. بنابراین از اسپری و افشانه استفاده نکنید.
- عدم نگهداری از پرندگان زینتی یا حیوانات خانگی مثل گربه زیرا باعث ایجاد بیماری های مختلف از جمله آسم در کودکان یا سقط جنین در زنان باردار می گردد.
- استفاده از پالت در انبار آرد لازم و ضروری است. از نگه داشتن وسایل غیرضروری مثل موتورسیکلت و ... در محیط کار اجتناب نمایید.
- وجود کپسول های اطفاء حریق در محیط کار (دور از نور و حرارت)، جعبه کمک های اولیه کمک فراوانی در کاهش آسیب های احتمالی خواهد کرد.
بهداشت تجهیزات نانوایی
خمیر از بهترین محیط های مغذی برای رشد و تولید سم توسط باکتری ها است. بنابراین رعایت مواردی چند از اصول اولیه بهداشتی می باشد:
- سطوح میز کار، ماشین آلات باید کاملا صاف و قابل شست و شو باشد تا از رشد کپک جلوگیری شود.
- سطوح سینی ها چرب (در فانتزی) و در پایان کار با جریان آب گرم و مواد شوینده مجاز شسته شود.
- میز کار وسایر وسایل باید روزانه تمیز شود، تمیز نمودن اتاق تخمیر هم مهم است.
- به هیچ عنوان روغن سوخته و روغن استفاده شده در پخت قبلی را مجددا مورد استفاده قرار ندهید.
- در پخت سنگکی رعایت بهداشت دقیق پاروی حمل خمیر و جمع آوری سنگهای تنور زیر پا ریخته شده مهم می باشد.
- در پخت نان تافتون، لواش، بربری، تمیز بودن میز چانه گیری، میز وردنه زنی، کاردکها، دستگاه خمیرگیر، ماشین آلات و ترازو از موارد ضروری و مهم است.
- استفاده کردن از مواد افزودنی بهداشتی
- در تمام نانواییها نصب توری روی خمیرگیر، تغاره وظروف خمیر ترش جهت رعایت کردن بهداشت در محیط نانوایی لازم است.
- استفاده از خمیر گیر استیل، به دلیل ضد زنگ بودن و مقاومت نسبت به خوردگی در جلوگیری از بسیاری از بیماری ها توصیه شده است.
- نوسازی واحد نانوایی، کاشی کاری دیوارها، سنگ یا سرامیک نمودن کف و دیوارها، میز کار استیل یا سنگی با قابلیت شستشوی مناسب مطمئن ترین روش برای مبارزه با آلودگی های نانواخانه است.
- استفاده از دستگاه های پخت استاندارد وتمیز کردن مرتب داخل تنور یا دستگاه پخت علاوه بر تاکید در کیفیت و رنگ نان، مانع از بروز آلودگی می گردد.