سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

تصفیه خانه آب الیگودرز


تصفیه خانه آب الیگودرز
 

تصفیه خانه آب الیگودرز جهت تأمین بخش اعظمی از آب شرب شهر الیگودرز طراحی و راه اندازی شده است. این تصفیه خانه در غرب شهر الیگودرز و در ارتفاع 2000 متری از سطح دریا در کیلومتر 5 جاده روستای نهنج واقع شده است.

9-1- ظرفیت و محدوده کاری
احداث تصفیه خانه الیگودرز در سال 1376 توسط شرکت های عمران نیرو و شیمبار به عنوان پیمانکار های ساختمانی و تأسیساتی و با مشاوره شرکت پارس کنسولت آغاز و بعد ازگذشت حدود 6 سال در سال 1382 به بهره برداری رسید. ظرفیت اسمی این تصفیه خانه 36/0 متر مکعب بر ثانیه است که در شرایطی تا 5/0 متر مکعب بر ثانیه نیز قابل افزایش می باشد. آب خام ورودی این تصفیه خانه از سراب کمندان تأمین می شود که توسط خط انتقال فولادی و چدنی به طول 28 کیلومتر با روش ثقلی وارد تصفیه خانه می شود. همچنین در مواقع کمبود آب از آب چاه نیز برای جبران کمبود آب خام استفاده می شود که تصفیه خانه کمتر با چنین شرایطی مواجه می شود. آب صاف تصفیه خانه در مخازن 10 هزار متر مکعبی تصفیه خانه ذخیره و از آنجا توسط ایستگاه پمپاژ موجود در تصفیه خانه و خط انتقال چدنی به طول 6/13 کیلومتر به مخازن شمال و جنوب شهر انتقال می یابد.

9-2- وضعیت مالکیت تصفیه خانه
مالکیت زمین تصفیه خانه به مساحت 18 هکتار در اختیار "امور آب استان لرستان" بوده و سند آن نیز موجود و کاربری زمین نیز از نوع صنعتی است

9-3- مشخصات فنی تصفیه خانه
به طور کلی ابنیه، تأسیسات و تجهیزات ایجاد شده در این تصفیه خانه را می توان به شرح ذیل طبقه بندی نمود.

9-3-1- مخزن آب خام
آب خام تصفیه خانه الیگودرز که از آب های سطحی و زیرزمینی تشکیل شده است ابتدا به داخل مخزن آب خام تصفیه خانه که در ضلع جنوبی تصفیه خانه قرار گرفته و شامل دو مخزن 1000 متر مکعبی مجموعا به ظرفیت 2000 متر مکعب است تزریق می شود. در این مخزن گندزدایی اولیه روی آب خام انجام می شود.

9-3-2- حوضچه اختلاط سریع
آب پس از مخزن توسط حدود 200 متر خط انتقال وارد حوضچه اختلاط سریع به حجم 8/172 متر مکعبی به ابعاد 6*8/4*6 متر می شود. این حوضچه دارای دو دستگاه هم زن دور ثابت با سرعت 108 دور بر دقیقه و قدرت 5/7 کیلووات برای اختلاط یکنواخت و سریع مواد شیمیایی تزریق شده در آب می باشد.

9-3-3- حوضچه های منعقد کننده
تصفیه خانه الیگودرز دارای دو حوضچه منعقد کننده 8/460 متر مکعبی به ابعاد 8/4*6*16 متر و مجهز به دو دستگاه هم زن دور متغیر می باشند. اختلاط آرام آب در این مرحله باعث انعقاد ذرات معلق در آب و ایجاد لخته های بزرگ تر لجن می شود.

9-3-4- حوضچه های زلال ساز
این تصفیه خانه دارای دو حوضچه زلال ساز از نوع کلریفایر به ظرفیت 12/1870 متر مکعب، قطر 5/24 متر و عمق 6/3 الی 35/4 بوده که مجهز به یک نیم پل جهت لایه روبی لجن ته نشین شده و دو قیف لجن با ظرفیت 2 متر مکعب و شیر برقی اتوماتیک برای تخلیه لجن می باشند.

9-3-5- صافی های شنی
فرآیند فیلتراسیون آب در این تصفیه خانه توسط 6 صافی شنی از نوع تند ثقلی با مساحت 36 متر مربع انجام می شود. هر فیلتر دارای بیست و هشت اسلب بوده که روی هر اسلب پنج لایه سیلیس با قطر و ارتفاع مختلف ریخته شده است. شیرهای هر فیلتر شامل پنج شیر پنوماتیکی و یک شیر تخلیه بوده و سه میز کنترل برای بهره برداری و شستشوی صافی ها در نظر گرفته شده است. دانه بندی ماسه های مورد استفاده در این صافی ها بین 6/0 و 5/2 میلی متر تغییر می کند. ضخامت کل لایه های ماسه در حدود 107 سانتی متر بوده و کنترل سرعت آب صافی ها از نوع اتوماتیک می باشد. تجهیزات شستشوی صافی ها شامل چهار پمپ آب شستشو 7/15 کیلوواتی از نوع حلزونی با دبی 440 متر مکعب بر ساعت، چهار دمنده هوای 22 کیلوواتی، مخزن بکواش بوده و دو کمپرسور 3 کیلوواتی برای تأمین هموای عملگر شیرهای مربوطه در نظر گرفته شده است.

 

9-3-6- مخازن ذخیره آب صاف
آب صاف این تصفیه خانه به مخزن اصلی ذخیره آب که 10 هزار متر مکعب ظرفیت داشته و شامل دو مخزن 5 هزار متر مکعبی است هدایت می گردد. این مخزن در شمال ساختمان صافی ها قرار گرفته است.

9-3-7- حوضچه تثبیت لجن
آب حاصل از بکواش صافی به دو حوضچه تثبیت لجن 486 متر مکعبی به ابعاد 8/1*9*30 متر که در قسمت شمالی تصفیه خانه قرار گرفته هدایت می شود و در آنجا پس از ته نشینی لجن، آب حاصل به وسیله دو دستگاه پمپ مستغرق به مخزن آب خام منتقل می شود.

9-3-8- فرآیند تصفیه آب
در تصفیه خانه الیگودرز فرآیند تصفیه آب از نوع شیمیایی، فیزیکی و میکروبی می باشد که طی آن کدورت و بار میکروبی آب خام تا میزان مطلوب استاندارد کاهش یافته و همچنین اصلاح و کاهش برخی املاح و ترکیبات شیمیایی نیز انجام می گیرد. فرآیند تصفیه آب در این تصفیه خانه شامل مراحل زیر است:

•    کلر زنی مقدماتی
•    تهیه و تزریق مواد شیمیایی
•    اختلاط سریع
•    زلال سازی
•    صاف سازی
•    کلر زنی نهایی
•    ذخیره

9-3-8-1- مرحله کلرزنی مقدماتی
هدف از کلر زنی آب خام، سالم سازی آب ورودی به تأسیسات به منظور اکسیداسیون و حذف نسبی آلاینده های آلی مولد بو و طعم نامطلوب، حذف نسبی آلاینده های معدنی مولد رنگ مانند آهن، منگنز، فلزات سنگین و ته نشینی آنها در مرحله زلال سازی و جلوگیری از رشد بعدی میکرو ارگانیسم ها و گیاهان آبی در تأسیسات تصفیه خانه است.

9-3-8-2- فرآیند تهیه و تزریق مواد شیمیایی

کلرورفریک به عنوان ماده منعقد کننده با خلوص 40 درصد در مخازنی با ظرفیت 30 متر مکعب در این تصفیه خانه ذخیره و پس از آماده سازی در مخازن انحلال توسط سیستم تزریق و خطوط انتقال به حوضچه اختلاط سریع تزریق می گردد. آهک نیز جهت تنظیم pH و بهبود فرآیند انعقاد، به صورت شیر آهک آماده و به کانال آب خام تزریق می شود. مقدار تزریق مواد شیمیایی توسط آزمایشگاه به وسیله آزمایشی به نام جارتست تعیین و به واحد بهره برداری اعلام می گردد.
 

9-3-8-3- مرحله اختلاط سریع
به منظور سرعت بخشیدن به عمل انعقاد لخته ها در این مرحله مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند تصفیه در زمانی بسیار کوتاه و با سرعت زیاد توسط همزن مکانیکی با آب مخلوط می شوند.

9-3-8-4- فرآیند زلال سازی
فرآیند زلال سازی در این تصفیه خانه در دو مرحله انجام می شود. در مرحله اول آب خروجی از حوضچه اختلاط سریع وارد حوضچه های منعقد کننده می شود. در این حوضچه ها عمل انعقاد و لخته سازی انجام می گیرد. 4 همزن دور متغیر به آرامی در داخل آب چرخیده و در اثر انرژی حاصل از این چرخش ذرات معلق در آب که در اثر تزریق مواد شیمیایی و اختلاط سریع بی بار شده اند به یکدیگر چسبیده و ایجاد لخته می کنند.
در مرحله بعد آب وارد حوضچه های ته نشینی می شوند که از نوع کلریفایر می باشند. در این حوضچه ها لخته های ایجاد شده در حوضچه های منعقد کننده ته نشین می شوند. آب از مرکز کلاریفایر وارد حوضچه شده و از لبه خارجی کلریفایر خارج می شود. جریان شعاعی و رو به بالای آرامی در حوضچه ایجاد شده که سرعت آب با نزدیک تر شدن به کانال خروجی کاهش می یابد. در نتیجه از آنجائیکه لخته های ایجاد شده سنگین بوده و انرژی لازم برای حرکت قائم در جهت خروج آب را ندارند ته نشین می شوند. لجن ته‌نشین شده به وسیله پاروهایی که توسط پل متحرک همواره در حال چرخش هستند جمع آوری و در دوره های معین تخلیه می شود.

9-3-8-5- مرحله صاف سازی
حذف نهایی مواد معلق (کلوئیدی) از آب و فلوک های ریز که در مرحله زلال سازی ته نشین نشده اند در صافی ها انجام می شود. پس از گذشت چند ساعت از کارکرد صافی به دلیل گرفتگی فضای میان دانه های ماسه توسط ذرات همراه آب افت فشاری در جریان آب به وجود می آید که باعث کاهش راندمان صافی می شود. برای برطرف کردن این مسأله صافی ها توسط آب و هوا به صورت معکوس در دوره های متناوب زمانی شستشو شده و پساب حاصل از شستشو به حوضچه های تثبیت لجن و پس از ته نشینی لجن آن مجدداً به کانال آب خام انتقال می یابد.

9-3-8-6- مرحله کلرزنی نهایی
کلرزنی نهایی به منظور گندزدایی و تأمین کلر آزاد باقیمانده در آب خروجی انجام می شود. کلرزنی نهایی در حدی انجام می شود که مقدار کلر آزاد باقیمانده در خروجی تصفیه خانه طبق دستور معاونت نظارت بر بهره برداری و تأیید مدیریت امور نگهداری و بهره برداری تصفیه خانه ها باشد
.
9-3-8-7- ذخیره سازی
آب صاف خروجی از تصفیه خانه در مخازن 10 هزار مترمکعبی تصفیه خانه جمع آوری گردیده و سپس توسط ایستگاه پمپاژ تصفیه خانه به مخازن ذخیره سطح شهر انتقال می یابد.
 

9-3-9- ایستگاه پمپاژ
ایستگاه پمپاژ تصفیه خانه الیگودرز در ضلع شمال غربی محوطه تصفیه خانه واقع شده است. در مجموع هشت پمپ با قدرت 132 کیلو وات، دبی 200 متر مکعب بر ساعت و هد 128 متر در این تصفیه خانه برای پمپاژ آب به مخازن سطح شهر در نظر گرفته شده است. سایر تجهیزات ایستگاه پمپاژ شامل دو سرج تانک برای مهار ضربه قوچ، هشت شیر برقی، هشت شیر یکطرفه، هشت شیر پروانه ای، دو خط رانش، دو تابلوی برق جهت راه اندازی تجهیزات و یک میز کنترل می باشد.

9-3-10- ساختمان بهره برداری و صافی ها
این ساختمان که به مساحت 1500 متر مربع در مرکز محوطه تصفیه خانه قرار گرفته دارای دو قسمت سالن صافی ها و دفاتر اداری و بهره برداری است. سالن صافی ها که در برگیرنده صافی ها، تجهیزات کنترلی شستشو و بهره برداری صافی ها است با مساحت 655 متر مربع و به ابعاد 17*60 متر بخش شرقی این ساختمان را به خود اختصاص داده است. این سالن دارای دو طبقه می باشد که طبقه بالایی شامل صافی ها و تجهیزات کنترلی آن ها و طبقه پایین شامل شیرآلات خروجی و شستشوی صافی ها و نیز تجهیزات تنظیم کننده سرعت می باشند. بخش غربی این ساختمان نیز شامل دفاتر اداری و بهره برداری، اتاق کنترل و آزمایشگاه در طبقه دوم می باشد.

9-3-11- ساختمان مواد شیمیایی
ساختمان مواد شیمیایی به مساحت معادل 5/365 متر مربع و ابعاد معادل 17*5/21 متر در تصفیه خانه الیگودرز دارای تجهیزات تهیه و تزریق شیر آهک و کلرور فریک بوده و در نزدیکی ساختمان بهره برداری واقع شده است. تجهیزات مربوط به آماده سازی و تزریق کلرور فریک در تصفیه خانه الیگودرز شامل سه مخزن ذخیره 10 متر مکعبی، دو مخزن تزریق 5 متر مکعبی، دو پمپ انتقال 55/0 کیلوواتی برای انتقال کلرور فریک از مخازن ذخیره به مخازن تزریق، دو همزن دور ثابت 5/1 کیلوواتی و دو پمپ تزریق 37/0 کیلوواتی است. تجهیزات مربوط به تهیه و تزریق شیر آهک نیز شامل دو مخزن انحلال 5 متر مکعبی، دو همزن دور ثابت 5/1 کیلوواتی و دو پمپ تزریق 37/0 کیلوواتی می باشد.

9-3-12- ساختمان کلر زنی
ساختمان کلرزنی به مساحت 220 متر مربع و به ابعاد معادل 25/29*5/7 متر در قسمت شمالی ساختمان بهره برداری قرار داشته و دارای تجهیزات کلرزنی و ایمنی مربوطه و نیز انبار نگهداری کپسول های کلر می باشد. تجهیزات کلرزنی این تصفیه خانه شامل دو دستگاه کلریناتور با ظرفیت 15 کیلوگرم بر ساعت و یک دستگاه کلریناتور با ظرفیت 4 کیلوگرم بر ساعت برای کلر زنی اولیه و دو دستگاه کلریناتور با ظرفیت های 2 و 15 کیلوگرم بر ساعت برای کلر زنی نهایی، دو دستگاه اواپراتور، یک دستگاه چنجاور و شیر فشار شکن می باشد. از آنجائیکه گاز کلر دارای خطرات بسیاری بوده و در صورت نشتی بیش از اندازه در محیط باعث بروز مشکلاتی از جمله مسمومیت شدید و حتی مرگ می‌گردد سیستم های ایمنی برای مواجهه با این شرایط در ساختمان کلرزنی در نظر گرفته شده است. تجهیزات سیستم ایمنی شامل یک دستگاه دیتکتور گاز کلر و یک دستگاه خنثی ساز گاز کلر می باشد.
 


9-3-13- کار گاه فنی و انبار تجهیزات
انبارهای این تصفیه خانه شامل انبار اداری و خدماتی، انبار مرکزی و انبار شیمیایی است. انبار اداری و خدماتی به مساحت 655 متر مربع و ابعاد 7/11*28 متر واقع در غرب ساختمان کلرزنی واقع شده و دربرگیرنده آزمایشگاه می باشد. انبار مرکزی تصفیه خانه به مساحت 505 متر مربع و ابعاد 5/20*5/24 متر واقع در شمال انبار اداری بوده و کارگاه فنی تصفیه خانه را نیز شامل می شود. همچنین انبار شیمیایی تصفیه خانه که در غرب ساختمان بهره برداری و صافی ها قرار دارد دارای مساحت 133 متر مربع و ابعاد معادل 5/12*5/10 متر می باشد.

9-3-14- پست برق اضطراری
دو پست برق 20 کیلوولتی به مساحت 49 متر مربع و به ابعاد 7*7 متر در این تصفیه خانه برای تأمین برق تصفیه خانه در ایستگاه پمپاژ و صافی ها و نیز یک پست پاساژ به مساحت 48 متر مربع و ابعاد 6*8 متر برای تقسیم برق بین واحدها در نظر گرفته شده است. پست برق ایستگاه پمپاژ در شرق ایستگاه و پست پاساژ در غرب آن و در ضلع شمال غربی تصفیه خانه واقع شده است. پست برق صافی ها نیز در مجاورت ساختمان بهره برداری و صافی ها و در شمال آن قرار دارد.

9-3-15- حرارت مرکزی
ساختمان حرارت مرکزی تصفیه خانه به مساحت 48 متر مربع و به ابعاد 6*8 متر در غرب ساختمان کلرزنی واقع شده است و با استفاده از سوخت گازوییل گرمایش ساختمان های تصفیه خانه در فصول سرد را تأمین می کند. تجهیزات این قسمت شامل دو دیگ حرارتی و دو دستگاه بوستر پمپ و تابلو برق مربوطه می باشد.

9-3-16- آزمایشگاه
آزمایشگاه تصفیه خانه الیگودرز در طبقه پایین انبار اداری و خدماتی تصفیه خانه قرار داشته و دارای تجهیزات به شرح جدول 9-1 می باشد.

آب مقطرگیری1
اون1
پی.اچ متر1
ترازوی دیجیتالی1
دستگاه جار1
--
بن ماری1
دماسنج1
کدورت سنج2
هدایت سنج1
هود آزمایشگاهی1
-1
-1
میکروسکوپ1
همزن مغناطیسی1
--
--
یخچال1

شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور

"معاونت نظارت بر بهره برداری"




جهت دانلود تولبار سایت بهداشت محیط ایران روی تصویر زیر کلیک کنید





(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب مراجعه کنید)