سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

دستورالعمل تفکیک - جمع آوری و دفع پسماندهای بهداشتی و درمانی



دستورالعمل تفکیک - جمع آوری و دفع پسماندهای بهداشتی و درمانی

  تعریف و طبقه بندی

  پسماندهای بهداشتی درمانی شامل: کلیه پسماندهای تولید شده بوسیله مراکز وموسساتی از قبیل بیمارستانها ، مراکز بهداشتی درمانی ، آزمایشگا ههای تشخیص طبی وتحقیقاتی وسایر مراکز مشابه است .

  پسماندهای تولید شده بوسیله مراکز فوق شامل دو دسته عمده زیر است .

  گروه 1- پسما ند های خطرناک که خود به چهار دسته زیر تقسیم می شوند :

  الف – پسما ند های عفونی شامل :

  - کلیه پسماندهای آلوده به خون وفر آورده های خونی

  - کلیه پسماندهای مربوط به آزمایشهای تشخیص طبی وتحقیقات پزشکی

  - پسماندهای پاتولوژی

  - کلیه ترشحات وپسماندهای آلوده به ترشحات بیماران عفونی

  - کلیه مواد و وسایلی که با بیمار عفونی تماس داشته اند

  - کشت های بیولوژیک ومحیط های کشت

  - پسماندهای اتاقهای ایزوله

  - پسماندهای بخش های دیالیز

  - پسماندهای ناشی از جراحی واتوپسی

  - اعضاء واندامهای قطع شده وجنین

  ب – پسما ند های شیمیایی شامل : زباله های دارویی ومواد شیمیایی – ویالهای نیمه پر وپر داروئی ، تر مومترهای شکسته ، معرفها ی آزمایشگاهی ، داروهای ثبوت وظهور فیلم و ...وهر گونه زباله منتج شده از تشخیص ، درمان ومراقبت بیماران تحت شیمی درمانی ( اعم از: ست های سرم ، کیسه های ادرار ، سوند ، کیسه های استوما )

  ج – پسما ند های نوک تیز وبرنده شامل :

  سر سوزن – تیغ بیستوری واره – اسکالپل – لانست – انواع آنژیوکت – شیشه های شکسته سرم وفر آورده های خونی وداروئی و هر گونه وسیله یکبار مصرف تیز وبرنده که در تشخیص ودرمان ومراقبت بیماران استفاده شده است .

  د-پسما ند های رادیو اکتیو شامل :کلیه پسماندهای تولید شده در مراکز پزشکی -هسته ای می باشند .

  گروه 2 – پسما ند های معمولی یا شبه خا نگی که به طور عمده از کارکردهای خدمات اداری و عمومی این مراکز تولید می شود .

  شامل: زباله های آشپزخانه ، آبدارخانه ،قسمت اداری مالی ، ایستگاههای پرستاری ، باغبانی و از این قبیل است .

 

  تفکیک :

  پسماندهای عفونی و پسماندهای شیمیایی بایستی در کیسه زباله مقاوم زرد رنگ جمع آوری ودر مخزن زرد رنگ دارای علامت مخصوص ، قابل شستشو وضد عفونی ، نگهداری شوند .

  زباله های نوک تیز وبرنده صرف نظر از اینکه آلودگی داشته یا نداشته باشد در جعبه یا محفظه مقاوم ( S.B ) مخصوص جمع آوری گردد. ظروف جمع آوری این اجسام باید ضد سوراخ شدن بوده و در پوش مناسب داشته باشد وجنس این ظروف به قدری سخت ونشت ناپذیر باشد که نه فقط اجسام برنده ونوک تیز بلکه هر گونه بقایای آبگونه های موجود در سرنگ ها را در خود نگه دارد .

  پسماندهای پرتوزا ورادیو اکتیو ، برابر ضوابطی که به اتفاق وزارت بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی وسازمان انرژی اتمی تهیه واعلام خواهد شد زیر نظر مسئول فیزیک بهداشت مدیریت خواهد شد .

  زباله های معمولی یا شبه خانگی بایستی در کیسه زباله مقاوم مشکی رنگ جمع آوری ودر مخزن آبی رنگ قابل شستشو وضد عفونی ، نگهداری شود .

 

 

  1-اعضا واندامهای قطع شده،جنین بایستی مجزاجمع آوری ودر جهت دفع به گورستان محل حمل شده وبه روش خاص خود دفن گردد.

  2-کلیه سر سوزن ها از سرنگ های مصرف شده (بخصوص در موارد شیمی در مانی)جدا نشود وبصورت توام جمع آوری گردد.

 

 

  جمع آوری :

  - وقتی سه چهارم ظروف وکیسه های پلاستیکی پراز پسماند شد پس از بستن درب آنها ، باید آنها را برداشت .

  - پسماندها باید همه روزه ( یا درصورت لزوم چند بار درروز ) گرد آوری شوند وبه محل تعیین شده برای انباشتن پسماندها حمل شوند .

  - هیچ کیسه محتوی پسماند نباید بدون داشتن برچسب وتعیین نوع محتوای کیسه از محل تولید خارج شود .

  - برچسب باید دارای مشخصاتی از قبیل ( تاریخ تولید ، نام بخش ، نوع زباله و...) باشد.

  - باید به جای کیسه ها وظروف مصرف شده بلافاصله کیسه ها وظروف از همان نوع قرارداده شود.(این کیسه ها و ظروف در هرجایی که پسماند تو لید می شود به آسانی توزیع شوند)

  - سطل های زباله پس از خارج کردن کیسه پرشده بلافاصه شستشو وضد عفونی گردند .

  حمل در مراکز تولید :

  - حمل زباله ها در بیمارستان باید بوسیله ترولی های چرخدار یا ظروف ( bin )چرخدار یاگاریهایی که برای هیچ منظوردیگری از آنها استفاده نمی شود ودارای مشخصات زیر باشد ، انجام گیرد:

  – بارگیری وتخلیه بار آنها آسان باشد.

  - لبه های تیز وبرنده ای که به کیسه زباله ها یا ظرفهای حاوی پسماندها ضمن بار گیری وتخلیه آسیب برساند ، نداشته باشد.

  - تمیز کردن آن آسان باشد .

  - باید وسیله حمل پسماندها همه روزه با مواد گندزدای مناسب نظافت وضد عفونی گردد .

  - باید همه کیسه های پسماندها سربسته ودست نخورده تا پایان مدت حمل باقی بماند .

  - تعویض ترولی یا گاریهای چرخدار از انتهای بخش به محل نگهداری موقت ضروری است .

  توجه : بطور کلی بازیافت زباله های مراکز بهداشتی درمانی ممنوع است .

  توجه: در بخشها ضرورت دارد برحسب مورد از ظروف مجزا برای جمع آوری مواد زائد جامد ( شبه خانگی – خطرناک ) استفاده شود که برای زباله های شبه خانگی از کیسه زباله مقاوم به رنگ مشکی ومخزن آبی رنگ وبرای زباله های خطرناک از کیسه زباله های مقاوم زرد رنگ با مخزن زرد رنگ استفاده می شود و درصورت عدم وجود کیسه زباله مقاوم از دو کیسه همرنگ داخل یکدیگر استفاده شود وبطریق بهداشتی حمل ودفع گردد .

  ذخیره ونگهداری موقت:

  - محل ذخیره ونگهداری موقت باید درداخل بیمارستان طراحی شود .

  - پسماندهای معمولی وخطرناک درون کیسه زباله یا سطح زباله باید در محلی جدا از هم در اتاقی با ا ندازه مناسب حجم پسماند های تولید شده ودفعات گرد آوری در محل ذخیره انباشته شوند .

  - جز در مواردی که د رمحل موقت نگهداری سردخانه وجود داشته باشد مدت انباشتن پسماندها ( یعنی فاصله بین تولید وتصفیه یا دفع نهایی آن ) نباید از مدتهای مشروح ذیل بیشتر شود :

  - درمنا طق معتدل 72 ساعت در زمستان

  - 48 ساعت در تابستان

  - درمنا طق گرم 48 ساعت در زمستان

  - 24 ساعت در تابستان

  محل نگهداری موقت زباله بایستی دارای شرایط زیر باشد :

  - دارای کف نشت نا پذیر ومحکم دارای امکانات تخلیه وزهکشی خوب باشد ونظافت وگندزدایی آن به آسانی وبصورت مستمر انجام گردد .

  - دارای سیستم آب گرم وسرد برای تمیز کردن محل باشد .

  - باید به‌آسانی در دسترس کارکنان شاغل در کارهای مربوط به زباله ها ( نیروهای خدماتی ) بوده وارتباط مناسب با بخش ها داشته باشد .

  - امکان قفل کردن ورودی آن به منظور جلوگیری از دستیابی اشخاص غیر مجاز فراهم باشد .

  - وسیله نقلیه گرد آوری پسماندها به راحتی به محل ذخیره دسترسی داشته باشد .

  - در مقابل تابش آفتاب حفاظت داشته باشد .

  - دور از دسترس جانوران ، حشرات وپرندگان باشد .

  - روشنایی آن خوب باشد وحداقل دارای تهویه باشد.

  - نباید درجایی نزدیک به انبار مواد غذائی تازه یا محل آشپزخانه باشد وحتی الامکان از آشپزخانه دور باشد .

  - تجهیزات تمیز کاری ، لباس حفاظتی ، کیسه زباله وظروف گرد آوری زباله فراهم ود رمحل نزدیک به منطقه ذخیره که دسترسی آسان دا شته باشد موجود باشد .

  - جهت نگهداری انواع زباله بیمارستانی قسمت بندی وعلامت گذاری شده باشد .

  - تحت نظارت بهداشتی وایمنی کامل باشد .

  - محل باید محصور ومسقف وبوسیله علامت یا تابلوی مخصوص هشدار دهنده مشخص شده باشد .

  دفع زباله های بهداشتی درما نی:

  - مواد زائد جامد معمولی یا شبه خا نگی : همراه مواد زائد جامد خانگی از طریق سیستم عمومی بطور روزانه توسط سازمان (شهرداری ) مربوطه به محل دفع زباله های شهری انتقال ودفع گردد .

  - زباله های نوک تیز وبرنده : که در جعبه های مخصوص جمع آوری شده همراه با پسماندهای عفونی و شیمیایی دفع می گردند.

  - پسماندهای عفونی وشیمیایی : بدیهی است درحال حاضر دفع پسماند های عفونی وشیمیایی ( ونوک تیز وبرنده ) باید با هماهنگی شهرداری وسایر ارگانهای ذیربط وموقعیت محلی با رعایت نکات بهداشتی صورت گیرد .

  - با توجه به قا نون جدید مدیریت پسماندها درصورت تدوین وابلاغ آئین نامه قا نون مذکور ، عملی خواهد شد.

  - پسماندهای رادیو اکتیو تحت شرایط خاص خود جمع آوری ونگهداری وطبق ضوابط دفع می گردد .

  - اعضاء واندامهای قطع شده وجنین می بایست مجزا جمع آوری وبه گوستان محل حمل شده وبه روش خا ص خود دفن گردد .