سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

روش های مهندسی مبارزه با ناقلین

روش های مهندسی مبارزه با ناقلین

روش های مهندسی مبارزه با ناقلین

فرمت: PPT تعداد صفحات: 169

بیماریها، حوادث و اختلالات:

  1. حوادث (Injuries)
  2. بیماریهای غیر واگیر (Noncommunicable Diseases)
  3. بیماریهای واگیر، مادران و کودکان و مرتب با تغذیه (Communicable, maternal, perinatal, and nutritional conditions)

بیماریهای عفونی و انگلی (Infectious and Parasitic Diseases)

بیماریهای منتقل شونده توسط ناقلین (Vector-Borne Diseases)

بیماریهای منتقل شونده توسط بندپایان (Arthropod-Borne Diseases)

بیماریهای منتقل شونده توسط پشه ها (Mosquito-Borne Diseases)

اهمیت بیماریهای منتقل شونده توسط ناقلین:

بار بیماریها (Burden of Diseases):

(nDALY (Disability-Adjusted Life Years

(DALY=YLL (Years of Life Lost) +YLD (Years Lived with Disability

16 درصد بار جهانی بیماریهای (Global Burden of Diseases=GBD) انگلی و عفونی (Infectious and Parasitic Diseases) به بیماریهای منتقل شونده توسط ناقلین (Vector-Borne Diseases) تعلق دارد.

بار جهانی بیماریها (DALY’s ضرب در هزار برای سال 2008):

  1. حوادث 187614
  2. بیماری های غیر واگیر 731652
  3. بیماری های واگیر، مادران و کودکان و اختلالات مرتبط با تغذیه 603993

بیماریهای عفونی و انگلی 302144

  1. بیماریهای مرتبت با اسهال 72777
  2. ایدز 58513
  3. سل 34217
  4. مالاریا 33976 (منتقل شونده توسط ناقلین: پشه های آنوفل)

خوشه بیماری های گرمسیری (همه منتقل شونده توسط ناقلین) 12113

  1. فیلاریازیس 5941 (ناقل: پشه)
  2. لیشمانیازیس 1974 (ناقل: پشه خاکی)
  3. شیستوزومیازیس 1707 (میزبان واسط: حلزون آب شیرین)
  4. تریپانوزومیازیس افریقایی 1673 (ناقل: مگس های تسه تسه)
  5. شاگاز 430 (ناقل: سن های تریاتومینه)
  6. انکوسرکیازیس 389 (ناقل: سیمولیده)
    • تب دنگی 670 (ناقل: پشه)
    • انسفالیت ژاپنی 681 (ناقل: پشه)

بیماریهای منتقل شونده توسط ناقلین گزارش شده در ایران:

بیماری های ویروسی:

  1. ویروس West Nile (ناقل: پشه ها)
  2. ویروس Sindbis (ناقل: پشه ها)
  3. ویروس تب پشه خاکی (ناقل: پشه خاکی ها)
  4. ویروس اصفهان (ناقل: پشه خاکی ها)
  5. ویروس CCHF (ناقل: کنه ها)
  6. ویروس Quaranfil (ناقل: کنه ها)
  7. ویروس Wanowrie (ناقل: کنه ها)
  8. ویروس Thogoto (ناقل: کنه ها)
  9. ویروس Wad Medani (ناقل: کنه ها)
  10. ویروس Blue tongue (ناقل: کولیکویدس ها)
  11. ویروس African horsesickness (ناقل: کولیکویدس ها)
  12. ویروس تب دنگی (ناقل: پشه ها)
  13. ویروس تب بی دوام گاوی (ناقل: پشه ها و کولیکویدس ها)

بیماری های تک یاخته ای:

  1. مالاریا (Malaria) (بخصوص در جنوب و جنوب شرق ایران- استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان) (ناقل: پشه های آنوفل)
  2. مالاریای پرندگان (ناقل: پشه ها)
  3. لیشمانیوز (Leishmaniasis) (17 استان ایران) و لیشمانیوز مارمولک (ناقل: پشه خاکی ها)
  4. هپاتوزونوزیس (Hepatozoonosis) (ناقل: کنه ها)
  5. پیروپلاسموزیس (Piroplasmosis) یا بابزیوزیس (Babesiosis) (ناقل: کنه ها)
  6. لوکوسیتوزون (Leucocytozoon) (ناقل: سیمولیده)
  7. هموپروتیوس (Haemoproteus) (ناقل: کولیکویدس ها)

بیماری های باکتریایی:

  1. طاعون (Plague) (ناقل: کک ها)
  2. بورلیوزیس (Borreliosis) (ناقل: کنه ها)
  3. لایم (Lyme) (ناقل: کنه ها)
  4. تولارمی (Tularemia) (ناقل: کنه ها، کک ها، خرمگس ها، پشه ها، شپش ها)

بیماری های ریکتزیایی:

  1. تب کیو (Q fever) (ناقل: کنه ها، کک ها، سوسری ها، مگس خانگی)
  2. تیفوس موشی (Murine typhus) (ناقل: کک ها)
  3. تیفوس (Typhus) (ناقل: شپش بدن)
  4. اجیپتیانلا (Aegyptianella pullorum) (ناقل: کنه ها)
  5. ارلیشیوزیس (Ehrlichiosis) (ناقل: کنه ها)
  6. . آناپلاسموزیس (Anaplasmosis) (ناقل: کنه ها)

بیماری های کرمی:

  1. دایروفیلاریازیس (Dirofilariasis) (ناقل: پشه ها)
  2. ستاریازیس (Setariasis) (ناقل: پشه ها)
  3. دیپیلیدیوم کنینوم (Dipylidium caninum) (میزبان واسط: کک ها، سوسک، گوشخیزک، پروانه، شپش سگ)
  4. هایمنولپیس (Hymenolepis nana, H. diminuta) (میزبان واسط : کک ها)
  5. دایپتالونما اونسی (Dipetalonema evansi) (ناقل: پشه ها)
  6. اونکوسرکا (Onchocerca) (ناقل: کولیکویدس ها و سیمولیده)
  7. پارافیلاریا مالتیپاپیلوزا (Parafilaria multipapillosa) (ناقل: مگس های خونخوار)
  8. الیوفورا بوهمی (Elaeophora bohmi) (ناقل: خرمگس ها)
  9. هادجلیا ترونکاتا (Hadjelia truncata) (ناقل: سوسک)
  10. آکانتوکیلونما ریکوندیتوم (Acanthocheilonema reconditum) (ناقل: کک ها)
  11. فیلریلزیس نمفی (ناقل: پشه ها)

عوارض مستقیم بندپایان گزارش شده در ایران:

  1. درماتیت خطی سوسک پدروس (Paederus) (دراکولا)
  2. گزش پشه ها و سایر دوبالان خونخوار
  3. گزش ساس تختخواب (Cimex lectularius)
  4. پدیکولوزیس (Pediculosis)
  5. گال یا جرب (Sarcoptes scabei)
  6. هیره های گرد و خاک منزل (House Dust Mites)
  7. سوسری ها
  8. مگس خانگی و سایر مگس های اهلی
  9. دمودیکوزیس (ِDemodicosis) (Demodex folliculorum)
  10. نیش زنبورها و مورچه آتشین
  11. میاز (Myiasis)
  12. عقرب گزیدگی

انواع بیماریهای مرتبط با آب:

  1. عفونت های گسترش یافته از طریق آب آشامیدنی آلوده (Water-borne diseases): اسهال و تب تیفوییدی
  2. بیماریهای مربوط به فقدان بهداشت مناسب (Water-washed diseases) : اسکاریازیس و انکیلوستومیازیس
  3. عفونت های منتقل شده از یک بی مهره آبزی (Water-based diseases): شیستوزومیازیس (بیلارزیا)
  4. بیماری های منتقل شونده توسط حشراتی که برای نمو به آب وابسته اند (Vector-borne diseases): مالاریا، فیلریازیس، اونکوسرکیازیس، انسفالیت ژاپنی

انواع آفت:

گیاهی: علف های هرز

جانوری:

  1. بندپایان (Arthropods) شامل حشره ها (Insects) مانند پشه ها، مگس ها، کک ها، ساس ها، شپش ها و … و سایر بندپایان مانند کنه ها (Ticks)، هیره ها (Mites or Manges) و … : آفت کشاورزی و مخزن، میزبان واسط و ناقل بیماری
  2. جوندگان (Rodents): آفت کشاورزی و مخزن و ناقل بیماری
  3. خرگوشها (Rabbits): آفت کشاورزی
  4. حلزون ها (Molluscs): آفت کشاورزی و میزبان واسط بیماری
  5. پرندگان (Birds): آفت کشاورزی و مخزن بیماری

عوامل بیماریزای جانوری و گیاهی (Pathogens): ویروس ها، باکتری ها، تک یاخته ها، قارچ ها، کرم های انگل

تعادل طبیعی (Balance of Nature): مواردی که تعادل طبیعی را برهم می زند:

  1. مدیریت اشتباه
  2. ضعف سطح بهداشتی
  3. سمپاشی و مبارزه اشتباه
  4. قرنطینه نامناسب
  5. ورود آفت به کشور
  6. تغذیه نامناسب گیاه
  7. توسعه ناهمگن و نامتوازن بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی

پرسش های مهم در کنترل (مبارزه با) ناقلین:

  1. چرا مبارزه می کنیم؟

آستانه زیان اقتصادی (Economic Threshold)

سطح زیان اقتصادی (Economic Injury Level)

  1. هدف حفاظت فرد یا خانواده است یا کاهش بار بیماری در جامعه؟
  2. چه زمانی باید مبارزه کنیم؟
  3. چگونه باید مبارزه کنیم؟
  4. آیا تاکنون اقدامی انجام شده است یا برای نخستین بار انجام می شود؟

اصول کنترل ناقلین

انواع روش های کنترل جمعیت آفت:

کنترل طبیعی (Natural Control):

  1. عوامل محیطی و جوی: گرما، سرما، خشکی، رطوبت، بارندگی و…
  2. عوامل زنده (زیستی) یا دشمنان طبیعی:
    • شکارچی (Predators)
    • انگل های خارجی (Ectoparasites)
    • انگل های داخلی (Endoparasites)
    • پارازیتویید (Parasitoids)
    • عوامل بیماریزا (Pathogens): ویروس ها، باکتری ها، تک یاخته ها، قارچ ها، کرم های انگل

کنترل مصنوعی (مبارزه عملی یا کاربردی) (Applied Method):

  1. کنترل قانونی (Legislative Method)
  2. مبارزه زیستی (Biological Method or Control)
  3. مبارزه ژنتیکی (Genetic Method)
  4. مبارزه فرمونی (Pheromones)
  5. مبارزه هورمونی (Hormones)
  6. مبارزه زراعی (Cultural Method)
  7. مبارزه فیزیکی و مکانیکی (شامل بهسازی محیط) (Physical and Mechanical Method including Environmental Management)
  8. مبارزه شیمیایی (Chemical Method or Control)
  9. مبارزه تلفیقی (Integrated Pest Control)

مدیریت تلفیقی ناقلین (IVM) عبارت است از: فرایند منطقی تصمیم گیری و تصمیم سازی (Decision making) برای کاربرد بهینه منابع برای کنترل ناقلین

هدف مدیریت تلفیقی ناقلین (IVM) پیشرفت قابل توجه و معنی دار (Significant) در پیشگیری و کنترل بیماری های منتقل شونده توسط ناقلین (Vector-Borne Diseases) است.

مقایسه روش زیستی و شیمیایی:

روش زیستی برای جانداران غیرهدف و انسان ضرر ندارد. به مطالعات پایه زمانبر و تخصص ویژه نیاز دارد. در کوتاه مدت سرمایه گذاری و تحقیق زیادی نیاز دارد.

روش شیمیایی در کوتاه مدت کم هزینه تر بنظر می رسد. از نظر اجرایی آسانتر است. سریعتر موثر واقع می شود. برای جانداران غیر هدف، انسان و محیط زیست ضرر دارد. در روش شیمیایی بحث مقاومت مطرح است.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پاورپوینت مشاهده کنید:

  • بهسازی محیط (مدیریت محیط)

  • زهکشی (Drainage) و نهرکنی (Ditching)

  • پتانسیل باتلاقی شدن (Marsh Potential)

  • اثرات توسعه و مدیریت محیط

  • کنترل انواع لیشمانیوزها با تاکید بر مدیریت محیط

  • کنترل مگس خانگی و مگس های اهلی (Synanthropic) با تاکید بر مدیریت محیط

  • کنترل سوسری ها با تاکید بر مدیریت محیط

  • کنترل جوندگان با تاکید بر مدیریت محیط

  • منابع

این مطلب بروز رسانی شد و فایل پاورپوینت حشره شناسی و روش های مهندسی مبارزه با ناقلین با موضوعات زیر پیوست شد.

  • روش های کنترل محیطی
  • زهکشی
  • انواع زهکش ها
  • عمق زهکش ها
  • فاصله زهکش های فرعی






فایل پاورپوینت کامل و جامع و کاربردی و آموزشی جهت دانشجویان و اساتید گرامی بهداشت محیط  با 169 اسلاید





نتیجه تصویری برای دانلود



















جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.



   



جهت ورود به سایت بهداشت محیط ایران کلیک کنید