سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

اپیدمیولوژی عفونتهای بیمارستانی

اپیدمیولوژی عفونتهای بیمارستانی

تهیه و تنظیم :

خانم مهندس ملک قرائیان

کارشناس بهداشت محیط بیمارستان ابن سینا مشهد

مقدمه :

تنها آن گروه از عفونتها به عنوان عفونتهای حقیقی بیمارستانی تلقی می شوند که بیماری در بیماران بیش از 48 ساعت به طول انجامد. در این صورت می توان چنین پنداشت که عفونت در اثر تماس با عوامل بیماریزا در نتیجه مستقیم بستری شدن در بیمارستان بوده است.

پیشگیری از عفونتهای اکتسابی به همکاری و تشریک مساعی پرسنل بیمارستان بستگی دارد بویژه اشخاصی که با بیماران در تماس هستند. مسئله پیشگیری از عفونت در بیمارستانها نیاز به شناخت و درک بعضی از پارامترها از جمله نوع منبع عفونت ، راههای غیرمعمول سرایت عفونتهای فرصت طلب و نیز وضعیت بیمار مستعد به بیماری دارد. وسایل و تجهیزات پزشکی در بیمارستانها به منزله شمشیرهای دو دم هستند . به عبارت دیگر می توانند از یکسو باعث بهبود حال بیمار شده و از سوی دیگر با بوجود آوردن عفونت در بیمارستان سبب بیماری افراد گردند.

براساس مطالعات انجام شده هرساله در امریکا حدود 5/1 میلیون نفر در طی اقامتشان در بیمارستان به بیماریهای عفونی مبتلا می شوند. به عبارت دیگر از هر 7 نفر بیمار یک نفر بعد از ورود به بیمارستان به عفونتهای ثانویه مبتلا شده و بطور متوسط فرد مبتلا به بیماری 7 روز اضافه در بیمارستان می ماند که هزینه روزانه آن 300 دلار است.

انواع عفونتهای بیمارستانی:

1- عفونت با منشاء داخلی : منشأ این عفونتها میکروبها و اجرام موجود در بدن خود بیمار است. این بیماران که دچار عفونتهایی با منشاء داخلی هستند خود یکی از منابع آلودگی برای سایر بیماران بوده و میکروبها توسط افراد و وسائل مختلف به سایر افراد بستری شده منتقل و ایجاد عفونتهایی با منشاء داخلی را می نمایند.

2- عفونت با منشاء خارجی : این عفونتها بطور غیرمستقیم به علت تماس بیماران با پرسنل بیمارستان
ملاقات کنندگان و یا سایر بیماران و یا بطور غیرمستقیم از طریق داروها ، وسایل جراحی ، تزریقات و پانسمان ، لباسها و ملحفه ها، استفاده از توالتها و دستشویی ها عمومی ، سیستم های تهویه و در نهایت از طریق آب و مواد غذایی ،حشرات و یا حیوانات شیوع پیدا می کنند.

عوامل زمینه ساز برای بروز عفونتها :

این عوامل عبارتند از : نوع بیمارستان – نوع بخش و نوع بیمار

1- نوع بیمارستان : بیمارستانهایی که از روشهای تشخیص و درمان پیچیده تری استفاده می کنند هم به علت روشهای اعمال شده روی بیماران و هم به علت نوع بیماران تحت مراقبت بیشتر در معرض خطر قرار دارند.

2- نوع بخش : به علت نوع بیماران تحت مراقبت و نیز ماهیت کار و شلوغی بعضی بخشها عفونتهای بیمارستانی در آنها بیشتر اتفاق می افتد. مثلاً در اتاق بهبودی بخش سوختگی ، مراقبتهای ویژه ، دیالیز و بانک خون

3- نوع بیمار : بیمارانی که بیشتر از دیگران در معرض ابتلا می باشند، عبارتند از :

- افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند.

- افرادی که در آنها وسایلی از قبیل سوند ، تجهیزات تنفسی و غیره به کار رفته است.

- بیماران مبتلا به امراضی مانند دیابت ، سرطان ، سوء تغذیه، سوختگی و اختلالات ایمنی می باشند

- بیماران تحت درمان با استروئیدها یا آنتی بیوتیکها با طیف گسترده

- بیماران بسیار پیر و نوزادان

منابع عفونت :

تعدادی از عفونتهای بیمارستانی از طریق بیماران آلوده ، ملاقات کنندگان یا پرسنل بیمارستان ایجاد می شوند. دستهای آلوده به عوامل بیماریزا از ناقلین مکانیکی متداول در محیط بیمارستان هستند. تحقیقات نشان داده است که دستهای شاغلین حرفه پزشکی می تواند به عوامل بالقوه خطرناک و مقاوم به آنتی بیوتیک ها باشند و بدین طریق آلودگی ها را منتقل نمایند. عفونتهای بیمارستانی همچنین در اثر تماس با اشیا آلوده به انسان منتقل می شوند. تجهیزات تنفسی آلوده نیز از جمله عوامل اپیدمی های شدید مجاری تحتانی تنفسی هستند. در بعضی موارد گندزداها و آنتی سپتیک هایی که برای کاهش یا کنترل عوامل میکروبی مورد استفاده قرار می گیرند. توسط باکتری های مقاوم آلوده می گردند. گلدانهای گل نیز می توانند محل مناسبی برای باکتریهای بیماریزا باشند .

بعضی عوامل بیماریزای بیمارستانی فلور طبیعی خود بیمار است و این عفونتها زمانی اتفاق می افتد که عامل زمینه ساز مکانسیم دفاعی طبیعی بدن بیمار را ضعیف کرده یا اینکه به طور طبیعی به محل هایی از بدن فرد مستعد که تحت عمل جراحی قرار گرفته است منتقل گردد.

کمیته کنترل عفونت :

بازرسی و نظارت بیمارستانها نشان داده است که بیشتر عفونتهای بیمارستانی در نتیجه کوتاهی ما در اجرای تدابیری است که بتواند تماس بیماران با عوامل و اشیا عفونی را به حداقل برساند. گر چه نمی توان از عفونتها بطور صد در صد جلوگیری نمود اما با تشکیل کمیته کنترل عفونت تعیین مسئول بهداشت و پرستار کنترل عفونت و نظارت کمیته بر وضعیت بهداشتی بیمارستان می توان به طور قابل ملاحظه ای از شیوع عفونت جلوگیری نمود.

کنترل عفونتهای بیمارستانی به آموزش پرسنل بیمارستان در مورد اهمیت ضدعفونی دقیق منابع عفونت و نیز چگونگی کنترل آنها بستگی دارد.

تکنیکهای ضدعفونی باید در تمامی اوقات اجرا شوند و پرسنل نباید هرگز خود را عاری از میکروب فرض کنند. بهترین راه مبارزه با این خطر رعایت بهداشت فردی است. هر کس در تماس با بیماران است باید قبل و بعد از تماس با بیمار دستهایش را بشوید.

وظایف کلی کمیته کنترل عفونت :

1- آموزش بهداشت به پرسنل بیمارستان ، راهنمایی مدیران و پیگیری مسائل بهداشت در بیمارستان

2- جستجوی منابع و عوامل مؤثر در ایجاد عفونت و ارائه راه حل مناسب جهت از بین بردن منبع آلوده

3- مطالعه عفونت اندمیک و اپیدمیک بیمارستان با توجه به چگونگی اتفاق و منابع مؤثر در ایجاد و انتشار آن

4- راهنمایی پرستار کنترل عفونت برای تهیه گزارش از موارد عفونت

5- نمونه برداری و کشت از محیط های مختلف بیمارستان جهت بررسی میزان آلودگی بخش ها و واحدهای بیمارستان

6- کنترل وسایل و تجهیزات بهداشتی در واحدهایی مثل استریلیزاسیون مرکزی آشپزخانه و رختشویخانه

7- بررسی کارآیی و کاربرد مواد گند زدا و ضدعفونی کننده و آموزش و نظارت بر کاربرد آنها

8- نمونه برداری از حلق ، بینی و مدفوع پرسنل بیمارستان بویژه در موقع شروع عفونت های بیمارستانی

9- جداسازی بیماران عفونی یا بیماران ضعیف در معرض خطر از سایر بیماران

10-کنترل دقیق و نظارت بر بهداشت و نظافت محیط داخل و خارج بیمارستان

11- ترتیب جلسات آموزشی برای پرستاران و سایر افرادی که به نحوی در ارتباط با عفونت بیمارستانی هستند.

12- تهیه دفاتر برای حفظ اطلاعات جمع آوری شده از بیماران پرسنل و محیط بیمارستان

منبع :

سایت بهداشت محیط بیمارستان


جهت دانلود تولبار سایت بهداشت محیط ایران روی تصویر زیر کلیک کنید





(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب مراجعه کنید)