سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

استاندارد روش روزمره نمونه‏ گیری آب

استاندارد روش روزمره نمونه‏ گیری آب

 1 ـ هدف

 هدف از ارائه این دستورالعمل بیان و چگونگی روشهائی است که مناسب نمونه‏ گیری روزمره از آب جهت آزمونهای تجزیه شیمیائی , فیزیکی و میکروبیولوژی می‏باشد .

 2 ـ دامنه‏کاربرد

 2 ـ 1 ـ کاربرد این روشها فقط در مقیاس عمومی و برای آزمونهای روزمره کنترلی در جهت شناخت تغییرات ویژگیها آب در رسیدن به حدود بحرانی مناسب بوده و در موارد داوری و یا مورد خاص که به دقت عمل بیشتری احتیاج دارد باید از استاندارد روش نمونه‏ گیری آب ( استاندارد شماره 2347 ایران ) استفاده شود .

 2 ـ 2 ـ با حذف سترون کردن ظروف نمونه‏ گیری روشهای نمونه‏ گیری این استاندارد در مورد آزمونهای شیمیائی و فیزیکی نیز بکار می‏رود .

 3 ـ نکات عمومی

 3 ـ 1 ـ هدف از نمونه‏ گیری بدست آوردن قسمت کوچکی از آب است که نمایانگر خصوصیات واقعی منبع اصلی باشد و عوامل مهم آن عبارتند از :

 نقاط نمونه‏ گیری , زمان و تناوب نمونه‏ گیری حفظ ترکیبات نمونه تا لحظه آزمون

 3 ـ 2 ـ در هر روش نمونه‏ گیری قواعد زیر باید بکار رود .

 الف ـ نمونه‏ها باید نمایانگر وضعیت موجود در نقطه نمونه‏ گیری باشد .

 ب ـ حجم نمونه باید در حدی باشد که تکرار آزمون به تعداد مورد نظر میسر گردد .

 ج ـ نمونه‏ها باید طبق روشی جمع‏آوری بسته‏بندی و حمل و نقل شود که پیش‏بینی و مراقبت‏های لازم جهت عدم تغییر در ترکیبات و خصوصیات ویژه آن تا مرحله اجرای آزمایش صورت پذیرد .

 3 ـ 3 ـ نمونه‏ها را باید بطور معمول بدون جداکردن ذرات معلق برداشت و درصورتیکه آب موجود در منبع اصلی دارای مواد کلوئیدی و یا مواد معلق بهم پیوسته باشد . باید نمونه‏ها بطور نسبی نمایانگر این مواد نیز باشد .

 4 ـ ظروف حمل نمونه

 این ظروف باید از نوع پلاستیک خشک ( پلی‏اتیلن ) و یا شیشه‏ای باشد که بدلیل نشکن بودن ظروف پلی‏اتیلن معمولا به نوع شیشه‏ای برتری دارد . ولی در مورد نمونه‏هائی که دارای ترکیباتی مانند فسفر است در غلظت‏های بالا باید از نوع شیشه‏ای استفاده نمود . ( نوع ظرف زمان نگهداری و شرایط آن در جدول شماره یک جهت هر آزمون بیان شده است .)

 4 ـ 1 ـ ظروف پلی‏اتیلن را در محلول 5 درصد ید در محلول 8 درصد یدور پتاسیم بمدت یک هفته قرار دهید تا بصورت غیر فعال درآید .

 4 ـ 2 ـ ظروف شیشه‏ای را نیز بمدت 8 روز در محلول %5 درصد اسید فلوئوریک قرار دهید .

 4 ـ 3 ـ در جمع‏آوری نمونه برای آزمون‏های باکتریولوژی لازم است ظروف حمل نمونه در ابتدا سترون شده و سپس بکار رود . و اینگونه نمونه‏ها باید بفوریت مورد آزمون قرار گیرد و در غیر اینصورت با قرار دادن نمونه‏ها در محل تاریک و درون یخ مسائلی مانند تکثیر و یا ازمیان رفتن خصوصیات میکروبیولوژی تا حدود 24 ساعت پس از جمع‏آوری بحداقل می‏رسد .

 ولی در هر صورت اولویت دارد تا شش ساعت اولیه آزمایش گردد .

 4 ـ 4 ـ در هنگام نمونه‏ گیری از آبهای کلردار باید چند قطره از محلول ده درصد تیوسولفات نیز به ظرف نمونه‏ گیری اضافه نمود .

 5 ـ روشهای نمونه‏ گیری

 5 ـ 1 ـ روش نمونه‏ گیری از آبهای زیر زمینی

 5 ـ 1 ـ 1 ـ وسائل مورد نیاز

 الف : بطری دهان گشاد شیشه‏ای و یا پلاستیکی ساخته شده از مواد غیر سمی به حجم 200 تا 500 میلی‏لیتر که قبلا استریل شده و درپوش آن از نوع پیچی و یا توپی بوده و این درپوش نیز بوسیله ورقه آلومینیومی و یا کاغذی ضخیم استریل پوشیده شده  و بوسیله کش و یا نخ محکم می‏شود .

 ب : یخدان

 5 ـ 1 ـ 2 ـ نمونه‏ گیری از شیر و یا پمپ آب

 الف : بمنظور بدست آوردن یک نمونه نمایانگر خصوصیات اصلی منبع آب از شیر و یا پمپ , جریان آب را بمدت یک تا دو دقیقه برقرار کنید . ( لازمست در ابتدا بوسیله شعله گاز و یا چراغ الکلی محل خروج آب را حرارت داد )

 ب : کاغذی محافظ و سرپوش بطری نمونه‏ گیری را بطور یکجا با گرفتن کاغذ محافظ از روی بطری بردارید .

 ج : بطری را تا حدود 3 الی 4 سانتیمتری لبه آن از آب پر کنید .

 د : سرپوش و کاغذ را بجای خود گذاشته و پس از محکم کردن بطری را درون یخدان قرار دهید .

 5 ـ 1 ـ 3 ـ نمونه‏ گیری از چشمه : مطابق روش فوق رفتار کرده و دهانه بطری را در زیر آب چشمه در محلی که آب آن بپائین ریخته می‏شود بدقت طوری بگیرد که مشابه برداشتن آب از شیر باشد .

 5 ـ 1 ـ 4 ـ نمونه‏ گیری از چاههای سرباز کم‏عمق :

 الف : هنگام نمونه‏ گیری از چاه و یا یک منبع سرباز کم‏عمق , در پوش بطری را طبق روش بیان شده قبلی برداشته و بطری را واژگونه طوری در آب فرو برید که در عمق 25 تا 40 سانتیمتری سطح آب قرار گیرد .

 ب : بطری را بآرامی طوری کج کنید که دهانه و گردن آن بسمت بالا قرار گیرد و در حین پرشدن از آب آنرا در جهت مخالف خود را بطور افقی حرکت دهید .

 ج : چنانکه آب دارای جریان باشد , دهانه بطری را متستقیمأ در مقابل آب قرار دهید .

 د : بطری را از آب خارج کرده و مقداری از آب آنرا خالی  نمائید بطوریکه سطح آب به 3 الی 4 سانتیمتری لبه برسد .

 ه : بطری نمونه را درون یخدان قرار دهید .

 5 ـ 2 ـ روش نمونه‏ گیری از رودخانه , استخر , مرداب و پلاژ : جمع‏آوری نمونه معمولا از کنار منبع آب و یا از روی پل و یا کمک قایق‏های کوچک انجام می‏گیرد و بدلیل فاصله بین منبع آب و نمونه‏گیر معمولا از وسایل مخصوص باید استفاده شود .

 5 ـ 2 ـ 1 ـ وسایل مورد نیاز :

 الف : بطری دهان گشاد شیشه‏ای و یا پلاستیکی با ویژگیهای بیان شده در بند (5 ـ 1 ـ 1 ـ الف .)

 ب : وسیله نمونه‏ گیری 1

 ج : یخدان :

 5 ـ 2 ـ 2 ـ جمع‏آوری نمونه :

 الف : چنانکه نمونه‏ها به کمک قایق جمع‏آوری می‏شود , آنرا جدا از جریان آب ایجاد شده در کنار قایق بردارید .

 ب : پوشش محافظ و درپوش بطری را یکجا برداشته و با دقت بر روی سطح محکمی قرار دهید .

 ج : بطری نمونه‏ گیری را در داخل وسیله نمونه‏برداری بطور واژگون در حالی که دهانه آن رو به پائین است بگذارید .

 د : وسیله نمونه‏ گیری را عمود بر سطح آب نگاهداشته و بسرعت در عمق مورد نظر فرو برید ( نیم متر , یک متر و یا 1/5 متر ) سپس با کشیدن دسته وسیله نمونه‏ گیری بطری را معکوس و نمونه را جمع‏آوری کنید .

 ه : وسیله نمونه‏ گیری را از آب خارج و بطری را از درون آن برداشته و مقداری از آب آنرا خالی کنید تا سطح آب درون بطری به 3 الی 4 سانتیمتری لبه برسد .

 و : درپوش و پوشش محافظ را بجای خود گذارده و پس از محکم کردن برچسب بزنید .

 ز : بطری نمونه را در یخدان قرار دهید .

 نمونه‏ گیری از آبهای عمیق و دریاچه .

 روش مشروحه در زیر مقدار 800 میلی‏لیتر نمونه را با تفاوتهای 5 متری و یا کمتر از عمق مورد نظر جمع‏آوری می‏نماید که در این روش از یک قایق نسبتأ بزرگ بعنوان پایگاه نمونه‏ گیری و کابل فلزی با طول کافی و یک جرثقیل برای انتقال نمونه استفاده می‏شود .

 وسایل مورد نیاز :

 الف : قایق مجهز به جرثقیل دستی و یا موتوری که طول کابل را به متر مشخص نماید ( یا کابل نشان‏دار باشد ) و کابل سیمی با قطر 0/25 سانتیمتر به بالا بسته به طول کابل که در انتهای آن یک وزنه 25 تا 50 کیلوگرمی آویزان است .

 ب : حبابهای استریلیزه شده و شماره‏دار به حجم یک لیتر

 ج : نگهدارنده بطری

 د : پمپ خلاء

 ه : گیره لوله لاستیکی غیر فنری

و: یخدان

 جمع‏آوری نمونه :

 الف : لنگر قایق را بیاندازید :

 ب : نمونه‏ گیری باید در محلی انجام پذیرد که آب آن قسمت بوسیله حرکت قایق مفشوش نگردیده است .

 ج : با بکار انداختن پمپ خلاء از طریق لوله لاستیکی پمپ انتهائی , حباب نمونه‏ گیری را تا حد امکان تخلیه کرده و سپس لوله لاستیکی را توسط گیره مسدود نمایند .

 د : حباب نمونه‏ گیری را در نگهدارنده آن قرار داده و وزنه‏های کنترل کننده سربی و یا برنجی را وصل نمایند .

 ه : حباب را به کابل متصل کرده و از کناره قایق به عمق موردنظر بفرستید .

 و : پس از طی زمان پنج دقیقه جهت تثبیت شرایط معمول در محل نمونه‏ گیری وزنه کنترلی را رها نمائید تا با برخورد به ماشه وزنه‏های کنترل کننده حباب , باعث رهائی آن و در نتیجه چرخیدن و شکستن لوله شیشه‏ای ته بسته شده و لوله جمع‏آوری در فاصله 25 تا 35 سانتیمتری کابل شروع به جمع‏آوری نمونه نمایند .

 ز : کابل را بسته به عمق مورد نمونه‏ گیری پس از گذشت زمان پنج تا ده دقیقه جمع‏آوری کنید .

 ح : حباب نمونه‏ گیری را از نگهدارنده جدا کرده و با گیره , لوله لاستیکی جمع‏آوری کننده نمونه را ببندید .

 ط : شماره حباب و عمق نمونه‏برداری را ثبت کرده و حباب را در صندوق یخ قرار دهید .

 یادآوری : روشهای نمونه‏ گیری دیگری نیز وجود دارند که این عمل را در عمق موردنظر انجام می‏دهند ولی نکته مشترک آنها باز شدن دریچه حباب و یا بطری نمونه‏ گیری بروشهای مختلف پس از رسیدن به عمق لازم می‏باشد که بدین طریق تنها آب در آن نقطه جمع‏آوری می‏شود .

 6 ـ برچسب‏ گذاری

 پس از جمع‏آوری نمونه بر روی بطری باید بشرح زیر برچسب‏ گذاری شود :

 6 ـ 1 ـ نام و نام خانوادگی نمونه‏گیر :

 6 ـ 2 ـ محل نمونه‏ گیری ( باجزئیات در حدی که با در دست داشتن این مشخصات فرد دیگری نیز بتواند از همان نقطه نمونه‏ گیری نماید .

 6 ـ 3 ـ درجه حرارت آب در نقطه نمونه‏ گیری :

 6 ـ 4 ـ زمان نمونه‏ گیری ( ساعت , روز , ماه و سال )

 6 ـ 5 ـ موادی که برای نگهداری خصوصیات نمونه تا زمان آزمون به آن اضافه شده است .

 

 

 

 

 

 

1-Reversing Grab Sampler

این وسیله طوری  ساخته شده که قادر است ظروف نمونه‏برداری را 180 درجه حول محوری که از بدنه آن عبور می‏کند , بچرخاند یعنی جای سر و ته بطری نمونه‏ گیری را تغییر دهد .

 




دریافت فایل نمونه گیری جهت آزمون فیزیکو شیمیایی آب






جهت اشتراک این صفحه از طریق تلگرام روی تصویر زیر کلیک کنید







(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب انتهای سایت مراجعه کنید)





www.environmentalhealth.ir


نظرات 1 + ارسال نظر
دنیای صنعت برق شنبه 31 خرداد‌ماه سال 1399 ساعت 07:29 ب.ظ http://www.sbargh.ir

ممنونم از سایت بسیار خوب و مطلب خوبتون.
استاندارد نمونه گیری + روش نمونه برداری ppt
https://sbargh.ir/shop/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%af-%d9%86%d9%85%d9%88%d9%86%d9%87-%da%af%db%8c%d8%b1%db%8c/

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد