سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

پیوست سلامت

استاندارد های ملی پیوست سلامت



مجموعه استانداردهای ملی پیوست سلامت شامل تعاریف، مفاهیم و گردش کار و الزامات است که به استناد "بند ب ماده 32 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران" برای طرح های بزرگ توسعه ای توسط وزارت بهداشت با همکاری سازمان ها و وزارتخانه های مرتبط تدوین گردید. این مجموعه پس از تایید معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری در جلسه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مورخ 25/3/1392 که با حضور اعضا و به ریاست معاون اول محترم رییس جمهور تشکیل شد، مطرح و به تصویب رسید. معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور، این مجموعه را طی نامه شماره 46208 مورخ 3/6/1392 جهت اجرا به کلیه دستگاه های اجرایی ابلاغ کرده است.

مصادیق طرح های بزرگ توسعه ای مطابق مصوبات هفتمین مصوبه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی به پیشنهاد وزارت بهداشت و با تایید معاونت در سه ماهه اول هر سال توسط معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری برای اجرا ابلاغ می گردد. این مصادیق برای اجرا در سال 92، شامل طرح های نیروگاه های گازی، سیکل ترکیبی و هسته ای- طرح های صنایع نفت، گاز و پتروشمی شامل پالایشگاه و پتروشیمی- طرح های صنایع سنگین شامل کارخانجات ذوب، فولاد نورد و شکل دهی- طرح های خدماتی شامل تصفیه خانه های فاضلاب، مراکز دفع ودفن پسماندها و بیمارستان های بزرگ- طرح های کشاورزی شامل کشتارگاههای بزرگ صنعتی دام و طیور، شهرک های دامداری و دامپروری و شهرک های گلخانه ای- طرح های زیربنایی شامل فرودگاه، سد و شهرهای جدید می باشد که به تایید معاونت رسیده است. مجموعه کامل استانداردهای ملی پیوست سلامت در لینک ذیل بارگذاری شده است.

با عنایت به اهمیت وحدت رویه کشوری در خصوص آگاهی از مجموعه استانداردهای ملی پیوست سلامت این مرکز برنامه های آموزشی را در سطوح مختلف اجرا نموده است. اولین برنامه آموزشی توسط معاونت بهداشت، ویژه مدیران حوزه ستادی وزارت بهداشت در پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. همچنین 3 کارگاه آموزشی ویژه کارشناسان برنامه، شاغل در دانشگاه های علوم پزشکی در شهرهای یزد، مشهد و اهواز در سال 1392 برگزار گردید

 

 

 

 

هفتمین جلسه شورایعالی سلامت و امنیت غذایی کشور به ریاست معاون اول محترم رئیس جمهور اسلامی ایران و با حضور اعضای شورایعالی در تاریخ 1/2/1389 در نهاد ریاست جمهوری تشکیل گردید.

مصوبه مربوط به طرح تدوین استانداردهای ملی پیوست سلامت

به منظور کاهش آسیب­های عوامل موثر بر سلامت آحاد جمعیت کشور، ناشی از اجرای طرح­های بزرگ، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است حداکثر تا پایان سال 1389 نسبت به تدوین استانداردهای ملی پیوست سلامت برای اینگونه طرح­ها اقدام و پس از تایید معاونت برنامه­ریزی و نظارت راهبردی، توسط معاونت مذکور برای اجرا به دستگاه­های اجرایی ذیربط ابلاغ گردد.

تبصره: مصادیق طرح­های بزرگ موضوع این بند توسط معاونت برنامه­ریزی و نظارت راهبردی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سه ماه اول هر سال تهیه و اعلام خواهد شد.

 

 

شرح خدمت طرح تدوین استانداردهای ملی پیوست سلامت

با تمرکز بر عدالت در سلامت

اهمیت موضوع

امروزه محافظت و ارتقای سلامت ملت ها یکی از وظایف با اهمیت و اصلی دولتمردان وسیاستگزاران است. در این راستا علاوه بر تامین و ارائه مراقبت های سلامتی، توجه به سایر عوامل تاثیر گذار بر سلامت از قبیل عوامل اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در واقع می توان گفت که سلامت افراد به شدت تحت تاثیر محیطی است که در آن متولد شده، رشد کرده، تحصیل نموده و کار و تفریح می نمایند. از سویی دیگر عدالت در سلامت که هموراه به عنوان یکی از اهداف اصلی نظام های سلامت مطرح می باشد به شدت تحت تاثیر عوامل و شرایط حاکم بر اجتماع است. بررسی ها نشان داده اند که اغلب نابرابری های سلامت ریشه در عوامل اجتماعی از قبیل سطح تحصیلات، جنسیت، سطح درآمد... دارند.

لذا از آن جا که سیاست ها، قوانین و برنامه های هر جامعه از طریق شرایط حاکم بر محیط زندگی افراد می توانند اثرات خود را در نهایت بر سلامت مردم و بهره مندی عادلانه آنان از فرصت های سلامت اعمال می نماید، لازم است که در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های اجتماعی به سلامت توجه خاصی مبذول داشت. به این منظور نیاز به ابزار و روش هایی است تا به وسیله آن بتوان اثرات سیاست ها و پروژه ها و برنامه های کلان را بر سلامت جمعیت ها بررسی نمود. در حال حاضر در دنیا روش ها و ابزارهای مختلفی در این زمینه به کار گرفته می شود که تحت عنوان ارزیابی اثرات سلامت یا Health Impact Assessment (HIA) نامیده می شود. هم چنین به منظور دستیابی به هدف عدالت درسلامت ابزارها و روش هایی به نام Equity Focused Health Impact Assessment در برخی از کشورها به کار گرفته شده است. با استفاده از این ابزارها می توان بر اساس شواهد علمی،عینی و ذهنی اثرات مثبت و منفی سیاست ها، پروژه ها و برنامه ها ی کلان را بر سلامت و عدالت در سلامت پیش بینی نموده و برای ارتقائ آن راهکار ارائه نمود.

در این راستا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر اساس رسالت خود مبنی بر حفظ و ارتقا سلامت و هم چنین ارتقا عدالت در سلامت که خود از جایگاه ویژه ای در نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران برخوردار است و نیز بر اساس مصوبه جلسه هفتم شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور و بند ب ماده 36 برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور موظف به تهیه استانداردهای ملی پیوست سلامت برای طرح های بزرگ توسعه ای است.

لذا در قالب این طرح تدوین استانداردهای ملی پیوست سلامت مد نظر می باشد.

هدف کلی

برجسته ساختن را ه های عملی برای بالا بردن تاثیرات مثبت یک طرح و از بین بردن و یا به حداقل رساندن تاثیرات منفی آن بر روی سلامتی و نابرابری در سلامتی (تاثیرات بالقوه – یا بالفعل سلامتی)

هدف کاربردی

تهیه استانداردهای ملی پیوست سلامت به منظور ارزیابی اثرات طرح های بزرگ توسعه ای بر سلامت و عدالت در سلامت و تعیین و ارائه راهکارهای مربوطه

خلاصه شرح خدمات درخواستی

1. تهیه فرم ها و دستور العمل ها ی کشوری انواع مختلف HIA (شامل مراحل انجام HIA، نظرخواهی از ذینفعان، استقرار پایه ای برای شرایط سلامت، تعریف پیامدهای سلامت، تعیین کننده های سلامت، تفکیک کننده های عدالت، جمعیت تحت تاثیر، گروه های جمعیتی آسیب پذیر، استفاده از بهترین شواهد و ....)

2. طراحی فرایند کشوری انجام انواع مختلف HIA اعم از سریع، جامع و بسیار سریع شامل:

§         تعیین اصول HIA در فرایند ( ماننددموکراسی ،عدالت،......)و انعطاف پذیری آن

§         تعیین اهداف اجرایی

 

§         تعیین راهبردها ی اجرایی

§         ساختار (کمیته های تخصصی ارزیابی فنی، تعیین عوامل اجرایی پروژه، مشاور و...)

§         گردش کار انجام HIA

§         تعیین منابع(مالی، انسانی ....)

§         تهیه و یا بومی سازی ابزارهای مراحل کار

§         تهیه فرم ها و دستورالعمل های لازم برای تبدیل HIA به Equity Focused HIA

§         طراحی نظام پا یش

§         طراحی چارچوب استفاده از نتایج در تصمیم گیری ها و بر نامه ها

 

3. تدوین استانداردهای کشوری فرایند  HIAشامل تدوین استانداردهای کشوری مرحله غربالگری، تدوین استانداردهای کشوری مرحله  scoping، تدوین استانداردهای کشوری مرحله ارزیابی، تدوین استانداردهای کشوری مستند سازی در مراحل انجام کار، تدوین استانداردهای کشوری مراحل آماده سازی و ارائه گزارش و تو صیه ها، تدوین استانداردهای کشوری مرحله پایش، تدوین استانداردهای کشوری مرحله ارزشیابی

 

4.  تهیه آیین نامه کشوری HIA

      لازم به ذکر است، به منظور غنی سازی مراحل کار با شرایط کشور، در حد امکان سعی گردد، از تجربه های کشوری موجود در زمینه HIA، استفاده گردد.

چارچوب زمانی مورد نظر برای انجام طرح: 3 ماه

.

 


فایلهای پیوست : 



دانلود : اصلاحات آیین نامه تشخیص صلاحیت مشاوران   




دانلود : استانداردهای ملی پیوست سلامت مرکز سلامت محیط و کار سال ١٣٩٢




دانلود : HIA._11.9.92[1].pdf  




دانلود : Presentation_HIA-Final_11-9-92[1].pdf   




دانلود : indicator_selection_final[1].pdf     




دانلود : HIA[1].pdf   






دانلود : final HIA[1].pdf    




دانلود فایل : دستورالعمل اجرایی ماده(215) قانون پنجساله پنجم در خصوص مجموعه استانداردهای ملی سلامت ( 70


منبع : سلامت و محیط کار






 مشروح آن در ادامه آورده شده است:
1.پیوست سلامت چیست؟ 
یک طرح بزرگ توسعه ای ممکن است اثرات بالقوه و گاهی ناخواسته ای را بر سلامت مردم داشته باشد قبل از تصویب قانون برنامه پنجم وزارت بهداشت هیچگونه ابزار قانونی برای مداخله در این زمینه نداشت و گاهی بخاطر اجرای طرح های بزرگ توسعه ای برای سلامت مردم پیامد های نامطلوبی ایجاد می شد مثلا بیماری های غیر واگیر و واگیر در منطقه اجرای طرح افزایش می یافت . که پیوست سلامت برای ارزیابی این اثرات قبل از اجرای طرح ها تهیه می شود و روش های کاهش این اثرات را پیشنهاد یا توصیه می کند و بر اجرای توصیه ها نظارت می کند تا طرح های توسعه ای بدون اثرات نا خواسته بر سلامت مردم در کشور اجرا شود. 
خوشبختانه بند ب ماده 32 قانون برنامه پنجم این امکان را برای وزارت بهداشت ایجاد کرده است و با الزام مجریان طرح های بزرگ توسعه ای به تهیه پیوست سلامت در حقیقت گام ارزنده ای را در جهت حفظ و ارتقاء سلامت مردم برداشته است. 
2.گزارش پیوست سلامت چیست؟ 
گزارشی که با هدف پیش بینی و شناسایی مجموعه آثار و پیامدهای احتمالی یک طرح برسلامت تهیه و در قالب گزارش اجمالی و تفصیلی تدوین می شود. هدف از تهیه گزارش اجمالی پیوست سلامت در طرح های مشمول، پیش بینی اثرات مهم و ماندگار یک طرح بر سلامت مردم منطقه تحت پوشش و کمک به انتخاب بهینه گزینه های طرح می باشد. گزارش پیوست سلامت طرح ها باید هر دو دوره ساخت و بهره برداری از طرح ها را شامل شود.
 3. در مورد چه طرح هایی باید گزارش پیوست سلامت تهیه شود؟ 
بر اساس ابلاغیه معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری این طرح های بزرگ توسعه ای نیاز به گزارش پیوست سلامت دارند: 
• نیروگاه های گازی، سیکل ترکیبی و هسته ای 
• صنایع نفت، گاز و پتروشمی شامل پالایشگاه و پتروشیمی
 • صنایع سنگین شامل کارخانجات تولید گچ، سیمان، ذوب فولاد و نورد
 • خدماتی شامل بیمارستانهای بزرگ، شبکه جمع آوری فاضلاب شهری و تصفیه خانه فاضلاب و مراکز دفع و دفن پسماندها 
• کشاورزی شامل کشتارگاههای بزرگ صنعتی، دام و طیور و شهرک های دامداری و دامپروری 
4. چه کسی باید پیوست سلامت را تهیه نماید؟ 
مطابق مصوبه شماره 41288 مورخ 13/5/1392 معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری مجریان طرح ها موظفند در مرحله امکان سنجی و مکان یابی آنها گزارش پیوست سلامت مربوطه را تهیه و جهت بررسی و تایید " کارگروه ارزیابی مطالعات پیوست سلامت" به وزارت ارایه نمایند.
 5. گزارش پیوست سلامت توسط چه کسی تهیه می شود؟ 
تهیه گزارش پیوست سلامت صرفا توسط مشاورینی که صلاحیت آنها به تصویب معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری رسیده باشد، مجاز است.
 6. چه کسی گزارش پیوست سلامت را بررسی می کند؟ 
کارگروه ارزیابی مطالعات پیوست سلامت مسئولیت بررسی و تایید گزارش های پیوست سلامت را بر اساس قوانین و مقررات مربوط به سلامت بر عهده دارد. نظر این کارگروه در مورد گزارش های پیوست سلامت برای طرح و تصمیم گیری به کارگروه ماده 215 برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ارائه می گردد. ترکیب کارگروه ارزیابی مطالعات پیوست سلامت اینگونه تعیین شده است: 
الف- معاون بهداشت وزارت( رییس کارگروه). 
ب- نماینده تام الاختیار معاونت در حوزه ذیربط 
ج- نماینده تام الاختیار رییس دستگاه اجرایی( حداقل در سطح مدیرکل).
 7. گزارش پیوست سلامت چه ضمانت اجرایی دارد؟ 
برای اطمینان از اجرایی شدن توصیه ها و یافته های گزارش های پیوست سلامت در مرحله طراحی، اجرا و بهره برداری توسط معاونت های بهداشتی نظارت می شود و با متخلفین مطابق مقررات و قوانین بهداشتی برخورد خواهد شد. 
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پس از ابلاغ این مصوبه در حال تهیه دستورالعمل ها و راهنماهای تخصصی نحوه انجام مطالعات پیوست سلامت طرح های بزرگ توسعه ای است که با همکاری دستگاههای مرتبط ابلاغ خواهد شد. 






جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب مراجعه کنید)