با توجه به افزایش روز افزون خودروها در سطح جامعه در سال های اخیر استفاده از کارواش ها جهت شست و شوی وسایل نقلیه مورد توجه بسیار قرار گرفته است، به همین دلیل تعداد کارواش ها در سطح شهرهای کشور رو به افزایش چشمگیری است و تصفیه پساب این واحدها به صورت مجزا احساس می شود چرا که نوع پساب آن ها با فاضلاب بهداشتی متفاوت بوده و قبل از رهایش آن ها به شبکه فاضلاب شهری باید مراحل تصفیه مقدماتی بر روی آن ها انجام شود. فاضلاب کارواش ها در اثر شست و شوی بخش های مختلف اتومبیل ها مانند روشویی، موتورشویی و زیرشویی تولید می شود و این در حالی است که جهت تصفیه پساب آنها اقدام خاصی صورت نمی گیرد و فاضلاب آنها یا به منابع سطحی و زیرزمینی و یا به سیستم جمع آوری فاضلاب شهری وارد می شود.
|
میانگین مصرف آب آشامیدنی در هر خودرو نصب و راه اندازی شستشو |
نوع فعالیت ماشین و شستشو |
|
۴۰۰ لیتر |
شستن ماشین با دست با یک شیلنگ |
|
۱۵۰ لیتر |
نصب و راه اندازی ماشین معمولی شستشو |
| ۵۰-۱۰ لیتر |
نصب و راه اندازی ماشین شستشو با سیستم بازیافت آب |
آلاینده های موجود در فاضلاب کارواش ها
دترجنت ها (شوینده ها)
فلزات سنگین
فسفات
رنگ
کدورت
روغن و گریس
هیدروکربن ها و ترکیبات پیچیده آلی
مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند شستن خودروها منجر به تغییر کیفیت شیمیایی آب شده و روغن و گریس مصرفی نیز باعث آلودگی جوی آب های سطحی و زیرزمینی می شود. با توجه به آلاینده های موجود در فاضلاب کارواش ها تصفیه فاضلاب ناشی از این صنعت می تواند کمک بزرگی به حفظ منابع آب سطحی و زیرزمینی نماید. با توجه به بررسی های به عمل آمده میزان آب مصرفی در کارواش ها بین ۱۵۰ تا ۴۰۰ لیتر به ازای هر ماشین تخمین زده شده است.
مشخصات یک نمونه پساب کارواش
| (NTU)کدورت | (L/mg)فسفر | (L/mg)دترجنت | (L/mg(COD |
آلاینده |
|
۱۷۵ |
۲۳/۱۵ | ۱/۲۵۶ | ۱۱۷۸ |
غلظت اولیه |
هم اکنون بالغ بر ۳۰۰ کارواش در سطح شهر تهران با احتساب تولید میانگین پساب روزانه هر واحد ۵۰۰۰ لیتر و در مجموع هدایت روزانه بیش از ۱۵۰۰۰۰۰ لیتر پساب آلوده به منابع پذیرنده کلانشهر تهران فعالیت دارند. قسمت های اعظم این پساب های آلوده به چاهه ای جذبی هدایت شده و به سفره های آب های زیرزمینی وارد می شود که پس از فاضلاب بیمارستانی بیشترین سهم آلودگی را در فاضلاب شهری دارند.
روزانه بالغ بر۳۰ درصد و گاهی تا ۵۰ درصد از آب توزیع شده در شهر تهران از همین منابع تامین می گردد. لذا رفع آلودگی محیط زیست کارواش ها در شهر تهران امری ضروری و واجد اهمیت خاص می باشد.
به دلیل اینکه فاضلاب کارواش ها در دسته فاضلاب های صنعتی طبقه بندی می شوند و همچنین سطح بالای آلودگی و تنوع مواد آلاینده موجود در این نوع فاضلاب ها و حجم زیاد آب مصرفی آنها، روش های متعددی برای تصفیه این نوع از فاضلاب ها پیشنهاد شده اند.
این فرآیندها شامل فیلتراسیون شنی، جذب سطحی، فرآیندهای بیولوژیکی می باشند. این روش ها به علت عدم توانایی در حذف کامل ذرات و امولسیون آب – روغن قابلیت تصفیه این نوع از فاضلاب ها را به نحو مطلوب ندارند.
علاوه بر این بخاطر کوچک بودن اکثر کارواش ها نوع فرآیند باید متناسب و همچنین هزینه های مربوطه باید مقرون به صرفه باشد. فرآیندهای الکتروشیمیایی در حال حاضر پس از سال ها مطالعه، تحقیق و بررسی توسط جمعی از فارغ التحصیلان دانشگاه های برتر کشور(دانشگاه صنعتی شریف، تهران ، شهید بهشتی و….) در شرکت شمیم شریف به تولید رسیده که نتایج آزمون آن بر روی پساب صنایع مختلف از جمله پساب کارواش ها بسیار مناسب بوده است و این روش توانسته است با حداقل مصرف برق و کمترین هزینه های جاری بسیاری از مشکلات موجود در پساب صنعتی صنایع مختلف را برطرف می کند.
بررسی مکانیسم های فرایند انعقاد الکتروشیمیایی
کاربرد فنآوری های الکتروشیمیایی در صنعت آب و فاضلاب بسیار متنوع می باشد. این تکنیک در موقعیت ها و صنایع مختلف در حذف دامنه وسیعی از آلاینده ها به کار گرفته شده است. از جمله موارد کاربرد این تکنیک در صنعت آب و فاضلاب می‌توان به تصفیه آب، شکستن امولسیون های چربی و نفت در آب، حذف مواد آلی طبیعی از آب، فلوئورزدایی، حذف ترکیبات سولفاته، تصفیه فاضلاب های شهری و رستوران، حذف فلزات سنگین، حذف آرسنیک، حذف ترکیبات فنلی، تصفیه فاضلاب صنایع لبنی و تولید چیپس، تصفیه فاضلاب صنایع تولید مخمر و خمیر ترش،تصفیه فاضلاب کارواش ها، تصفیه فاضلاب صنایع پرداخت فلزی، فاضلابهای رخشویخانه‌ها و صنایع نساجی و همچنین تصفیه فاضلابهای رادیواکتیو اشاره نمود. روش های الکتروشیمیایی شامل: الکتروکواگولاسیون، الکتروفلوکولاسیون و الکتروفلوتاسیون می باشد. روش الکتروشیمیایی الکتروکواگولاسیون عوامل ناپایدار کنندهای که باعث خنثی سازی لازم جهت جداسازی آلاینده ها می شود را تامین می نماید. الکتروفلوکولاسیون نیز تولیدکننده عواملی است که پلسازی ذرات یا انعقاد را به پیش می برند. الکتروفلوتاسیون روشی است که طی آن آلاینده هایی نظیر چربی و روغن با حباب های گاز که در سطح الکترود تشکیل شده اند (H2,O2) مورد حمله قرار گرفته و همراه با این حباب ها به سطح محلول منتقل می شوند. بدین ترتیب حذف آلاینده ها از سیستم با انجام کفاب گیری قابل حصول خواهد بود.
انعقاد و لخته سازی به روش الکتروشیمیایی توانسته است پارامترهای موجود در فاضلاب کارواش ها را به میزانی که در جدول زیر مشاهده می کنید کاهش دهد.
| پارامترهای اندازه گیری شده | (%)COD | (%)BOD | (%)TSS | (%)سرب | (%)دترجنت | (%)آهن |
| راندمان حذف |
۹۶/۸۷ |
۹۴/۲۱ | ۹۸/۲۳ | ۹۹/۴۳ | ۹۹/۸۸ | ۹۹/۶۷ |
نتایج نمونه تصفیه پساب کارواش به روش انعقاد الکتریکی:
| مواد آلوده کننده | تخلیهآبهای سطح mg/l | تخلیه به چاه های جاذب mg/l | مصارف کشاورزی و آبیاری mg/l |
|
BOD |
۵۰ | ۵۰ |
۱۰۰ |
|
COD |
۱۰۰ | ۱۰۰ | ۲۰۰ |
| TSS | ۶۰ | ۶۰ |
۱۰۰ |
|
روغن و چربی |
۱۰ | ۱۰ | ۱۰ |
| دترجنت | ۱/۵ | ۰/۵ |
۰/۵ |
|
رنگ |
۷۵ | ۷۵ | ۷۵ |
|
کدورت |
۵۰ | – | ۵۰ |
| pH | ۶/۵ – ۸/۵ |
۹-۵ |
۸/۵-۶ |
