سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

پایش فرآیند لجن فعال

بهره برداری از فرآیند لجن فعال نیازمن آشنایی با شاخص های دیداری و آزمایشگاهی است. شاخص های دیداری شامل آن دسته از نشانه هایی است که بدون استفاده از فنون آزمایشگاهی می توان به سلامت سیستم و کارکرد صحیح آن پی برد. شاخص های آزمایشگاهی ابزارهای اولیه ای هستند که بهره برداران را در پایش فرآیند کمک می کنند.

شاخص های دیداری (بصری):

بهره برداران می توانند از شاخصای دیداری زیر برای ارزیابی وضعیت تصفیه خانه استفاده کنند:

۱- رنگ: رنگ یکی از شاخص های مهم برای آگاهی از چگونگی وضعیت فرآیند لجن فعال است. رنگ فاضلاب مورد هوادهی (مایع مخلوط) در صورتی که قهوه ای شکلاتی (Brown to Golden Brown) باشد نشانه سالم بودن آن است. رنگ تیره و سیاه نشانه عدم هوادهی کام و بی هوازی بودن آن است.

 

رنگ قهوه ای شکلاتی نشانه لجن خوب

 

– رنگ یک فرآیند لجن فعال که خوب راهبری می شود باید قهوه ای شکلاتی باشد.

۲- بو: لجن فعال یا مایع مخلوط حوض هوادهی که سالم بوده و خوب کار کند باید بوی کپک زدگی بدهد. بطور کلی تصفیه خانه ای که خوب بهره برداری می شود نباید بو بدهد. لجن تیره و سیاه رنگ بوی گندیدگی و تخم مرغ گندیده می دهد که ناشی از آزاد شدن گاز هیدروژن سولفور است.

– مایع مخلوط باید بوی کپک زدگی بدهد.

۳- کف: کف سفید و ابر مانند و سبک نشانه سن کم لجن می باشد. در اینگونه موارد غلظت MLSS حوض هوادهی کم بوده و با افزایش سن لجن (کاهش دفع لجن) می توان آن را کنترل کرد (از خاموش کردن هواده ها در چنین حالتی باید خودداری کرد). اما کف ضخیم تیره نشانه سن بالای لجن می باشد، که با افزایش میزان لجن دفعی می توان آن را کنترل کرد. اشکال و رنگ های مختلف کف می تواند ناشی از ورود فاضلاب های صنعتی و یا تخلیه فاضلاب های حمل شده توسط تانکرها باشد. کف قهوه ای رنگ ممکن است ناشی از غالب شدن باکتری نوکاردیا در سیستم باشد.

 

کف سفید ابر مانند نشانه سن لجن کم و غلظت پایین MLSS

 

کف قهوه ای رنگ (احتمال وجود باکتری نوکاردیا)

 

– کف شاخصی از سن لجن می باشد. کف سفید ابر مانند ناشی از سن لجن کم و کف ضخیم تیره به دلیل سن لجن بالا است.

– کف قهوه ای رنگ ممکن است به دلیل غالب شدن باکتری نوکاردیا در سیستم باشد که هرچه سریعتر باید مورد بررسی قرار گیرد.

۴- جریان متلاطم: حوض هوادهی اختلاط کامل باید دارای یک الگوی یکنواخت تلاطم (پخش) در سرتاسر حوض باشد. تلاطم غیر یکنواخت ممکن است ناشی از گرفتگی سوراخهای نازل های هوادهی باشد و یا خرابی وسایل اختلاط و یا توزیع ضعیف جریان هوا باشد.

۵- حباب و لجن شناور: وجود حباب در سطح حوض های ته نشینی نشانه تجمع لجن در کف برای مدت طولانی است. در چنین شرایطی به دلیل غالب شدن شرایط بی هوازی گازهای متان، انیدرید کربنیک و هیدروژن سولفوره تولید گردد که به صورت حباب در سطح حوض مشاهده می شوند. در مواردی که سطح حوض تکه های لجن شناور مشاهده می شود که به این پدید رایزینگ می گویند. مهمترین علت آن دنیتریفیکاسیون می باشد که سبب آزاد شدن گاز N2 شده که سبب سبکتر شدن لجن از آب و شناور شدن آن در سطح حوض می گردد. برای بهبود چنین شرایطی کافی است زمان ماند لجن در کف حوض را به حداقل ممکن رسانید. افزایش لجن برگشتی و کاهش ارتفاع لجن تا حد ممکن از اقداماتی است که می توان برای رفع این مشکل انجام داد.

 

پدیده بالا آمدن لجن (Rising) در ته نشینی

 

۶- تشخیص سن لجن کم و زیاد: در سن لجن کم تانک هوادهی دارای کف ابر مانند سفید رنگ و مایع مخلوط رقیق می باشد. ته نشینی در تانک ثانویه ضعیف بوده و دارای DO پایین می باشد و لخته های پراکنده از سرریز حوض خارج می شوند. سن لجن معمولا زیر ۴ روز می باشد. نسبت F/M بالا می باشد. در سن لجن زیاد مایع مخلوط حوض هوادهی ظاهر چرمی شکل (قهوه ای رنگ) به همراه حباب های با ظاهر چرب دارد. ته نشینی در تانک ثانویه به سرعت انجام می شود اما لخته های سوزنی (Pin Floc) در سرریز حوض مشاهده می شود. سن لجن معمولا بالای ۱۲ روز بوده و نسبت F/M پایین می باشد.

 

لخته های سوزنی (Pin Floc) در سرریز خروجی ته نشینی ثانویه به دلیل سن لجن بالا

 

۷- لجن بالکینگ: وجود یک لایه سوپرنیتنت کاملا شفاف درست در بالای لجن قهوه ای یا سفید رنگ در حوض ته نشینی ثانویه. ارتفاع لایه لجن در ته نشینی ثانویه نزدیک به سطح حوض است. (توجه: این حالت تنها می تواند احتمال بالکینگ را تایید کند، برای تایید قطعی آن نیاز به آزمون های میکروسکوپی است.)

۸- غلظت بالای مواد جامد: ارتفاع بالای لجن ته نشین شده در ته نشینی ثانویه (High Clarifier Blanket) و خروج جامدات معلق از روی سرریز.

۹- باکتری های رشته ای نوکاردیا: کف ضخیم قهوه ای تیره بر روی حوض هوادهی و احتمالا بر روی تانک ته نشینی. (توجه: این حالت تنها می تواند احتمال نوکاردیا را تایید کند. برای تایید قطعی آن نیاز به آزمون های میکروسکوپی است.)

۱۰- Ashing: در این حالت ذرات به شکل خاکستر بر روی حوض ته نشینی ثانویه مشاهده می شوند. این ذرات شناور ممکن است سلول های مرده و یا ذرات لجن و گریس باشند. یکی از دلایل احتمالی این پدیده دنیتریفیکاسیون در حوض ته نشینی، F/M بسیار پایین (کمتر از ۰٫۰۵) و غلظت بالا و غیر طبیعی گریس می باشد. مشکل Ashing را می توان به صورت زیر برطرف کرد. در ابتدا ذرات جامداتی که در آزمایش ته نشینی مایع مخلوط شناور شده اند را به آرامی هم بزنید و مراحل زیر را ادامه دهید:

– اگر از جامدات شناور حباب هوا آزاد شود و سپس ته نشین شوند، این حالت نشانه دنیتریفیکاسیون می باشد.

– درصورتی که ذرات شناور ته نشین نشوند، مایع مخلوط بیش از اندازه اکسید شده است که دارای اشکال میکروارگانیسم های بالغ تر، میکروارگانیسم های پایین تر و سلول های مرده می باشد. این نوع از مایع مخلوط ممکن است به سرعت ته نشین شده اما به خوبی لخته نشده و ذرات زیادی باقی می گذارد. برخی از ذرات سلول های مرده که ته نشین نمی شوند بر روی سطح آب مشاهده می شوند، در صورتی که مشکل Ashing بر روی غلظت SS پساب اثر گذاشته و باعث افزایش آن گردد، می توان با افزایش میزان لجن دفعی (کمتر از ۱۰% در روز) باعث افزایش F/M و کم کردن MCRT (سن لجن) به مقدار بهینه شد.

در صورتی که جامدات شناور ته نشین نشوند ممکن است غلظت گریس در لجن بالا باشد. در این حالت باید آزمایش گریس را انجام داد. در صورتی که غلظت گریس از ۱۵% وزنی MLSS بیشتر باشد ممکن است یکی از مشکلات زیر باشد:

  •  راهبندهای کفاب حوض ته نشینی اولیه به دلیل بار هیدرولیکی بیش از حد و یا خرابی خوب عمل نکند.
  •  گریس ورودی به تصفیه خانه توسط مشترکین غیرمجاز (صنعتی، تانکری و…) زیاد می باشد.

 

پدیده Ashing در حوض ته نشینی ثانویه

 


منبع : سایت بهداشت محیط دات کام

تهیه کنندگان: دادمهر فائزی رازی و سید ناصرالدین کسایی – کارشناسان دفتر بهبود روشهای بهره برداری فاضلاب کشور

منابع:

۱- فرآیند لجن فعال، اصول اداره و بهره برداری؛ تالیف محمود اسدی ، ۱۳۶۷

۲- Operation of Wastewater Treatment Plant, WEF, MOP: 11, Sixth edition

۳- Activated Sludge Study Guide, WISCONSIN DEPARTMENT OF NATURAL RESOURCES , 1993














جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.



   

(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب مراجعه کنید)