کارخانههای تولید کننده مواد شیمیائی علامتهای استانداردی روی ظرفهای محتوی مواد شیمیائی نصب میکنند .این علامتها نشان میدهد این مواد چه خاصیتی دارند و چگونه باید با آنها کار کرد. کارخانه سازنده برای آشنائی با طرز کار و نگهداری مواد یک برچسب بنام برچسب ایمنی روی ظروف آنها میچسباند که این برچسب شامل سه علامت یا نشانه مخصوص میباشد.
علامت اول :
بصورت شکل ، با حروف و علامت خطر ، در چند نوع دیده میشود که هرکدام نشان دهنده خطر ویژهای است که از آن مادهشیمیائی ناشی میشود بعنوان مثال :
1-شکل با حرف E و علامت خطر نشان میدهد که این جسم در شرایط ویژه ای قابل انفجار میباشد (مانند دی کرومات آمونیوم ).
2-شکل با حرف O و علامت خطر ، نشان میدهد که این جسم قادر به اشتعال مواد سوختنیاست، مانند پراکسید سدیم و پرمنگنات پتاسیم که باید از تماس آنها با یکدیگر جلوگیری شود.
3-شکل با حرف F نشان میدهد که این جسم بهآسانی مشتعل میشود ، که این اشتعال ممکن است در چند حالت اتفاق بیافتد:
الف - موادی که خودبخود مشتعل میشوند .مانند فسفر که باید مانع تماس آن با هوا شد.
ب - گازهائی که بهآسانی مشتعل میشوند. مانند بوتان و پروپان که باید از مخلوط شدن آنها با هوا و تماس آنها با هوا جلوگیری کرد.
ج- موادی که در اثر ترکیب با آب ، گاز قابل اشتعال تولید میکنند مانند سدیم که باید از تماس آن با آب و رطوبت جلوگیری شود.
د-مایعاتی که قابل سوختن هستند نظیر بنزن و استون که نقطهاشتعال آنها پائین تر از C21 است. باید آنها را از شعله آتش ، گرما و جرقه دور نگه داشت .
4-شکل با حرف T ، نشان دهنده ماده بسیار سمی است ، که در اثر تنفس کردن ، یا مصرف بجای خوراکی، یا تماس با پوست بدن بهسلامتی انسان لطمه میزند و حتی باعث مرگ میشود مانند کلرور جیوه (HgCl2) که باید از هر نوع تماس آن با بدن جلوگیری کرده و در صورت بروز ناراحتی بلافاصله بهپزشک مراجعه نمود.
5-شکل با حرف Xn ، نشان دهنده جسمی است که برای بدن ضرر داشته و در صورت جذب در بدن حتی به مقدار بسیار کم ، بهسلامتی انسان لطمه میزند. از تماس آن با بدن و از تنفس بخار آن جلوگیری ، و در صورت تغییر حالت فورا به پزشک مراجعه شود.
6-شکل با حرف C ، نشان دهنده ماده سمی است که باعثسوزش پوست بدن میشود ، آن را قرمز میکند و موجب انهدام سلولهای بدن و از میان رفتن وسائل کار میشود .مانند اسید سولفوریک که بخار آن نباید تنفس شود و از هر نوع تماس با بدن ، چشم و لباس اجتناب شود.
7-شکل با حرف Xi ، نشان دهنده جسمی است که روی بدن ، بخصوص روی پوست ، چشم ، و دستگاه تنفسی ، اثر نامطلوب میگذارد، مانند محلول آمونیاک که از تنفس بخار آن و تماس آن با پوست و چشم بایستیخودداری شود.
علامت دوم :
خطر های ناشی از جسم یا ماده شیمیائی را نشان میدهد و بصورت گروهی از اعداد است که با حرف R شروع میشود (حرف R از واژه آلمانی RATSCHLAGE به معنای توصیه گرفتهشده است).
علامت سوم :
این علامت اشاره بهایمنی دارد و از گروهی از اعداد تشکیل شده است که حرف اول آن S میباشد (حرف S از واژه آلمانی SICHERHEIT بهمعنای ایمنی، گرفتهشده است ).
نکات ایمنی در آزمایشگاه :
1-افرادی که در آزمایشگاه کار میکنند باید تعلیم دیده و اطلاعات علمی را کسب کرده باشند
2-کارهای آزمایشگاهی را اکثرا در زیر هود باید انجام داد.
3-از تماس مواد با پوست بدن ، چشم ، دهان یا دستگاه تنفسی جلوگیری شود.
4-اگر مواد روی دست پاشیده شود، باید اول با یک پارچه خشک آنها را پاک کرد، بعد با آب سرد آنها را شست و بالاخره با آب گرم و صابون آنها را تمیزکرد.
5-اگر مواد به چشم پاشیده شوند، باید با آب آن را شستشو داده و فورا به پزشک مراجعه کرد.
6-اگر لباس با موادی که روی پوست اثر نامطلوب میگذارند آغشته شود، باید آن را فورا از تن بیرون آورد.