مقدمه
احداث تصفیه خانه فاضلاب پرکند آباد در سال ۱۳۷۵آغاز شده و در سال ۱۳۷۷ به بهره برداری رسیده است. طراحی این تصفیه خانه توسط واحد مهندسی دانشگاه صنعتی اصفهان بوده و پیمانکار ساخت آن شرکت سروآب مشهد می باشد. تصفیه فاضلاب مناطق شهری غرب مشهد از جمله مناطق آب و برق، هاشمیه، دانشجو و انتهای بلوار وکیل آباد و فاضلابهای صنعتی کارخانجات حاشیه جاده قدیم قوچان، به عهده این تصفیه خانه می باشد که پس از برطرف کردن تا حدود ۹۵% آلودگی فاضلابها، از پساب تصفیه شده برای مصارف کشاورزی استفاده می کنند. سیستم تصفیه فاضلاب در این تصفیه خانه، هوادهی پیشرفته می باشد. در حالی که تصفیه خانه اولنگ که در شرق شهر مشهد واقع شده و تصفیه فاضلاب مناطق عدل خمینی، ضد و اطراف حرم را به عهده دارد با سیستم متفاوت برکه تثبیت کار می کند( در مقایسه با سیستم هوادهی پیشرفته نیاز به مکان بیشتری داشته، با بوی بسیار بدی همراه است، در حالیکه نیاز به نیروی کار و مصرف انرژی کمتری دارد. )
مراحل مختلف تصفیه فاضلاب
در یک تقسیم بندی بر حسب نوع آلودگی می توان آلودگی ها را به سه دسته زیر تقسیم کرد که به ترتیب در مراحل مختلف تصفیه می شوند :
- مواد جامد شناور در سطح آب
- مواد جامد سنگین ته نشین شده در عمق
- مواد آلی محلول در آب
شایان ذکر است که دو مورد اول نیازی به تصفیه ندارند و تنها با قرار دادن صافی های بسیار ساده به راحتی می توان آنها را از جریان فاضلاب جدا نمود،ضمن آنکه به این نکته باید توجه داشت که در کلیه مراحل انجام شده در این تصفیه خانه، هیچ نوع ماده شیمیایی اضافی به آب اضافه نمی شود،بلکه فرایند تصفیه فاضلاب را تنها می توان در غالب مدیریت زمان بندی مراحل گذار آب درون تصفیه خانه بیان کرد. این زمانبندی بدین صورت است که فاضلاب به صورت تقریبی درحوضچه های هوادهی ۵ روز، در حوضچه های ته نشینی ۴ روز و در حوضچه های جلادهی ۲ روز باقی می ماند. مرحله تکمیلی و نهایی کلر زنی هم حدود ۱۲ ساعت به طول می انجامد. لذا کلیه فرایند تصفیه حدود ۱۱ روز به طول می انجامد.
مرحله اول
مرحله اول تصفیه همانطور که ذکر شد، جلوگیری از ورود ذرات جامد شناور به تصفیه خانه می باشد که در ابتدا توسط صافی و توری های مختلفی انجام می شود.در انتهای مرحله حذف ذرات جامد، به منظور اجرای مدیریت بهتر باید میزان حجم فاضلاب ورودی را محسبه کنیم که این امر توسط یک دبی سنج الکترونیکی که در ورودی تصفیه خانه نصب شده است، انجام می شود. نکته مهم در بررسی میزان فاضلاب ورودی آنست که با توجه به فاصله نسبتا زیاد تصفیه خانه از مرکز شهر، ورودی فاضلاب در هر لحظه بیانگر فاضلاب تولیدی در حدود ۶ ساعت قبل از زمان محاسبه می باشد.
مرحله دوم
پس از جداسازی ذرات جامد شناور،در سه قسمت عمده سایر امور برای تصفیه فاضلاب صورت می گیرد :
- حوضچه های هوادهی - حوضچه های ته نشینی - حوضچه های جلادهی
برای جداسازی مواد آلی محلول در فاضلاب از مهمترین خاصیت فاضلاب به نام ظرفیت خود پالایی استفاده می کنیم، بدین صورت که در دو قسمت مجزا میکرو ارگانیزم های هوازی و بی هوازی را مورد استفاده قرار می دهیم، به طوری که در مرحله اول در حوضچه های هوادهی که عمق آنها حدود ۵ متر می باشد، با توجه به ظرفیت غذایی بسیار بالای فاضلاب برای رشد میکرو ارگانیزم های هوازی و به کمک افزایش اکسیژن درون آب توسط توربین ها، شرایط رشد تصاعدی میکرو ارگانیزم های هوازی را فراهم می کنیم.
مرحله سوم
در مرحله سوم درحوضچه های ته نشینی که عمق آنها حدود ۵/۳ متر است، امور مهمی در جهت تصفیه فاضلاب انجام می شود که به ترتیب ذکر می شوند.
با توجه به ساکن شدن فاضلاب در این مرحله می توان مواد جامد سنگین که ته نشین می شوند را در این مرحله جدا کرد که اگر این امر با زمانبندی مناسب انجام شود، میزان تولید لجن با مقدار هضم آن برابر خواهد بود و نیاز به دفع هیچ ماده ای از تصفیه خانه نمی باشد و ضخامت لجن در عمق حوضچه ته نشینی همواره حدود ۶۰ سانتی متر به صورت نرمال باقی خواهد ماند.
با توجه به این خاصیت مایعات که در حالت سکون، گازهای محلول در خود را آزاد می کنند، از طرفی در این مرحله با توجه به اتمام مواد مغذی میکرو ارگانیزم های هوازی و آزاد شدن اکسیژن مصرفی آنها از طرف دیگر، میکرو ارگانیزم های هوازی به مرحله خودخوری می رسند و از یکدیگر به عنوان مواد غذایی استفاده می کنند، لذا باید دقت کرد که با مدیریت صحیح زمان از این امر جلوگیری شود تا در مرحله بعدی که با توجه به کمبود اکسیژن محل رشد میکرو ارگانیزم های بی هوازی می باشد بتوان از میکرو ارگانیزم های هوازی به عنوان مواد خوراکی میکرو ارگانیزم های بی هوازی استفاده کرد. پس از اتمام میکرو ارگانیزم های هوازی، میکرو ارگانیزم های بی هوازی غذای مورد نیاز خود را از درون ترکیبات شیمیایی و مواد آلی محلول در آب تامین می کنند که شامل ترکیبات بسیار سنگین دترجنتها و چربیهای باقی مانده در فاضلاب می باشد که این امر را می توان در تجزیه شدن این ترکیبات با آزاد شدن حباب گازهای بی ضرر در سطح حوضچه مشاهده کرد. با توجه به توالی مراحل تصفیه باید توجه کرد که تعجیل و تاخیر در انجام هر یک از مرحله ها، به ترتیب موجب ناتمام ماندن مرحله قبلی یا آغاز زود هنگام مرحله بعدی می شود.
مرحله چهارم
فاضلابی که در مرحله چهارم وارد حوضچه های جلا دهی می شود، دیگر عملا مواد آلی ندارد و تنها شامل باقی مانده میکرو ارگانیزم های هوازی و بی هوازی و پاتوژنها ( انواع باکتری و انگلهای بیماری زا ) می باشند. با توجه به عمق کم این حوضچه ها، در طول دو روز تابش آفتاب به عمق این حوضچه ها، اغلب مواد باقی مانده از بین می روند. با این حال اندک مواد باقی مانده و چربیهای بسیار سنگین مانند گریس ها و ژلاتین ها که در مراحل قبلی تجزیه نشده اند، در مرحله آخر، توسط اکسید کننده قوی به نام کلر تجزیه شیمیایی می شوند و در نهایت پس از گذشت حدود ۱۱ روز آبی با تصفیه حدود ۹۵% با حداکثر ۲۰% ضایعات بر اثر تبخیر، نشت حوضچه ها و ... از تصفیه خانه خارج می شود.
تاریخ بازدید : ۱۲/۴/۸۵
منبع : http://www.abangah.net