سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

برگه‌ها

آمار : 21893960 بازدید Powered by Blogsky

نکاتی در مورد آزبست

آز بست که به پنبه نسوز یا آمیانت معروف است، اصطلاحی کلی است که برای چندین نوع مختلف سیلیکات معدنی به کار می رود. و آزبستوز به فیبروز پارانشیم ریه اطلاق می شود که ناشی از تماس استنشاقی با رشته های آزبست است.

انواع آزبست
۱- سر پنتین۲- آمفیبول

گروه آمفیبول شامل:

۱٫کروسیدولیت(آزبست آبی)۲٫آموزیت(آزبست قهوه ای)۳٫آنتوفیلیت۴٫ترمولیت۵٫اکتینولیت

همه گیری شناسی

آزبست در طی قرن گذشته به طور گسترده در جهان مورد استفاده قرار گرفته است و مصرف آن در کشورهای در حال توسعه رو به افزایش بوده است. این ماده به علت مقاومت محیطی نسبت به سائیدگی، نسوز بودن و رشته ای بودن و تثبیت شیمیایی، بسیار مقرون به صرفه بوده و مصرف زیادی دارد.

موارد مواجهه با
رشته های آسبست

۱٫ معادن۲٫ آسیاب ها۳٫ کارخانه های تولید کننده۴٫ نساجی رشته های آزبست۵٫ کارگران ساختمانی۶٫ لوله کش ها۷٫ سازندگان دیگهای بخار۸٫ جوشکاران۹٫ ساخت لباسهای ایمنی۱۰٫ انواع مختلف فیلتر ها۱۱٫ سیمان و آجر کف اتاق۱۲٫ پتوهای خاموش کننده آتش۱۳٫ لنت ترمز و کلاچ ماشین.

تعریف آزبستوز

آزبستوز عبارت است از التهاب ریه ها به علت استنشاق ذرات آزبست . این یک اختلال مزمن است اما مسری نیست . آزبستوز ممکن است منجر به سرطان ریه شود (خطر بروز با سیگار کشیدن بسیار بیشتر می شود). مردان بالای ۴۰ سالی که در معرض ذرات آزبست بوده اند با احتمال بیشتری دچار این بیماری می شوند. آزبستوز شاید مهمترین بیماری ریوی ناشی از کار باشد.

معمولاً قبل از انکه بیماری بروز کند، بیمار دست کم ۱۰ تا ۱۵ سال سابقه مواجهه متوسط یا شدید را با آسبست داشته است.در بیش از ۷۰% کارگران عایق کار که مواجهه قبلی داشته اند، بعد از ۲۰ الی ۳۰ سال مواجهه، اختلال در گرافی قفسه سینه مشاهده شده است. تماس مختصر به مدت یک سال یا کمتر ممکن است بعد از ۲۰ تا ۳۰ سال شواهدی منطبق بر آزبستوز یا بیماری پلور بدست

سبب شناسی

هر قدر رشته های آسبست کوچکتر باشند،احتمال ایجاد بیماری بیشتر است.این رشته ها علیرغم طول زیاد
قادر به نفوذ به اعماق ریه می باشند.عامل فیزیکی که سبب محدود کردن نفوذ به اعماق ریه می شود، قطر رشته هاست و به طول آنها ارتباطی ندارد.
بیماری زایی
تاکنون مکانیسم دقیق ایجاد بیماری شناخته نشده است.اختلال در
کلیئرانس ذرات اسبست و در نتیجه احتباس آن به عنوان یک عامل عمده
تعیین کننده در ایجاد ازبستوز شناخته می شود.
یک فرضیه:
بیماری زایی ، ناشی ازآزاد شدن اهسته اسید سالیسیلیک یا یک واکنش
ایمنولوژیک که از ذرات پوشیده شده با پروتئین تشکیل شده و
به عنوان آنتی ژن عمل می کند، می باشد.
یک فرضیه دیگر:
فاگوسیتوز (بیگانه خواری) ناکامل رشته های آسبست که احتمالاً سبب آزاد شدن آنزیمهای لیزوزومی از ماکروفاژها می شود در ایجاد بیماری دخیل است.

آسیب شناسی
رشته های آسبست درمحل دو شاخه شدن مجاری آلوئولی نزدیک به برونشیول های انتهایی رسوب میکند.این رشته ها توسط ماکروفاژها برداشته شده و از طریق سیستم موکوسیلیاری و سلولهای اپتیلیال تیپ Iکه مسئول حمل رشته ها با غشاء پایه و بعد از آن به فیبرو بلاست ها و ماکروفاژهای انترستیشیل میباشند، خارج میشوند.
برداشت رشته های آسبست توسط فیبرو بلاست ها موجب پرولیفراسیون سلولی و افزایش تولید کلاژن می گردد.
رادیو گرافی قفسه سینه
شایع ترین اختلالات موجود در گرافی قفسه سینه پلاکها و ضخیم شدن پلور میباشد. پلاکهای پلور معمولاً دو طرفه میباشد و به صورت ضخیم شده در گرافی مشخص میشود . تشخیص رادیولوژیک آزبستوز به وجود لکه های نامنظم یا خطی بستگی دارد که معمولاً ابتدا در نواحی تحتانی ریه جلب توجه کرده و بعداً به موازات پیشرفت بیماری به سمت لوبهای میانی و فوقانی ریه گسترش می یابد.

ضخیم شدگی پرده پلور یکی از نشانه های مشخص آزبستوز است که در گرافی قفسه سینه به خوبی نمایان است. حساس ترین تست برای تشخیص آزبستوزHRCT می باشد.

هر تست یک حساسیت دارد و یک ویژگی.
حساسیت: درصد بیماران واقعی را نشان می دهد.
ویژگی: درصد سالم های واقعی را نشان می دهد.
علایم شایع
علایم اولیه :
تنگی نفس
سرفه ای که یا بدون خلط است یا خلط کمی دارد.
احساس کسالت عمومی
علایم بعدی :
نامنظمی خواب
بی اشتهایی
درد قفسه سینه
خشونت صدا
سرفه خونی
علایم نارسایی احتقانی قلب
آبی شدن ناخن ها
علل
مواجهه طولانی مدت با ذرات ریر آزبست به هنگام کار یا از منابع دیگر. قسمت محیطی ریه ها در اثر فیبرهای آزبست دچار آزردگی می شوند، که نهایتاً التهاب ، ضخیم شدگی و تشکیل بافت جوشگاهی در بافت ریوی (فیبروز ریوی ) را به دنبال خواهد داشت . امکان دارد تا ۲۰ سال از زمان مواجهه با آزبست بگذرد و سپس علایم بیماری ظاهر شوند.
عوامل افزایش دهنده خطر
مشاغلی که در ارتباط با آزبست هستند.
تغذیه نامناسب
سیگار کشیدن
سوء در مصرف الکل

تظاهرات بالینی
شایع ترین شکایت اولیه بیماران مبتلا به آزبستوز، تنگی نفس در هنگام فعالیت و سرفه بدون خلط تحریکی است. با پیشرفت بیماری شدت این علائم افزایش یافته و ممکن است سرفه ها همراه با خلط موکوپورلانت باشد.فیبروز پلور ممکن است به قدری وسیع باشد که موجب تنگی نفس شدید و حتی مرگ بیمار گردد.
بررسی عملکرد ریه
اولین تاثیر آسبست معمولا بر روی راههای هوایی کوچک می باشد.
FVC کاهش می یابد
TLC کاهش می یابد
نسبت FEV1/FVC ثابت می ماند.

تشخیص
تشخیص زمانی با اطمینان میباشد که موارد زیر رعایت شود:
سابقه مواجهه قابل ملاحظه با آسبست
شواهد رادیو گرافیک، بالینی و فیزیولوژیک
عدم وجود بیماری دیگر با علائم مشابه
پلاکهای پلور نشانه محکمی برای مواجهه با
آسبست در گذشته است.
شمارش ظاهری اجسام آسبست لازم است.

پیشگیری

اصل مهم در پیشگیری، کنترل گرد وغبار است
اولین روش پیشگیری از بروز ازبستوز جایگزینی است.
بعنوان مثال فایبر گلاسSlag      woolیاRock wool
موارد دیگرجهت پیشگیری:
جلوگیری از تولید و یا انتشار ذرات در محیط کار، مفید است.
•   استفاده از سیستم بسته
•   جدا کردن
•   استفاده از تهویه موضعی و عمومی
•   مرطوب کرذن مواد
•   استفاده از کیسه های غیر قابل نفوذ برای حمل مواد آسبستی
•   در نهایت استفاده از PPE نظیر رسپیراتور و ماسک
مراقبت پزشکی
برنامه پایش سلامتی
مشتمل بر:
معاینات قبل از استخدام
معاینات دوره ای
معاینات پزشکی مرتبط با قطع کار می باشد.
معاینات پزشکی
معاینه بالینی
گرافی قفسه سینه
اسپیرومتری
سایر معاینات مناسب با وضعیت موجود
یکی از دستور العملهای گرافی سینه برای افراد آسبست کار
•   کمتر از ۱۲سال مواجهه با آسبست هر ۳ سال یکبار گرافی    سینه
بین ۱۲ تا ۲۰ سال مواجهه هر ۲ سال یکبار گرافی
بیش از ۲۰ سال مواجهه سالیانه یکبار گرافی قفسه سینه
به هنگام قرار گرفتن در معرض آزبست ، از ماسک حفاظتی مناسب یا هودی که با هوای آزاد ارتباط دارد استفاده کنید.
اقدامات توصیه شده در رابطه با مهار غبارهای آزبست را به کار بندید.
سیگار نکشید.
یک برنامه منظم ورزشی داشته باشید تا سلامت قلبی ـ تنفسی شما حفظ شود.
برای کارگرانی که در صنایع آزبست کار می کنند باید به طور منظم عکس برداری با اشعه ایکس انجام شود تا هرگونه سایه غیرطبیعی در ریه ها شناسایی شود. اگر در عکس مشکلی بود، فرد باید کار با آزبست را رها کند حتی اگر علامتی وجود نداشته باشد.
عواقب مورد انتظار
این بیماری در حال حاضر غیرقابل علاج است . اما علایم را می توان تخفیف داد یا تحت کنترل در آورد.
تحقیقات علمی درباره علل و درمان این بیماری ادامه دارد. بنابراین امید می رود درمان های رو به روز مؤثری ابداع شوند و نهایتاً بتوان این بیماری را معالجه نمود.
عوارض احتمالی
بیماری سل
نارسایی قلبی به علت بیماری ریوی
روی هم خوابیدن بافت ریوی
جمع شدن مایع در فضای جنب (اطراف ریه ها)
درمان

اصول کلی
سیگار کشیدن را متوقف کنید.
در صورت بروز هرگونه عفونت تنفسی ، حتی سرماخوردگی ، به پزشک مراجعه کنید.
اگر بیماری پیشرفته باشد، به فکر نقل مکان به یک جای گرم و خشک باشید.
فیزیوتراپی تنفسی و یادگیری روش های آن
روش های تخلیه نایژه ای را فرا گیرید و به کار بندید.
از دستگاه بخور خنک برای نرم کردن ترشحات نایژه ای استفاده کنید تا این ترشحات راحت تر تخلیه شوند.
واکسیناسیون آنفلوانزا و پنوموکک (ذات الریه ) را به روز نگاه دارید.
از افرادی که دچار عفونت هستند دوری کنید.
داروها
آنتی بیوتیک برای عفونت
گشادکننده نایژه (استنشاقی یا خوراکی ) همراه با استنشاق درمانی برای باز کردن لوله های نایژه ای تا حداکثر ممکن
برای رفع ناراحتی خفیف می توان از داروهایی مثل استامینوفن استفاده نمود.
امکان دارد اکسیژن ضروری شود.
فعالیت
در صورت وجود عفونت ، در رختخواب استراحت کنید.
پس از آغاز درمان ، با رو به بهبود گذاشتن علایم فعالیت های عادی خود را از سر گیرید.
برای حفظ ظرفیت ریه باید ورزش منظم به هر شکلی که قابل تحمل باشد انجام داد.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمی شود.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم آزبستوز را دارید.
اگر یکی از موارد زیر هنگام درمان رخ دهد:
ـ بالا رفتن درجه حرارت بدن تا ۳/۳۸ درجه سانتیگراد با بالاتر
ـ افزایش درد قفسه سینه یا تنگی نفس
ـ وجود خون در خلط
ـ کاهش فزاینده وزن
اگر دچار علایم جدید و غیر قابل کنترل شده اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند