کرومات را در آب بصورت CrO4-2 نشان داده می شود و بر حسب ppm اندازه گیری می شود.
نقش کرومات در صنعت:
وقتی
کرومات به سیستم خنک کن صنعتی تزریق می شود ، یک لایه نازک (فیلم ) روی
فلز خنک کن تشکیل می دهد که از خوردگی آندی جلوگیری می کند . یعنی اجازه
نمی دهد فلز تمایل به اکسید داشته باشد.
در
سیستمهائی که غلظت کلرور بالاست کرومات اضافه می کنند . هرچه میزان کلرور
بالا باشد مقدار کرومات اضافه شده باید بیشتر باشد . در واقع کرومات یک
محافظ خوبی برای جلوگیری از خوردگی در آبهای شور است .
در
بعضی از سیستمها از کرومات و فسفات استفاده می شود . فسفات برای جلوگیری
از تشکیل و ته نشین شدن رسوب و کرومات برای جلوگیری از خوردگی می باشد .
نسبت کرومات و فسفات بستگس به PH محلول دارد . اگر PH قلیائی باشد ، مقدار
فسفات بیشتر است .
کرومات در ظرفیت 6 از خوردگی جلوگیری می کند و Cr+3 تاثیری ندارد . بنابراین CrO4-2 و Cr2O7-2 می تواند از خوردگی جلوگیری کنند .
در ضد یخ کرومات وجود دارد که از خوردگی جلوگیری می کند .
روشهای اندازه گیری کرومات:
رنگ سنجی بادی فنیل کاربازید : زمانی از این روش استفاده می کنند که غلظت کرومات در نمونه از 10ppm کمتر باشد .
روش یدومتری : زمانی از این روش استفاده می شود که غلظت کرومات در نمونه بین ppm 10-100 باشد.
روش یدومتری :
کرومات
با محلول یدور پتاسیم (KI )ایجاد I2 (رنگ قرمز قهوه ای) می کند . ید آزاد
شده را با تیو سولفات سدیم (Na2S2O3 ) در مجاورت چسب نشاسته تیتر می کنند
تا رنگ آبی از بین رفته و محلول بی رنگ شودسپس با استفاده از حجم تیو
سولفات سدیم مصرفی غلظت کرومات مصرفی نمونه را تعیین می کنند
مزاحمت روش یدومتری :
نیتریت
در این روش مزاحم است که برای رفع مزاحمت آن از اسید سولفانیلیک استفاده
می کنند که نیتریت را بلوکه می کند تا وارد واکنش نشود.
محاسبات:
CrO42-+8H+ + 3e- → Cr3+ + 4H2O
2I- → I2 + 2e-
2CrO42-+16H+ + 6e- → 2Cr3+ + 8H2O
6I- → 3I2+ 6e-
2CrO42++16H+ + 6I- → 2Cr3+ +3I2 +2H2O
بنابراین:
(1) 2CrO42- = 3I2
I2 +2e- → 2I-
2S2O32- → S4O62- +2e-
2S2O32-+I2 → S4O62- +2I-
یا :
2Na2S2O3+I2 → Na2S4O6 +2NaI
بنابراین:
(2) I2 Ξ 2Na2S2O3
از رابطه 1و2 داریم:
2CrO42- Ξ 3I2 Ξ 6Na2S2O3
اگر نرمالیته تیوسولفات سدیم 0.01 نرمال و حجم نمونه 50 میلی لیتر باشد غلظت کرومات برحسب ppm برابر است با :
ppm CrO42-=V Na2S2O3 (ml) × 7.73
منبع
کتاب شیمی آب تالیف دکتر دانشور
دستورالعمل آزمایشات آب تالیف خانم مهندس ریاحی
کتاب تصفیه آبهای صنعتی تالیف مهندس مرتضی حسینیان
کتاب آب شناسی تالیف دکتر غفوری و مرتضوی
کتاب مبانی شیمی تجزیه تالیف اسگوگ , وست
جهت اطلاع از مطالب به روز سایت به کانالهای ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید.