سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

برگه‌ها

آمار : 21894330 بازدید Powered by Blogsky

قارچ ها و آب و فاضلاب و روشهای تشخیص

قارچ ها یوکاریوتهای (دارای هسته ی مشخص) هتروتروف غیر فتوسنتتیک هستند که در دسته ی گیاهان قرار می گیرند. این ارگانیسم ها در شرایط هوازی رشد نموده و انرژی مورد نیاز خود را از اکسیداسیون مواد آلی تامین می کنند تولید مثل آنها به صورت جنسی یا غیر جنسی با تشکیل اسپور، جوانه زدن و تقسیم سلولی می باشد قارچ ها به سه دسته ی 1- مخمرها 2- کپک ها و 3- شبه مخمرها تقسیم می شوند.

مخمرها قارچ های فاقد رشته هستند و به همین دلیل تک سلولی می باشند و به وسیله ی جوانه زدن تکثیر می یابند. مخمرها در کارخانجات تخمیر صنعتی، نانوایی ها، کارخانجات تقطیر و آبجوسازی به کار می روند. این ارگانیسم ها تحت شرایط بی هوازی قند را متابولیزه کرده، تولید الکل و به میزان کمی تولید سلول جدید می کنند. تحت شرایط هوازی تولید سلول جدید بیشتر بوده و الکل تولید نمی شود. کلنی مخمرها خامه ای و یا بلغمی با قوام بسیار نرم است. کپک ها قارچ های رشته ای هستند که از نظر ساختمان و رشدشان مشابه گیاهان عالی می باشند آنها غیر فتوسننتیک، چندسلولی، هتروتروف، هوازی هستند. کپک ها تولید واحدهای ساختمانی به نام هایفا می کنند (Thall یا Hypha) که با تجمع آنها جرم رشته ای تشکیل می گردد که به آن مسیلیوم گفته می شود.

بهترین رشد کپک ها در محیط اسیدی با غلظت بالای قند می باشد. رشد غالبا روی سطح خارجی میوه های فاسد شده مشاهده می شود. کلنی های ایجاد شده توسط کپک ها به رنگ های مختلف سفید، آبی، سبز، خاکستری و بنفش می باشد. شبه مخمرهاسلولهای کروی هستند و پس از رشد با اتصال بسیار سست به سلول مادر متصل می شوند و در اثر پیدایش جوانه های بعدی زنجیره طولانی تشکیل می گردد، به همین خاطر به آنها مخمرهای دارای مسیلیوم کاذب گفته می شود.

2-6-محیطهای کشت برای جدا کردن قارچ ها:

غالب محیطهای کشت بدون در نظر گرفتن قدرت رشد و نمو یک قارچ به خصوص بکار می روند و به استثنای نمونه های مو، پوست و ناخن توصیه می شود که برای کشت سایر نمونه ها از پلیت استفاده شود.

اضافه نمودن آنتی بیوتیک های ضد میکروبی به محیطهای کشت قارچی از رشد و نمو بسیاری از عناصر جلوگیری می کند محیطهای کشت برای قارچ ها دو نوعند: 1- معمولی 2- اختصاصی

تعدادی از محیطهای کشت قارچ ها به قرار زیر است:

1- ساربورو دکستروز آگار ۲- سابورو دکستروز آگاز + کلرامفنیکل + سیکلو هگزامید ۳- محیط عصاره ی مغز و قلب ۴- محیط خوندار 5- محیط کورن میل آگار (C.M.A)

قارچ ها توانایی رشد در رطوبت کم را دارند. همچنین در مقابل PH پایین از خود مقاومت نشان می دهند. PH مناسب برای بیشتر گونه ها 6/5 می باشد و محدوده ی PH برای آنها بین 2 تا 9 است. قارچ ها نیاز به نیتروژن کمی دارند و تقریبا نیتروژن مورد نیاز آنها نصف باکتریهاست.

توانایی قارچ ها در زنده ماندن در PH پایین و در شرایط کمبود نیتروژن یک پارامتر مهم در تصفیه ی بیولوژیکی بعضی فاضلاب های صنعتی و همچنین در کمپوست کردن مواد آلی جامد است. یکی از مهمترین قارچ های غالب در صافی های چکنده قارچ های رشته ای هستند که در لجن فعال نیز دیده می شود. این قارچ ها در ایجاد پدیده حجیم شدن لجن، در زلال سازی های نهایی نقش مهمی ایفا می کنند. با توجه به اینکه قارچ ها در فاضلاب هایی با PH پایین و حاوی کربوهیدراتها رشد زیادی دارند. برای کنترل آنها می توان از یک قلیا برای بالا بردن PH ( مثل آمونیوم نیتروژن ) در این نوع فاضلابها استفاده کرد. شناسایی قارچ ها از سوی شکل کلنی و طریقه ی تقسیم آنها و مورفولوژی آنها صورت می گیرد. البته مخمرها را از سوی خواص فیزیولوژیکی آنها باید شناسایی کنیم. زیاد شدن تعداد قارچ ها در آب یا خاک نشان دهنده ی افزایش مواد آلی آب و یا خاک است. تاکنون بیشتر از 984 نوع قارچ آبزی شناسایی کرده اند که از این تعداد 133 گونه متعلق به Mastigomycotina ( قارچ هایی که زئوسپور تولید می کنند ) و 161 گونه متعلق به Ascomycotina که شامل تعدادی از قارچ های عالی می باشد. 18 گونه متعلق به Basidomycotina که شامل مخمرهای عالی است و 539 گونه متعلق به Deuteromycotina یا قارچ های ناقص می باشد. بیشتر آنهایی که زئوسپور تولید می کنند در آبهایی که کمی آلودگی دارند یا آلوده نیستند وجود دارند. در حالی که وجود کمتر از نیمی از گونه های دیگر نشان دهنده ی آلودگی آب می باشد ( البته وقتی که مقدار زیاد وجود داشته باشد ) در آزمایشگاه منشا یک کلنی قارچ را یک واحد تشکیل دهنده کلنی یا (CFU) می دانند چه این واحد از یک سلول زنده باشد و چه از چند سلول تشکیل شده باشد.

در زیر جهت شمارش قارچ ها به چند روش می پردازیم :

3-6-روش pour plate جهت قارچ ها:

مواد و وسایل مورد نیاز:

لوله های مخصوص جمع آوری نمونه – محیطهای Neopeptone Glucose rose یا czapek agar یا (yeast extract – malt extract – Glucose Agar) یا Diamalt Agar یا Neopepton – glucose Agar

ارلن مایر – لوله های آزمایش - پیپت - پوآر

روش آزمایش:

1- در یک ارلن مایر ml 250 استریل ml 135 آب مقطر استریل و ml 15 از نمونه اضافه می کنیم تا رقت 10/1 به دست آید . از مزور استریل برای اینها استفاده ی کنیم پس از آماده شدن نمونه ارلن را روی شیکر با 150 دور در دقیقه به مدت نیم ساعت قرار می دهیم سپس آن را در یک خرد کننده قرار می دهیم و در سرعت کم به مدت یک دقیقه یا سرعت زیاد به مدت 30 ثانیه دستگاه را روشن می کنیم. برای تهیه رقت های بیشتر می توانیم حدود ml5 از محلول 10/1 را به ml 45 آب مقطر استریل انتقال دهیم. برای آب چشمه دقت 10/1 کافی است در حالی که اگر نمونه برداری از آب های رسوبی باشد باید رقت 100/1 یا 1000/1 تهیه نمود.

2- 5 پلیت استریل برای هر رقت تهیه کرده و ml10 از محیط (Neopepton glucose agar) را در پلیت می ریزیم سپس ml1 از نمونه ی رقیق شده را به آن انتقال می دهیم و در جهات مختلف پلیت را می چرخانیم تا کاملا مخلوط شود ( به شکل 8) به این محیط ml 05/0 محلول آنتی بیوتیک نیز اضافه می کنیم و بعد اجازه می دهیم تا محیط جامد شود.

3- پلیت ها را در حرارت 20-24 c قرار داده بعد از 3 تا 7 روز کلنی ها را شمارش می کنیم.

4- شمارش کلنی ها کمیت قارچ موجود را به طور احتمالی تعیین می کند پلیت هایی که کلنی زیاد دارند دور می ریزیم و آنهایی که در حد 60-50 کلنی دارند شمارش می کنیم.

محیطی که حاوی رز بنگال است باعث ایجاد کلنی های مجزا می شود زیرا اجازه نمی دهد که کلنی ها رشد زیاد داشته یاشند اگر کلنی های مجزا را نمی توانیم شناسایی کنیم باید از سیم نازک نیکروم استفاده کنیم و کلنی ها را به محیط Neopeptone Glucose Agar انتقال می دهیم. اگر 5 پلیت را شمارش کنیم تعداد کلنی ها را بخش بر 5 و ضرب در ضریب رقت می کنیم تا کلنی های موجود تعداد آنها در ml1 از نمونه به دست آید برای نمونه های جامد و نیمه جامد تعداد کلنی های قارچ را در یک گرم نمونه حساب می کنیم. با تعیین وزن خشک نمونه نیز می توان مقدار قارچ موجود را تعیین کرد.

4-6- روش Spread Plate :

محیط کشتهای مورد استفاده برای این روش علاوه بر محیط های کشت قبلی محیطهای

Aureomycin Rose Bengal Glucose peptone Agar:(ARGPA)

Streptomycin Terramyein Male Extract Agar : (STMEA) می باشد.

1-همانند روش قبل در یک ارلن مایر ml250 استریل ml 135 آب مقطر استریل و ml15 از نمونه اضافه می کنیم تا دقت 10/1 به دست اید و برای نمونه های چشمه رقت 10/1 و نمونه های چشمه رقت های 100/1 و 1000/1 تهیه می کنیم.

2- پلیت ها را برای گرفتن رطوبت آنها به مدت 1 تا 5/1 ساعت زیر Laminar flow head در حالی که درب آنها را برداشته ایم قرار می دهیم ( باید 5 پلیت برای هر نمونه رقت داشته باشیم ) ml 1 از نمونه ی رقیق شده را به محیط کشت انتقال می دهیم و با لوله های L شکل (spreader) به طور یکنواخت آن را در محیط کشت پخش می کنیم.

3-بعد از تلقیح اجازه می دهیم محیط کشت خشک شود و سپس آن را وارونه در درجه حرارت c20 به مدت 5 الی 7 روز قرار می دهیم.

4-برای شمارش از کلنی کانتر استفاده می کنیم و تمامی کلنی ها را می شماریم کلنی هایی که رشد ضعیف دارند ممکن است تا 7 روز طول بکشد تا کلنی ظاهر شود . تعداد مناسب کلنی ها 100 عدد خواهد بود (cfu/ 100 ml) اگر سه یا تعداد بیشتر پلیت داشته باشیم تعداد متوسط کلنی ها را به دست آورده و سپس در ضریب رقت ضرب می کنیم اگر هیچ کلنی رشد نکرد تعداد آنها در رقت زیاد کمتر از یک خواهد بود و اگر تعداد آنها بیش از 150 بود باید به صورت T.N.T.C گزارش شود ( Too Numerous To Count)