سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط
سایت بهداشت محیط ایران

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

راهنمای احداث اردوگاههای موقت در شرایط اضطراری(شماره۲)

تأمین آب

یکی از ضروریات کار ، تهیه مقدار کافی آب سالم است و این امر وظیفه تیمهای امدادی بهداشتی است که کوشش نمایند چنین آبی تهیه و در دسترس گذارده شود ،که این مهم از شرح وظایف سازمان آب و نظارت به امور بهداشتی آن از وظایف شبکه بهداشت و درمان منطقه خواهد بود .

اقدامات اضطراری فاضلاب

اقدامات قابل اجرا در این موارد عبارتند از :

1) تعمیر سریع مجاری فاضلاب با ترتیبات موقتی برای لوله فرعی قسمتهای صدمه دیده .

2) تمیز کردن و شستشوی مجاری مسدود شده فاضلاب .

3) خارج کردن آب از تلمبه خانه و تأسیسات تصفیه .

4) دور زدن تأسیسات تصفیه فاضلاب ( به خصوص هنگام سیل که رقیق شدن زیاد فاضلاب این کار را مجاز می کند ) .

5) کشیدن لجن به محلی برای دفن یا به تأسیسات فاضلاب دیگر در نواحی مجاور.

6) به کار بردن مواد گندزدایی قوی در مجاری فاضلاب برای جلوگیری از پخش موجودات مولد بیماری و ایجاد پوششی بر بوی ناشی از سیلاب و فاضلابی که در نتیجه شکستن لوله ها بیرون زده است .

7) تهیه تأسیسات موقتی .

عموما ً هر نوع تعمیرات در خطوط فاضلاب که در وضع اضطراری انجام شود باید از نوع دائمی باشد . با این وجود گاه لازم است برای بازگرداندن ترافیک یک خیابان اصلی به حال عادی ، تعمیرات اضطراری باید از لوله های سیمانی – پنبه نسوز ( مانند ایرانیت ) ، آبگذرهای چوبی یا انواع دیگر لوله هایی که سریعا ً قابل اتصال باشند استفاده شود .

بسته به مدت زمانی که در نظر است سرپناه های موقتی یا اردوگاه ها مورد استفاده قرار گیرند ، باید انواع مختلف تسهیلات دفع مدفوع با مدت دوام متفاوت ایجاد کرد . که این مهم از شرح وظایف سازمان آب و فاضلاب و نظارت به امور بهداشتی آن از وظایف شبکه بهداشت و درمان منطقه خواهد بود .

دفع فضولات جامد

فضولات جامدی که باید دفع شوند ممکن است شامل زباله و فضولات حیوانی و لاشه حیوانات باشند .

بین دفع ناصحیح فضولات جامد و میزان وقوع بیماریهای منتقله از ناقلین ارتباطی وجود دارد . بنابراین باید پیش بینی لازم برای نگهداری صحیح ، جمع آوری و دفع زباله و فضولات حیوانی به عمل آید . لاشه ها باید هر چه زودتر دفع شوند اگر محل وقوع  قبلا ً شهر بوده و خدمات صحیح جمع آوری و دفع زباله داشته است ،

یا اگر منطقه نزدیک به محلی که دارای تشکیلات شهری است ، باشد  باید کوشش زیاد برای بازگردانیدن تشکیلات به حالت اولیه یا گسترش سازمان موجود به عمل آید . این مهم از وظایف شهرداری و نظارت به امور بهداشتی آن بعهده شبکه بهداشت و درمان منطقه میباشد.

 

بهداشت غذا

در جریان وقوع بلا انبارهای مواد غذایی ، فروشگاههای عمده و خرده فروشی مواد غذایی ، رستورانها و غیره اغلب خراب می شوند یا آسیب می بینند و این امر می تواند منجر به خراب و فاسد شدن مواد غذایی نگاهداری شده گردد . قطع برق به تأسیسات سردخانه ها ، کارخانه های یخسازی و کارگاههای تهیه مواد غذایی صدمه می زند و به این ترتیب باعث به هدر رفتن بیشتر مواد غذایی می شود.

این صدمات ممکن است منجر به کمبود حاد غذا گردد و تا زمانی که امر تأمین مواد غذایی به حال عادی برگردانده نشده ممکن است برای تغذیه اهالی بلا زده نیاز به کمک از خارج از منطقه بلا دیده باشد .

در شرایط اضطراری کنترل موثر کیفیت مواد غذایی مشکل می شود زیرا ممکن است خدمات آزمایشگاهی در دسترس نباشد و بازرسی مواد غذایی فقط بر پایه شکل ظاهری ، شرایط فیزیکی ، طعم و بوی ماده غذایی و با توجه به خصوصیات معمولی و کیفیت نگهداری انجام گیرد . برای تعیین اینکه آیا مواد غذایی دست نخورده و هنوز برای مصرف انسان مناسب هستند و یا اینکه صدمه خورده ولی برای بعضی مصارف از قبیل تغذیه حیوانات مناسب اند و یا اینکه کاملا ً فاسد شده و باید فورا ً به نحو بی خطری دفع شوند باید آزمایش دقیق به عمل آید . وضع ظروف محتوی مواد غذایی به خصوص آنهایی که از مواد فاسد شدنی و شکستنی از قبیل مقوا ، کاغذ ، پارچه و یا شیشه درست شده اند راهنمای مقدماتی این انتخاب خواهد بود . پس از آن باید آزمایشهای کاملتری انجام داد . از فروش غذاهای صدمه دیده باید جلوگیری کرد و به این منظور باید همکاری کامل عمده فروشان و توزیع کنندگان مواد غذایی را جلب نمود .

سیل در تخریب و آلودگی مواد غذایی نقش عمده ای دارد . آب سیل به همراه خود کثافات و جرمهای بیماری زا را از سطح خاک ، شبکه فاضلاب ، چاههای مستراح و طویله ها می آورد . به منظور پیشگیری از حصبه و سایر عفونتهای روده ای باید تمام مواد غذایی را که با آب سیل در تماس بوده و در قوطیهای کاملاً بسته فلزی قرار نداشته اند از بین برد . حتی مواد غذایی در ظرفهای شیشه ای و بطری مشکوک هستند ،زیرا آلودگی ممکن است از لای درز در شیشه فشاری یا پیچی نفوذ کند . قوطیهای فلزی سالم ولی آلوده را باید قبل از باز کردن پاک و ضدعفونی کرد .

مواد غذایی که از خارج منطقه بلا دیده توسط مقامات رسمی و جمعیتهای امدادی داوطلب فرستاده شده اند ، باید از منابع مطمئن تهیه و ارسال شده باشد و برای حصول اطمینان از اینکه در جریان حمل به منطقه ، فاسد نشده اند، مورد بازرسی قرار گیرند . بهتر است که اولین محموله این نوع مواد شامل جیره فردی غذاهای مختلف پخته در پوشش یا جعبه نفوذ ناپذیر در برابر آب باشد تا توزیع سریع و مصرف آنها در دوره ای که پخت و پز عادی و خدمات تغذیه عملی نیست ، ممکن باشد . ترکیب این جیره هادر مواقع اضطراری باید بر اساس غلظت ، ارزش غذایی ، طعم مناسب و دوام انتخاب شود .

 

بلافاصله پس از وقوع بلا ، غذاهای پخته شده در بسته های فردی و یا توسط واحد های سیار تغذیه توزیع می شود ولی باید هر چه زودتر برنامه های تغذیه در دو جهت تنظیم گردد :

الف) تأمین مواد غذایی برای کسانی که تسهیلات تهیه و پختن غذاهای خود را به ابتکار و مسئولیت خودشان دارند .

ب) ترتیب امکانات تغذیه جمعی توسط سازمانهای امدادی برای کسانی که چنین تسهیلاتی را در اختیار ندارند .

اقداماتی که امکان انجام آنها برای تأمین صحیح بهداشت غذا میسر است عبارتند از :

1) بازرسی کیفیت مواد غذایی وارد شده برای کشف فساد و آلودگی .

2) بازرسی کیفیت آب مرکز تهیه غذا .

3) مبارزه با حشرات و جوندگان در انبارها ، آشپزخانه ها و مراکز تغذیه .

4) تدارک برای انبار کردن صحیح و پختن غذا .

5) تدارک برای دفع صحیح فضولات مایع و جامد .

6) تدارک برای شستشو و گندزدایی ظروف .

7) نظارت بر تهیه غذا .

8) نظارت بر توزیع غذا .

9) نظارت بر نظارت ساختمانهایی که در آنها غذا تهیه و توزیع می شود .

10) مدیریت کارکنان مواد غذایی مشتمل بر معاینات بهداشتی و آموزش است .

ج) تأمین کارکنان به تعداد کافی و تهیه تسهیلات بهداشتی کافی .در بعضی محلها نظارت و توجه خاص مأمورین بهسازی ضرورت دارد و این محلها عبارتند از :

1) وسایل نقلیه ای که برای انتقال مواد غذایی به کار می روند .

2) انبارهای مواد غذایی

3) مراکز تغذیه جمعی و از آن جمله آشپزخانه ها

4) بیمارستانهای اضطراری

5) مراکز توزیع شیر

چند نکته مهم که در سازمان دادن مراکز تغذیه جمعی باید در نظر داشت در زیر ذکر شده است:

1) محل و تقسیم مراکز تغذیه جمعی صحرایی باید با مشورت مسئولین بهداشت انتخاب و تنظیم شود تا پیش بینی های صحیح جهت محافظتهای بهداشتی به عمل آید . در هر جا که امکان دارد باید ساختمانهای موجود از قبیل رستورانها ، تالار های غذاخوری هتلها ، تالارهای اجتماعات عمومی و مسجدها که وضع مناسبی برای حفظ استاندارد قابل قبول نظافت در تمام مواقع و جلوگیری از حشرات و جوندگان دارند ، مورد استفاده قرار گیرند. 

2) در ساختمانهای مربوط به تغذیه فقط باید آب آشامیدنی مورد استفاده قرار گیرد . در جایی که آب لوله کشی وجود ندارد باید آب را از مکان دیگری حمل و ذخیره کرد و به نحو بهداشتی مورد استفاده قرار دارد .

3) تعداد کافی دستشویی که کنار هر یک صابون ، برس ناخن و حوله پاکیزه باشد ، باید برای استفاده انحصاری کارگران مواد غذایی تأمین گردد .

4) برای شستشوی تمام ظرفهای پخت و پز غذا باید ظرفشوییهای جداگانه نصب شوند . قبل از شستشو باید چربی تکه های غذای چسبیده روی ظرفها را تراشیده و در ظرف اشغال خالی کرد .

5) تأسیسات مطمئن دفع مدفوع برای کارکنان مراکز تغذیه جمعی باید در همان نزدیکی تهیه شود ، با این فرض که مردمی که در مرکز غذاخوری جمعی غذا می خورند از تسهیلات عمومی استفاده می نمایند . دستشوییها و مستراحها باید همیشه و به بهترین وضع پاکیزه نگاه داشته شوند .

مبارزه با جانوران موذی

شرایطی که بلافاصله بعد از بلا ایجاد می شود باعث تکثیر تعداد حشرات و جوندگان می گردد . دلیل فوری این امر ممکن است توقف خدمات بهسازی از قبیل جمع آوری و دفع زباله و در نتیجه آن پیدایش مکانهای مناسب برای زاد و ولد سریع و نیز ایجاد مأمن برای جانوران موذی باشد . اسکان تعداد زیاد مردم در سرپناههای موقت در چنین شرایطی آنان را در معرض بیماریهای منتقله به وسیله حشرات و جوندگان قرار خواهد داد .

در سرپناههای موقتی ممکن است امکانات و تسهیلات نظافت فردی بی اندازه محدود باشد و حاملین بیماریهای عفونی و اشخاص آلوده به جانوران موذی ممکن است در تماس نزدیک با سایرین که عاری از عفونت هستند ، قرار بگیرند . این وضع ، که احتمالا ً با شرایط ابتدایی تأسیسات ، بهسازی و خدمات پیچیده تر می شود ، خطرات بالقوه ای ایجاد می کند که مستلزم توجه و اقدام است .

حرکت مردم به جای جدید اغلب آنان را در معرض حشرات و بیماریهایی از قبیل تیفوس ، مالاریا و طاعون قرار میدهد . مگس ، کک ، شپش ،  پشه ، کنه و جوندگان همگی ناقلین بیماریهایی هستند و سریعا ً در یک محیط کنترل نشده توسعه می یابند .

حشراتی که ایجاد ناراحتی ، مزاحمت و یا عفونت موضعی میکنند عبارتند از کک ها ، مایت ها ، پشه خاکیها ، پشه ها ، ساسها و سوسک ها . در بعضی مناطق قربانیان بلا در معرض نیش موجودات سمی از قبیل مارهای سمی و عنکبوت سمی قرار می گیرند .

گر چه این خطر فقط معدودی اشخاص را صدمه می زند ولی حمله این جانوران اثرات روانی ناراحت کننده بر کسانی دارد که به علت شرایط نامناسب مستعد بستری شده اند .

 

برنامه های کنترل ناقلین باید به نحوی طرح ریزی شوند که با دو حالت مشخص مقابله نمایند :

1) مرحله ابتدایی یا اضطراری بلافاصله بعد از وقوع بلا ، که در آن عملیات مبارزه فیزیکی یا شیمیایی باید بر مبارزه با حشرات موذی روی بدن اشخاص ، پوشاک ، رختخواب و سایر لوازم آنان و نیز حیوانات اهلی متمرکز شود . برای انجام این عملیات از همان ابتدا باید تیم های بهداشت محیط اضطراری آماده باشد .

2) دوره ای که حالت اضطراری فروکش می کند و عملیات مبارزه بر پایه بهداشت غذا ، دفع بی خطر فضولات از جمله زهکشی ، و نظافت عمومی و شخصی قرار می گیرد .

حمله مستقیم به حشرات و محلهای زاد و ولد و پناهگاههای آنها باید در تمام دوره پس از وقوع بلا ادامه پیدا کند .

خدمات کفن و دفن مردگان

تهیه مکان مناسب جهت این امر به عهده شهرداری و نظارت به خدمات کفن و دفن در شرایط اضطراری از وظایف شبکه بهداشت و درمان منطقه است .

لازم به ذکر است محل دفن مردگان بایستی در خلاف جهت باد غالب باشد .

 

در این راستا کارهایی که باید انجام شود مشتمل بر موارد ذیل هستند :

1) جابجا کردن : جابجایی سریع و بی سر و صدای جنازه ها ، به دور از چشم عموم ، نقش مهمی در حفظ روحیه مردم دارد .

2) سردخانه : این محل باید دارای 4 قسمت باشد :

 اتاق پذیرش ، اتاقک رؤیت جنازه ، محل نگهداری جنازه هایی که برای معاینه مناسب نیستند و اتاقی برای نگهداری پرونده ها و لوازم شخصی .

3) تأیید قانونی مرگ :

صدور گواهی فوت توسط پزشک

4) تعیین هویت مرده :

باید کوشش به عمل آید تا هویت مردگان تعیین شود و یا لااقل تمام اطلاعات ممکن کسب گردد .

5) تهیه گزارش رسمی مرگ :

باید کارت هویت به جنازه تهیه گردد و تمام اطلاعات در دفتر مخصوصی ثبت گردد .

6) دفن نهایی جنازه

7) پس دادن لوازم با ارزش :

باید لوازم مردگان را به نزدیکان فرد تحویل دهیم .

طراحی و نقشه اردوگاه

بعد از انتخاب محل اردوگاه باید کروکی زمین مورد نظر آماده گردد و سپس نسبت به شکل و پستی و بلندی آن محلی به عنوان مرکز اردوگاه انتخاب شود . مرکز اردوگاه باید مناسب ترین محل از لحاظ کنترل و تقسیم کمکها و محل آب باشد .

انواع الگوها یا طرحهایی که می توان برای یک اردوگاه در نظر گرفت به قرار زیر می باشند . طرح خطی ، طرح شبکه شطرنجی ، طرح اقماری .

1 . طرح خطی : در این طرح چادرها در همسایگی یکدیگر قرار گرفته و دارای معایب و مزایای به شرح زیر می باشد :

مزایای این الگوی اردوگاهی آن است که در بسیاری از مناطقی که فضای لازم جهت برپایی اردوگاه به اشکال دیگر وجود ندارد قابل استفاده است . ( چنین طرحهایی بخصوص در شهرها ، در خیابانها و مسیرهای اصلی جوابگو می باشند ) . همچنین از جمله مزایای طرح خطی آنست که در هیچ جای اردوگاه مرکز عمده ای که تراکم زا باشد وجود ندارد . در برپایی این الگو به شرایط اقلیمی ( باد و نور خورشید و ... ) بایستی توجه شود . به لحاظ برخورداری صحیح و مناسب از نور کافی ، بهداشت اردوگاه مطلوب تر از سایر طرحها است .

البته این الگوی اردوگاه خالی از عیب نیست . از جمله آنکه توسعه اردوگاه موجب فاصله گرفتن چادرها از یکدیگر می شود و همین امر باعث کاهش امنیت بازماندگان و عدم دسترسی مطلوب ایشان به فضاها و مراکز خدماتی است و عامل بروز معضلات و مشکلاتی در فعالیت امدادگران در توزیع خدماتی می گردد .

یکنواختی و نبود تنوع در دیدهای بصری به وجود آمده از این اردوگاهها می تواند تاثیر سویی بر روحیه بازماندگان گذارد .

نداشتن فضاهایی جهت تجمع در مرکز اردوگاه جهت ایجاد هویت و تعلق خاطری  در روحیه بازماندگان ، از دیگر معایب این طرحها می باشد .

در این طرح پیشنهاد می شود ، جهت ایجاد مراکز و نقاطی که بتواند فضای سکون و مکفی در مسیر پر رفت و آمد روبروی چادرها باشد ، چادرها در دو طرف خیابان به صورت شمالی جنوبی ، با توجه به حریم شخصی هر یک از چادرها و بهداشت اردوگاه برپا گردند .

 

2 . طرح شطرنجی : متداولترین طرح اردوگاهها تا بحال طرح شطرنجی بوده است .

در این طرح محوطه اردوگاه را باید خیابان خط کشی کرده و یا گچ ریزی کناره های آن را مشخص نمود. خیابانهای اصلی که به صورت متقاطع شمالی ، جنوبی ، شرقی و غربی و یا جهت دیگری که مناسب با وضع پستی و بلندی زمین باشد طراحی می شود عرض خیابانهای اصلی باید 6 – 12 متر باشد . این خیابانها شن ریزی شده و در صورت امکان کوبیده شود . این خیابانها باید به شکل زیر بوده و از وسط به طرف کناره ها شیب داشته باشد و جوی کنار جاده نسبت به حالت توپوگرافی زمین برای تخلیه آبهای جوی به طرف بیرون اردوگاه شیب داشته باشد . این خیابان از لحاظ زیرسازی باید مناسب رفت و آمد ماشین آلات کمک رسانی و امدادی ، آماده و از تجمع آب در محوطه خیابان جلوگیری شود .

انتهای یکی از این خیابانهای اصلی  بایدبه جاده اصلی مرتبط باشد و با در نظر گرفتن جاده اصلی ، خیابانها طراحی گردد . آبهای هرز از طریق جویهای کنار خیابانها باید به بیرون از اردوگاه تخلیه شود . این خیابانها نسبت به جهتی که دارند اسم گذاری می شوند مثل شمالی ، جنوبی و شرقی یا غربی .

بلوکهای جدا شده بوسیله خیابان کشی به شکل ش ، ش ( شمال شرقی ) و یا ش ، غ ( شمالی غربی ) اسم گذاری می شود . در مرکز اردوگاه و در یکی از بلوکهای سمت جاده اصلی اولین کمپ و چادر برای استفاده بعنوان چادر امدادی و درمانی برپا می شود . دومین چادر محل انبار و اسکان امدادگران و نیروهای کمک رسان خواهد بود . سومین چادر ، چادر مواد غذایی و آشپزخانه می باشد .

این سه چادر در مرکز اردوگاه باید برقرار گردد . همزمان با این سه محل ، نزدیک به در ورودی اردوگاه محل استقرار گروه بهداشت و واکسیناسیون برای رسیدگی بهداشتی سریع قبل از ورود حادثه دیدگان به محوطه اردوگاه می باشد.افرادی که از نظر بهداشتی و واکسیناسیون رسیدگی و موردی نداشته باشند کارت مخصوص بهداشت دریافت میدارند این افراد با این کارت میتوانند به چادر صدور کارت شناسائی مراجعه نمایند . افرادی که از نظر بهداشتی مشکوک شناخته شوند تا معاینات و آزمایشات دیگر در بخش قرنطینه نگهداری میشوند . اگر این افراد بعد از معاینات دقیق تر بیمار تشخیص داده شوند در صورت امکان به اولین بیمارستان مجهز اعزام و در غیر اینصورت در بخش قرنطینه نگهداری خواهند شد .

 

مزایای این الگو نیز عبارتند است :

- اجرای نسبتا ً ساده آن .

- نظم کلی حاکم بر اردوگاه .

- رعایت سلسله مراتب خیابانها و سهولت در انتخاب مسیرها .

- امکان گسترش طرح وجود دارد .

- تقسیم چادرها به بلوکهای مساوی و با شرایط یکسان .

- اشغال کمتر زمین .

 

معایب این الگو نیز آن هستند که طرح گسترده فاقد مرکزیت بوده و فقدان چنین فضایی در روان آسیب دیدگان اثری سوء دارد .

وجود پرسپکتیوها و منظرهای یکنواخت و کسل کننده .

قرار گیری توالتها در مسیرهای اصلی و دید چادرها به چنین فضاهایی .

نبود فضاهایی در هر یک از بلوکها جهت تجمع افراد و بازی کودکان .

روابط نامطلوب بصری بین هر یک از بلوکها و چادرها .

پیشنهاد می گردد که توالتها در مسیرهای فرعی قرار گیرد و جهت گیری اردوگاه در مقابل باد از گوشه اردوگاه باشد ، چون باید در صورتی که به داخل خیابان اصلی راه یابد ، وارد اردوگاه شود ولی اگر از گوشه به اردوگاه برخورد نماید ، و داخل  مسیر اصلی نشود جهت آن شکسته می شود و معضلات کمتری را ایجاد خواهد نمود . همچنین با خالی نمودن چهار چادر مرکزی به ایجاد هویت و فضایی عمومی و مرکزی ، در داخل اردوگاه ، کمک قابل توجهی خواهد شد .

شکل

با توجه به اینکه شکل اردوگاه در الگوی ارتباط افراد و دسترسی به خدمات نقش مهمی ایفا می نماید ، بر آن شدیم الگوی جدیدی با توجه به الگوی رفتاری ایرانی ارائه نماییم .

با توجه به اینکه بخش مهمی از تاریخ مجتمع های زیستی متوجه رفتار انسانی است الگو       بر مبنای سرپناههای موقت نیزبایدتا حدی از الگوههای سرپناههای دائمی شهری تا حدی تبعیت نماید . لذا از نظریه ( ارنست برگس ) به صورت الگوی کلی بهره برده ایم ، این الگو به عنوان نظریه متحدالمرکز ، شناخته شده است . الگوی ساخت شهر بر این اصل استوار است : توسعه و گسترش مجموعه از ناحیه مرکزی به اطراف ، خارج صورت گرفته و تعدادی مناطق متحدالمرکز را تشکیل می دهد .

این مناطق با ناحیه خدمات مرکزی شروع و با گسترش سکونتگاهها شکل می گیرد . در این طرح سعی شده است چیدمان قسمتهای مختلف اعم از سرویسهای بهداشتی ، سکوهای برداشت آب ، سکوهای شستشو ، ... با استانداردهای بهداشتی منطبق بوده و خدمات رسانی به ساکنین با حداقل مزاحمت انجام پذیرد ، به علاوه عرض خیابانها به گونه ای در نظر گرفته شده است تا خودروهای مربوطه به سهولت و طی مسیر مشخص در کمترین زمان خدمات خود را ارائه نمایند، قرار گیری چادرها در این طرح به گونه ایست که سعی نموده تا حداقل اشراف را داشته و آسایش بیشتری برای ساکنین ایجاد نماید ، مرکزی مشخص با در نظر گرفتن فضای کافی برای ایجاد سالن چند منظوره جهت سخنرانی ، نماز جماعت ، کلاسهای حمایت روانی و ... از دیگر ویژگیهای این طرح می باشد .

 

مزیت این الگو آن است که :

- دارای مرکزیتی مشخص است و اساس هویت و وحدت را با توجه به فرهنگ افراد برآورده می سازد و همین امر می تواند عاملی باشد تا در بهبود سلامت روان نقش مهمی ایفا نماید .

- قرار گیری سالن چند منظوره خصوصا ً جهت برگزاری نماز جماعت یااعیاد مذهبی در مرکز ، باعث تقویت پیوندهای فردی و جمعی افراد در اردوگاهها میگردد و تاثیر قابل توجهی در سازگاری افراد بحران زده با محیط دارد .

- طرح موجود سعی نموده تا حداکثر برابری در استفاده از امکانات و سرویسهای موجود برای تمام افراد اردوگاه را فراهم آید . این تغییرات می تواند تا حد چشمگیری در ارتقاء سطح بهداشت و کنترل بیماریهای واگیر در اردوگاه موثر واقع شود .

- طرح موجود سعی نموده تا تردد خودروها در اردوگاه ، از الگوی مشخصی برخوردار باشد و ترددهای وسایل نقلیه سبک و سنگین جهت سرویس دهی ( تأمین آب ، حمل زباله و ... ) حداقل مزاحمت برای افراد اردوگاه و حداکثر کارآیی را داشته باشد .

- در طرح موجود سعی شده به گونه ای چادرها قرار گیرند که حداقل دید را به سایر چادرها به وجود آورد .

- دیدهای بصری و پرسپکتیوهای ناظر متنوع تر شده و توالتها در معرض دید ساکنین قرار ندارد .

- عدم ارتباط بصری بین هر یک از بلوکها.

- دستیابی سریع ساکنین به راههای خروجی .

وجود فضاهایی در هر یک از بلوکها جهت تجمع افراد و بازی کودکان .

- سطلهای زباله در محلهای مناسبی جهت انتقال به خارج از اردوگاه قرار گرفته اند .

علاوه بر موارد یاد شده در طرح موجود الگوی کلی طراحی اردوگاه مدنظر قرار داده شده و در بسیاری از موارد استانداردهای آن تا حد امکان افزایش پیدا کرده است ، زیرا هر چه استانداردها به سمت مطلوب برود، سلامت و بهداشت جسمی و روانی افراد بیشتر تأمین می گردد و عوارض ثانویه حوادث و فجایع به حداقل ممکن می رسند .

دستگاهها  و سازمانهای ذیربط در اسکان اضطراری و حوزه وظایف آنها در زمان بروز حوادث غیرمترقبه و بلایای طبیعی و حتی بروز حالت بحران و جنگ در منطقه ای از کشور ، بسیاری از سازمانها و مراجع دولتی و مردمی موظف به حضور و ارائه خدمات هستند . همین حضور گسترده ، یک نیاز جدید را مطرح می سازد و آن هم هماهنگی بین نیروهای عمل کننده و مدیریت و هدایت صحیح ارگانهای امدادرسان خواهد بود . چه بسا همین حضور نیروهای کمک رسان و عدم هماهنگی صحیح در بین آنها ، خود به بحرانی جدید تبدیل شده ، نه تنها مسیر امداد مختل گشته است ، بلکه بعضا ً متوقف شده .

 

ارگانها و مراجع ذیربط که بایستی از پیش با هم به تعامل و هماهنگی رسیده باشند تا در روز بحران به بهترین نحو ارائه خدمت نمایند ، عبارتند از :

 

استانداری و فرمانداری منطقه : نظارت عالی بر حسن اجرای مراحل ایجاد اردوگاه ؛ ایجاد هماهنگی بین دستگاهها

سپاه پاسداران ( بخصوص نیروی مقاومت و بسیج جامعه پزشکی ) : ارائه پیشنهاد الگوی اسکان اضطراری ( اردوگاه اقماری )

بسیج جامعه مهندسی : مساعدت فنی در اجرای الگوی اسکان اقماری

گردانهای امداد و نجات و بسیج دانشجوئی و دانش آموزی : یاری و مساعدت در تامین نیروی انسانی آموزش دیده در ایجاد یک مجتمع زیستی و همکاری در مدیریت اردوگاه و امنیت آن .

دانشگاه علوم پزشکی : برنامه ریزی و نظارت بر بهداشت مواد غذایی و بهسازی اردوگاه ، برنامه ریزی و برپایی بیمارستان و درمانگاه صحرایی ،  تامین نیروهای کار آمد و نظارت بر آن ، برنامه ریزی و نظارت بر بهداشت آب و فاضلاب ، برنامه ریزی و نظارت بر دفع بهداشتی مواد زائد جامد ، برنامه ریزی و نظارت بر بهداشت هوا و پرتوها ، برنامه ریزی ، ارائه خدمات و نظارت بر امور بهداشتی، بلایای طبیعی ، پیشگیری و کنترل عوامل زیان آور فیزیکی ، پیشگیری و کنترل عوامل زیان آور شیمیایی ،نظارت بر معاینات ، غربالگری و واکسیناسیون .

جمعیت هلال احمر : تامین چادرهای امدادی ، تامین اقلام اولیه جهت ساکنین اردوگاه ( پتو ، موکت ، ظروف غذا ، کنسرو و ... )

سازمان آب و فاضلاب : ایجاد شبکه آب بهداشتی مورد نیاز ساکنین اردوگاه ، ایجاد زهکشی مناسب در اردوگاه ، ایجاد شبکه فاضلاب بهداشی مورد نیاز ساکنین اردوگاه .

شهرداری : ارائه زمین مناسب جهت ایجاد اردوگاه ، مسطح سازی و شیب بندی زمین اردوگاه ، برپایی سرویس های بهداشتی ( توالت ، حمام ) بر اساس الگو ، تامین سطلهای زباله، جمع آوری زباله اردوگاه و دفع بهداشتی آن ، تامین سطل های شن جهت کنترل حریق احتمالی ، برپائی ایستگاه آتش نشانی در مجاورت اردوگاه ، برپائی پارک کودک در مجاورت اردوگاه .

اداره برق : تامین برق جهت روشنایی اردوگاه ، تهیه و ذخیره سازی تجهیزات جهت برقراری برق اضطراری درمانگاهها و یا بیمارستانهای صحرایی و اردوگاه

وزارت راه و ترابری و وزارت جهاد کشاورزی : تامین ماشین آلات مورد نیاز جهت احداث اردوگاه ، ایجاد راههای مناسب در مبادی ورودی اردوگاه .

اداره مخابرات : ایجاد شبکه ارتباط ثابت و سیار جهت ساکنین اردوگاه

سازمان مدیریت و برنامه ریزی ، اقتصاد و دارائی : برآورد میزان هزینه ها و تامین اعتبارات مربوطه

سازمان بهزیستی : کمک به ایجاد در روابط حسنه اجتماعی در داخل اردوگاه ، تقویت روحیه عمومی مردم سانحه دیده با اعزام  مددکاران و کارشناسان روانی و اجتماعی به اردوگاه و کمک به اجرای برنامه های سرگرم کننده دسته جمعی ، تحت پوشش قرار دادن کودکان و زنان بی سرپرست .

نیروی انتظامی : برقراری امنیت اردوگاه .

سازمان بازرگانی : تامین ارزاق مورد نیاز ساکنین ا ردوگاه ، صدور دفترچه ارزاق جهت ساکنین .

سازمان حفاظت از محیط زیست : همکاری و هماهنگی با اعضای ستاد حوادث و سوانح جهت به حداقل رساندن آسیب به منابع طبیعی قابل دسترسی آسیب دیدگان سوانح .

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد