- هپاتیت ویروسی
هپاتیت های ویروسی از جمله عفونتهای انسانی هستند که بطور اولیه کبد را گرفتار
میکنند و یکی از عوامل مهم مرکز ومیر انسان در سطح جهان میباشند، هرساله حداقل یک
میلیون نفر از جمعیت جهان در اثر ابتلا ، به هپاتیت های ویروسی تلف می شوند در طی دهه
اخیر پیشرفتهای چشمگیری در زمینه پیشگیری ، درمان هپاتیت های ویروسی و بالاخص
استفاده بهینه از روشهای مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی حاصل شده است . در این مقاله
جمع بندی پیرامون تازه ترین اطلاعات موجود راجع به اپیدمیولوژی هپاتیت های ویروسی
در ایران و جهان و جدیدترین روشهای تشخیصی و درمانی هپاتیت های صورت گرفته است .
هپاتیتA:
این ویروس شیوع جهانی داشته و پیش بینی میشود سالیانه 1/4 میلیون نفر در جهان
مبتلا، شوند.در بررسی که توسط Center for disease control
and prevention (cdc) در سال 1997 انجام گرفت موارد علامت دار
هپاتیت a
در همان سال 90000 نفر ( شامل 100 مورد مرگ و میر ) و موارد بدون علامت 1800000
نفرتخمین زده شد :
هپاتیت A عمدتاً از طریق دهانی – مدفوعی منتقل شده و در مناطقی که دارای وضعیت اجتماعی – اقتصادی پایینی هستند شیوع بیشتری دارد . در اغلب موارد ابتلا ، به هپاتیت Aسابقه ای از تماس ( دهانی – مدفوعی ) با فرد مبتلا وجود دارد . تاکنون انتقال مادر به جنین گزارش نشده و انتقال ویروس از طریق خونی راه مهم و شایعی برای انتقال این ویورس نمی باشدOutbreak های این ویروس در افراد یک جامعه به علت آب آلوده نیز میتواند ایجاد شود
-انتقال ویروس هپاتیت A
1- تماس فرد با فرد
2- تماس های هموسکسوئل
3- تماس با آب با غذای آلوده
- غذاهای دریایی خانم یا کم پخته
- غذاهای آلوده شده توسط افراد آلوده که با غذا سرو کار دارند .
4- کارکنان مد کودک ها یا کودکستان ها
5- کارکنان مراکز سالمندان یا سایر مراکز عمومی
6- پرسنل نظامی
7- انتقال از طریق تزریق خون
8- انتقال از طریق مواد مخدر داخل وریدی
9- عدم وجود هرگونه عامل خطر شناخته شده
آمار های دهه گذشته نشان میدهد که اکثر کودکان کشورهای توسعه نیافته تا سن ده
سالگی با این ویروس آلودگی پیدا میکرده اند . اما پیش بینی میشود ، که به علت
بهبود وضعیت اقتصادی و معشیتی در کشورهای در حال توسعه درصد آلودگی در کودکان در
سالهای آینده روبه کاهش گذارده و درصد بیشتری از بالغین فاقد آنتی بادی محافظتی بر
علیه این ویروس باشند .
مطالعات اپیدمیولوژیک در سال 1372 در کشورمان نشان داده که آنتی بادی بر علیه
ویروس هپاتیت A
در خون بیش از 95% افراد بالاتر از 35 سال وجود دارد .
2- هپاتیت E :
اولین بار در سال 1955 یک اپیدمی ( Water – born ) هپاتیت اتفاق افتاد که در آن حداقل 30000
بیمار مبتلا به زردی شدندو بررسیهای کامل تر نشان داد که این اپیدمی توسط ویروس
جدیدی غیر از A
بوده که هپاتیت E
ناگمگذاری شد . امروزه ویروس هپاتیت E شایعترین علت اپیدمی های هپاتیت دهانی – روده ای میباشد ( 43 ) . علاوه بر نوع اپیدمیک انواع تک گیر (
Sporadic ) هپاتیت E در آسیا ، افریقا ، خاوریمانه و امریکای
مرکزی می باشد ( 45 – 50 ) بزرگتریم اپیدمی این ویروس در شهر
Xingjian چین بوده که در سال 1986 تا 1998 میلادی
افزون بر صد هزار نفر را مبتلا ساخت . شایعترین راه انتقال این ویروس از طریق
آب آلوده شده توسط مدفوع فرد مبتلا است ( 52 و 53 ) و انتقال فرد به فرد در مورد
این ویروس نادر است . در ایران نیز تاکنون اپیدمی بیماری از غرب و شمال غرب
کشور گزارش گردیده است که بدترین آن اپیدمی این ویروس در شهر کرمانشاه در سال
13870 میباشد .
بیماریهای منتقله از غذا :
تأمین سلامت غذا در کنار تلاش برای تهیه غذا اهمیتی دو چندان دارد. مسئولیت مهم
دولتها تأمین سلامت زنجیره غذایی از مزرعه تا سفره است و برای عملی کردن آن
همکاری بین بخشی وسیعی لازم بوده و هر بخش وظایف خود را باید بدرستی انجام دهد.
یکی از مهمترین روشهای پایش سلامت این زنجیره ثبت و گزارشدهی بیماریهای عفونی
منتقله از غذا و مسمومیتهای غذایی است چرا که افزایش بروز و شیوع این بیماریها
لزوم بازنگری سیاستهای غذایی و بهداشتی را به دنبال خواهد داشت.
به دلایل متعدد بیماریهای منتقله از غذا امروزه در دنیا رو به گسترش است و همه
ساله موجب ابتلاء و مرگ و میر تعداد قابل توجهی از مردم میشود حتی در کشورهای
صنعتی هر سال بیشتر از 30% مردم به بیماریهای منتقله از غذا مبتلا میشوند.
برای اصلاح نقاط ضعف زنجیره سلامت غذا و برنامهریزی جهت اصلاح و بهبود تغذیه
نیازمند اطلاعات درستی از وضعیت بیماریهای منتقله از غذا (Food
borne disease) میباشیم که این
مهم با برقراری نظام کشوری مراقبت بیماریهای منتقله از غذا حاصل خواهد شد.