سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

سایت بهداشت محیط ایران

بهداشت محیط،آب وفاضلاب، مواد زائد ، بهداشت مواد غذایی،استخدامی بهداشت محیط

برگه‌ها

آمار : 21895062 بازدید Powered by Blogsky

استاندارد روش نمونه ‏گیری از پس‏آبهای صنعتی

استاندارد روش نمونه‏ گیری از پساب های صنعتی

دانلود روش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮی از ﭘﺲ آﺑﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘﻲ

1 ـ هدف و دامنه کاربرد

هدف از ارائه این استاندارد تعیین روشی جهت نمونه ‏گیری از پساب های صنعتی است که در آن اصول مشخصی برای یکنواخت کردن روشهای مختلف نمونه ‏گیری تدوین شده و این روش در مقیاس عمومی قابل اجراء بوده و در موارد خاص نیز احتمالا کاربرد خواهد داشت .

2 ـ اصطلاحات و تعاریف

2-1 نمونه گیری: واژه نمونه‏ گیری که در این استاندارد بکار می‏رود عبارتست از برداشتن قسمتی از پساب که نمایانگر کل پس‏آب مورد نظر باشد .

2-2 فاضلاب خام : عبارتست از آبی که پس از ورود به واحد صنعتی و گردش در مراحل مورد نظر به مواد موجود آلوده می‏گردد .

2-3 پس آب صنعتی: فاضلابی است که عمل پالایش جهت کاهش آلودگی در مورد آن انجام گرفته است.

3 ـ نکات مهم در نمونه‏برداری ³

3-1 هدف اصلی نمونه گیری بدست آوردن قسمت کوچکی از پس آب صنعتی است که نمایانگر خصوصیات واقعی پس آب باشد و مهمترین عوامل اساسی برای رسیدن باین مقصود عبارتند از :

" نقطه نمونه گیری" , " زمان و تناوب نمونه گیری" , " حفظ ترکیبات نمونه تا زمان اجرای آزمایش ."

3-2 در هر روش نمونه‏برداری قواعد عمومی زیر باید بکار رود :

3-2-1 نمونه‏ها باید نشان دهنده وضعیت موجود در نقطه‏ای باشد که از آن محل برداشت انجام گرفته است .

3-2-2 نمونه‏ها باید دارای حجم مناسب به نحوی باشد که امکان تجدیدپذیری آزمون به تعداد مورد نظر در روش آزمون مربوطه فراهم گردد .

3-2-3 نمونه‏ها باید طبق روشی جمع‏آوری , بسته‏بندی و حمل و نقل گردد که مراقبتهای لازم جهت تأمین عدم تغییر در ترکیبات و خصوصیات ویژه آن تا مرحله تجزیه در آزمایشگاه درباره آن اعمال شده باشد .

4 ـ نقطه نمونه‏ گیری

نمونه گیریاز پس آب یک واحد صنعتی تنها در یک نقطه مخصوص باید انجام پذیرد و آن نقطه‏ای است که پس آب از محوطه کارخانه خارج و به بیرون تخلیه می‏گردد .

5 ـ تناوب نمونه‏ گیری

5-1 در صورت نیاز به شناخت تغییر در ترکیبات پس آب صنعتی در حین دوره مشخص مثلا زمانی که تخلیه پس آب به حداکثر مقدار خود می‏رسد , نمونه گیریباید در تناوبهای متناسب و کوتاه مانند هر پنج , ده , پانزده و یا 30 دقیقه انجام پذیرفته و سپس مورد آزمون قرار گیرد .

5-2 برای مطالعه میانگین وضعیت‏ها , نمونه مرکب ⁴ برای یک دوره کار روزانه واحد صنعتی و یا یک دوره معمول 24 ساعته و یا یک دوره تولید باید جمع‏آوری گردد .

چنین نمونه مرکبی باید با تناوب مشخص از کانال عمومی تخلیه پس آب واحد صنعتی جمع‏آوری و مخلوط شده و حجم نمونه‏های انفرادی باید متناسب با حجم پس آب جاری در لحظه نمونه گیریانتخاب گردد .

5-3 تناوب نمونه گیریبستگی به تکرار تغییرات در ماهیت پس آب و حجم جریان آن دارد و در چنین مواردی باید دقت کافی به نحوی مبذول گردد که نمونه برداشته شده معرف مقدار حقیقی مواد جامد معلق نیز باشد .

5-4 در هر صورت در بیشتر موارد , نمونه گیریبا تناوب یک ساعته توصیه می‏گردد .

6 ـ وسیله نمونه‏ گیری

6-1 سطل با آستر داخلی لعابی و یا چینی که پوشش آن سالم و بدون شکستگی باشد و یا هر ظرف شیشه‏ای دیگر برای نمونه گیری مناسب می‏باشد .

6-2 ظرف نمونه گیریباید دارای دهانه گشاد بوده و حجم آن به اندازه‏ای باشد که محتوی آن را براحتی بتوان بداخل ظرف نمونه منتقل کرد بدون اینکه سرریز شده و یا قسمتی از آن خالی بماند .

6-3 در صورت موجود بودن , از وسایل خودکار نمونه گیرینیز می‏توان استفاده کرد .

7 ـ ظروف نگهداری نمونه

7-1 بطری‏های درب‏دار شیشه‏ای با دهانه گشاد به حجم دو تا سه لیتر جهت نگهداری نمونه مناسب است .

7-2 بطریهای نگهداری نمونه باید ابتدا با اسید شستشو و سپس با آب مقطر آبکش گردد .

7-3 در صورت حمل نمونه به مسافات دور باید کلیه مراقبتهای لازم برای جلوگیری از شکستن بطریها در حین انتقال انجام پذیرد .

8 ـ روش کار

8-1 در نمونه گیری از پس آبی که دارای مواد جامد معلق است باید نهایت دقت بنحوی بعمل آید که نمونه برداشته شده معرف مقدار حقیقی این گونه مواد در زمان نمونه گیری باشد .

8-2 نمونه گیری نباید از کتاب پس آب و یا با خراشیدن رسوبات کف کانال انجام گیرد .

8-3 نمونه باید به آرامی و بدون ایجاد حبابهای هوا برداشته شود .

8-4 وسیله نمونه گیریرا وارد جریان پس آب کرده و آن را در نقطه‏ای که به فاصله از کف کانال قرار دارد , پر کنید .

8-5 نمونه ‏های انفرادی را باید در ظرفی شیشه‏ای و یا لعابی تمیز و خشک که گنجایش آن متناسب با حجم نمونه مرکب است خالی کرد . مقدار نمونه مورد نیاز برای آزمون از این ظرف برداشته شده و در حین عمل لازم است نمونه مرکب کاملا مخلوط شود تا مواد جامد آن بحالت معلق در آید .

8-6 بطریهای نگهدارنده نمونه را قبلا یا پس آب شستشو داده و سپس به کمک وسیله نمونه گیریطوری پر کنید که در بالای آن حباب کوچکی جهت جلوگیری از شکستن بطری در اثر انبساط نمونه ( ناشی از تغییرات بعدی حرارت ) خالی بماند .

8-7 در صورت نیاز مقدار لازم از مواد محافظت کننده ترکیبات نمونه را بر روی آن ریخته و درب بطری را ببندید .

یادآوری : در صورتیکه باید از محافظت کننده‏های شیمیائی مشخص شده در روش آزمون استفاده گردد , لازم است مقدار تعیین شده محافظت کننده را فقط به آن قسمت از نمونه که برای آن آزمون در نظر گرفته شده است اضافه و بقیه نمونه دست نخورده باقی بماند .

8-8 هر بطری نمونه باید برچسب‏گذاری شده و اطلاعات زیر بر روی آن نوشته شود :

8-8-1 محل نمونه‏گیری

8-8-2 زمان نمونه گیریبه روز و ساعت

8-8-3 نام مواد شیمیائی محافظت کننده افزوده شده

8-8-4 درجه حرارت نمونه در حین برداشت

یادآوری : آزمونهای درجه حرارت , رنگ و بو , سولفیدهای نامحلول و کلر باقیمانده باید در صورت نیاز به آزمون در محل انجام گرفته و نتیجه آن بر روی برچسب قید گردد .

حفظ ترکیبات نمونه

9-1 روش یکسانی برای نگهداری آزمونه جهت تمام آزمونها موجود نبوده و بستگی به نوع آزمون مورد نظر دارد ولی اغلب نمونه‏ها را می‏توان برای حفظ ترکیبات موجود در داخل جعبه‏ای با جدار عایق‏بندی شده که محتوی یخ است در حرارت 3 تا 4 ساعت قبل نگهداری خواهد بود .

9-2 به نمونه برداشته شده جهت آزمون مجموع سولفیدها مقدار دو میلی‏لیتر محلول 22 درصد استات روی بازاء هر لیتر نمونه اضافه کنید .

9-3 نمونه برداشته شده جهت آزمون فنل را به وسیله اسید اورتوفسفریک در مجاورت معرف متیل اورانژ به PH پائین‏تر از چهار رسانیده و بازاء هر لیتر نمونه مقدار یک گرم سولفات مس افزوده و در حرارت 10-5 درجه سانتیگراد نگهداری نمائید .

این نمونه باید حداکثر طی 24 ساعت پس از زمان جمع‏آوری در معرض آزمون قرار گیرد .

9-4 نمونه برداشت شده جهت آزمون سیانید را به وسیله ئیدراکسید سدیم به PH بالاتر از 11/0 رسانیده و در محل سرد نگهداری کنید .

9-5 جهت تثبیت فلزات سنگین در صورتیکه نمونه اسیدی قوی نباشد , مقدار 5 میلی‏لیتر اسید نیتریک غلیظ بازاء هر لیتر اضافه کنید .

9-6 به نمونه‏های برداشته شده جهت آزمون روغن و چربی برای جلوگیری از فعالیت باکتریها مقدار 5 میلی‏لیتر اسید سولفوریک ( یک به یک ) بازاء هر لیتر اضافه نمائید .