بهداشت محیط در اتاق CSR (اتاق
استریلیزاسیون مرکزی)
CSR/ Central Sterilization Room
استریل کردن ست ها و لوازم جراحی بی شک از اهمیت بسزائی بر خوردار است .استریل کردن به معنی از بین بردن تمام موجودات زنده است و لازمی اجتناب نا پذیز جهت انجام اعمال جراحی در شرایطی کاملا" استریل است . در آموزش تکنیک های آسپتیک تاکید می شود ؛لوازم استریل است یا آنستریل، استریلیزاسیون امری مطلق است یعنی وسیله ای تقریبا" استریل در حیطه استریلیزاسیون مفهومی ندارد. CSR در بیمارستان را اگر نتوان قلب بیمارستان نامید بی شک می توان آنرا به عنوان شاهرگ حیاتی کلیه فعالیتهای و خدمات بیمارستان در نظر گرفت . عملکرد نادرست این بخش فعالیت اتاق عمل را ناکام خواهد نمود. CSR یا مرکز استریل مکانی است که کلیه وسایل مورد لزوم بخشها و اتاق عمل بیمارستان در آنجا ضدعفونی و استریل می گردند .
خصوصیات فیزیکی سی اس آر
ـ بهترین مکان برای قرارگیری بخش CSR در نزدیکی اتاق عمل است تا در هنگام حمل وسایل برای استریل نمودن مشکلاتی مانند هدر رفتن وقت و انرژی و ایجاد خسارت به دستگاهها و وسایل پیش نیامده و وسیله مورد نظر به موقع به اتاق عمل تحویل داده شود .
ـ انبار اقلام کثیف و استریل نشده کاملا" از هم مجزا و مشخص باشند . برای اینکار استفاده از تابلو و برچسب الزامی است .
ـ قسمت تمیز و کثیف بخش استریل باید کاملا" از هم مجزا باشند و رفت و آمد به آنها کاملا" کنترل شده باشد .
ـ درب ورودی بخش CSR باید به اندازه ای بزرگ باشد ( حدودا" 2.20 متر ) تا عبور و خروج ترالی و برانکارد به راحتی امکانپذیر باشد .
ـ در ورودی به CSR ، سیاست خط قرمز به منظور حفظ حریم قسمت استریل کاملا" مشخص و با نصب تابلو رعایت آن الزامی گردد و هشدارهای لازم ارائه شود .
ـ در ورودی بخش CSR مکانی به عنوان رختکن جهت تعویض کفش و پوشیدن گان در نظر گرفته شود . این مکان نیز باید با توجه به حجم فعالیت CSR ، فضای لازم را در برگیرد و مکان قرارگیری کفش و دمپایی ( تمیز / کثیف ) در آن تعبیه گردد .
ـ در مرکز استریل یک درب جهت ورود و خروج کارکنان در نظر گرفته شود و تردد افراد متفرقه محدود و کاملا" کنترل شود تحویل و یا تعویض وسایل نیز از طریق پنجره ای که به اینکار اختصاص یافته است انجام پذیرد .
ـ قسمت نگهداری وسایل استریل باید از محوطه CSR جدا باشد و این جداسازی باید حتما" از درب تحویل وسایل استریل جلوتر باشد .
ـ سیستم تهویه CSR بسیار اهمیت داشته و باید بتواند به خوبی کار کند . دما در بخش مذکور بدلیل کارکرد دستگاههای اتوکلاو عموما" بالاست . بنابراین باید با استفاده از تهویه مناسب بتوان آنرا در 27 تا 37 درجه سانتیگراد نگهداشت .
ـ در صورت نصب اتوکلاوهای گازی نظیر اتیلن اکساید باید سیستم تهویه جداگانه برای این اتوکلاوها در نظر گرفته شود تا از سیستم تهویه مرکزی مستقل باشد .
ـ مکانهای شستشو و سینکهای اختصاص یافته بدین امر بایستی یکسره باشند .
ـ در سطح اول وظیفه CSR توسط یک یا دو دستگاه فور انجام می پذیرد و احتیاجی به اتوکلاو نمی باشد در عین حال می توان یک اتوکلاو 150 لیتری برای آن در نظر گرفت .
دستورالعمل مربوط به سی اس آر
1-تست ها ی اتوکلاو طبق دستورالعمل داخل بسته ها گذاشته شودوپشت نوار تست تاریخ –شیفت-شماره اتوکلاو نوشته شود.
2- بسته ها نباید بیشتر از 6کیلوگرم باشد وهمچنین اندازه (عرض پکها) حداکثر 45 سانتی مترباید باشد
3-پک ها وبسته های عمل باید به صورت عمودی (ایستاده ) در اتوکلاو قرار داده شود . وبه حالت خوابیده نبایستی باشد.
4- پک ها باید محکم بسته شود و در حالتی گذاشته شود که بین آنها فضا جهت عبور بخار باشد واتوکلاو خیلی نباید پر شود.
5- اطراف پارچه ها ی بستن وسائل باید دوخته شده وسالم باشد.
6- پس از در آوردن پکها از اتوکلاو باید کاملا خشک باشد وبا دست مرطوب پکها جابه جا نشود.
7-درصورتی که تست های اتوکلاو پس از استریلیزاسیون تغییر رنگ نداده باشند بایستی از استفاده
بسته عمل خودداری نموده وفورا با ثبت شماره اتوکلاو وتاریخ ونوع بسته عمل به مسئول اتاق عمل ومسئول کنترل عفونت اطلاع داده شود.
8-هنگام تحویل ست ها وبسته های عمل کلیه وسائل آن بایستی چک وکنترل گردد .در صورت مشاهده آثار کثیفی بر روی آنها پرسنل C.S.R بایستی آنها را تمیز نمایند.
9-کلیه وسائل داخل ست ها وبسته های عمل که از بیرون آورده می شوند .بایستی توسط پرسنل C.S.R چک وکنترل وبسته بندی گردد.
10- دیش ها وپک های عمل توسط افرادغیر مسئول به هیچ وجه نبابستی بسته شود.
11-از ورود افراد متفرقه به محل استریلیزاسیون بایستی خودداری گردد.
۱۲-هنگام خروج از واحد کلیه پرسنل بایستی کفش ولباس خود را تعویض نمایند.
13- هنگام کار از ماسک ودستکش استفاده گردد
منبع : .بلاگ بهداشت محیط بیمارستان
مرکز استریل مکانی است که کلیه وسایل مورد لزوم بخش ها و اتاق عمل بیمارستان در آنجا ضدعفونی و استریل می گردند. این بخش شامل فور، اتوکلاو، دستگاه های دستکش شویی و کلیه وسایل برقی است که جهت شست وشوی ابزار جراحی به کار می روند. این بخش بصورت 24 ساعته فعال می باشد و کلیه وسایل استریل سایر بخش های بیمارستان را تامین می کند.
منبع : استاندارد ملی ایران - 15130
موژ
CSR را در بیمارستان ) قلب بیمارستان ( می نامند چـرا کـه عملکرد نادرست ایـن بخش فعالیت اتاق عمل را نـاکام خواهد نمود. مرکز استریل مکانی است کـه کلیه وسایل مورد نیاز بخش ها و اتـاق عـمـل بیمارستان در آنجا ضدعفونی و استریل می گـردنـد. استریل کـردن لـوازم پزشکی و جراحی از اهمیت بسزایی برخوردار است. استریل کردن به معنی از بین بـردن تمام اشکال موجودات ریز زنده بیماریزا است و الزامی کاملاً اجتناب ناپذیر جهت انجام اعـمـال جـراحـی در شـرایـطـی کـاملاً استریل می بـاشـد. استریلیزاسیون امـری مطلق اسـت؛ یـعـنـی وسیله ای ) تقریبا استریل ( در حیطه استریلیزاسیون مفهومی ندارد.
بهترین مکان برای قرارگیری بخش CSR در نـزدیـکـی اتـاق عمل است تا در هنگام حمل وسایل برای استریل نمودن مشکلاتی مانند هدر رفتن وقت و انرژی و ایجاد خسارت بـه دستگاه هـا و وسایل پیش نیامده و وسیله مورد نظر به موقع به اتاق عمل تحویل داده شود.
مراحل استریلیزاسیون
شامل ۳ مرحله پاکسازی، ضدعفونی و استریلیزاسیون می باشد.
ایـن نکته بـایـد مورد توجه کارگران قرار بگیرد که قبل از شروع عملیات گندزدایی باید به وسایل حفاظت فردی مناسب مانند لباس و کفش کار، دستکش، پیش بند، عینک، ماسک و… مجهز گردند.
پاکسازی
شـامـل زدودن اجـرام و کثافات از روی سـطـوح و وسـایـل اسـت کـه برای افزایش تاثیر محلول گندزدا بر روی میکروب ها ضروری می باشد.
گندزدایی ( ضدعفونی )
قـرار دادن ابـزار و وسایل داخـل محلول های ضد عفونی کننده رقیق شده می باشد. این مرحله به عنوان کنترل رشد میکروب ها در وسایل از اهمیت ویـژه ای بـرخـوردار اسـت و حذف این مرحله به افزایش جرم میکروبی منجر خواهد شد.
استریلیزاسیون
حـذف کـامـل میکروارگانیسم های زنـده و غیرزنـده حتی اسپور بـاکتری ها که این مرحله بوسیله اتوکلاو انجام می شود.
بسته بندی ابزارها قبل از استریل کردن
ابزارهای موجود قبل از اینکه استریل شوند می بایستی آنها را بسته بندی نمود زیرا :
راحت باز شود و موقع برداشتن ابزار قسمت استریل به غیر استریل برخورد نکند.
انواع بسته بندی
بسته بندی اولیه از آلـوده شدن ابـزار پس از استریل جلوگیری می کند. در محل هایی کـه امکان حضـور گرد و غبار نیست استفاده می شود. مانند اتاق عمل.
بسته بندی ثانویه بـه لایه های اضافی اطلاق می گردد کـه حمل داخلی لـوازمات استریل شده را تـوسط کاربـر تسهیل می نماید. بسته بندی ثانویه می تواند یک برگ یا بیشتر باشد.
شرایط چیدمـان وسـایـل در سبـدهـای
اتـوکلاو حـائـز اهـمیت می بـاشـد زیرا باید جریان هـوا و بخـار هنگام
استریلیزاسیون بـه نـحـو مطلوب صورت گیرد و می بایست وسایل به فاصله های ۵ سانتی متری در
طبقات مختلف از بزرگ و کوچک گذاشته شود
.
مدت زمان استریل ماندن پک ها
ایـن مـدت زمـان بـه ۴ عامل بستگی دارد و در صورت از بین رفتن شرایط لازم است پک ها دوباره استریل گردند.
1. کیفیت مواد بسته بندی
2. شرایط آب و هوایی انبار و نحوه نگهداری در انبار
3. شرایط حمل
4. دفعات لمس، گذاشت و برداشت
در پایان روز می بایست کلیه سطوح، کـف زمین و دیوارهای اتـاق CSR بـا آب و مـواد گـندزدا و پـاک کننده گندزدایی و تمیز گردد.
منبع :وب سایت علمی و آموزشی بهداشت محیط
فیلم استریلیزاسیون مرکزی دربیمارستان
استریل کردن وسایل در اتو کلاو-آئین کار-استاندارد ملی ایران - 15130
(جهت دسترسی به مطالب به روز به سمت چپ سایت بخش آخرین مطالب انتهای سایت مراجعه کنید)